Axit Folic là một loại vitamin nhóm B, rất cần thiết cho sự sống. Tác
dụng lớn nhất của axit folic là bổ máu. Việc bổ sung axit folic gần như là bắt buộc đối với người
thiếu máu, mệt mỏi, axit folic đặc biệt quan trọng với phụ nữ mang thai. Điều đáng nói là axit
folic rất dễ bị thay đổi tính hiệu dụng khi kết hợp với những loại thuốc khác, vì vậy cẩn thận là
điều không thừa khi bổ sung vi chất này.
1. Không kết hợp với thuốc chống viêm
Thuốc chống viêm thường được dùng trong việc điều trị chống viêm đau
khớp với tác dụng nhanh và hiệu quả. Tuy nhiên, điều đáng ngại là các loại thuốc chống viêm lại làm
thay đổi chuyển hoá của axit folic, cụ thể là làm thay đổi hoạt tính của enzym didhydrofolat
reductase. Do đó mà folic không thể trở thành một hạt nhân hoạt hoá cần thiết, làm mất đi tác dụng
bổ máu và làm giảm tác dụng tổng hợp DNA, kích thích tạo tuỷ xương của loại vitamin này.
Bởi vậy, bạn không nên sử dụng các loại thuốc chống viêm như aspirin,
sulphasalazin, sulindac, indomethacin, naproxen, axit salicylic, ibuprofen, piroxicam… khi đang bổ
sung acid folic. Nếu việc điều trị với thuốc chống viêm và bổ sung acid folic là bắt buộc, bạn nên
uống axit folic trước thuốc chống viêm ít nhất 4 tiếng đồng hồ.
2. Cẩn thận với thuốc dạ dày
Axit folic được hấp thu chủ yếu ở trong dạ dày, nhờ các loại acid có
trong dạ dày. Nồng độ axit cao trong dạ dày tạo điều kiện cho folic dễ hoà tan và dễ được hấp thu
hơn.
Tuy nhiên, trong điều trị các bệnh lý dạ dày, chúng ta phải thường
xuyên dùng thuốc chống tiết acid để làm giảm nồng độ acid trong dạ dày. Tác dụng của thuốc sẽ giúp
bạn chống lại tình trạng viêm loét nhưng lại vô tình làm giảm hấp thu acid folic.
Nếu như việc sử dụng cùng lúc hai loại thuốc này là bắt buộc, hãy hỏi ý
kiến bác sĩ về việc tăng liều lượng axit folic nạp vào cơ thể, để bù trừ lại phần thiếu hụt do giảm
hấp thu mà thuốc trị bệnh dạ dày gây ra.
3. Tránh xa thuốc hạ mỡ máu
Nếu bạn là nạn nhân của chứng tăng mỡ máu thì rất có thể bạn sẽ được
uống đồng thời hai thứ thuốc là folic và thuốc hạ mỡ máu. Tuy nhiên, hãy cẩn thận với
cholestyramin, một loại thuốc hạ mỡ khá phổ biến, có tác dụng điều chỉnh lượng cholesterol trong
máu. Bởi loại thuốc này sẽ làm thay đổi nghiêm trọng khả năng hấp thu của ruột, gây giảm hấp thu
nghiêm trọng axit folic.
Các thử nghiệm y khoa cho thấy: Những người sử dùng cholestyramin trên
1 tháng có dấu hiệu thiếu folic. Nếu dùng thuốc kéo dài thì sẽ mắc bệnh thiếu folic thực thụ, ngay
cả khi bạn vẫn bổ sung axit folic qua thực phẩm bạn ăn mỗi ngày.
Để đối phó với tình trạng này, chúng tôi khuyên bạn, nếu phải dùng
chung, hãy uống viên bổ sung folic trước ít nhất 2 - 3h đồng hồ rồi mới uống thuốc điều chỉnh mỡ máu.
Thêm nữa, bạn không nên dùng thuốc hạ mỡ máu này kéo dài. Giữa các đợt dùng thuốc nên cách nhau
khoảng 2 tuần để cơ thể có thời gian bổ sung phần acid folic thiếu hụt từ các loại thực phẩm hoặc
các viên uống bổ sung.
4. Nói không với rượu
Rượu (không ngoại trừ rượu thuốc) được chứng minh là thủ phạm gây ra sự
giảm hấp thu folic trong ruột. Khi đi vào cơ thể, rượu phá huỷ gan nên làm giảm lượng folic dự trữ
ở trong gan đồng thời tác động trực tiếp lên axit folic và làm giảm hoạt tính của nó.
Các nhà nghiên cứu đã kiểm nghiệm và phát hiện, hầu hết những người
nghiện rượu 2 năm đều bị thiếu axit folic.. Thí nghiệm trên động vật (khỉ) cho thấy, khi cho một
con khỉ uống rượu thường xuyên, trong một thời gian ngắn, con vật này sẽ bị thiếu máu do thiếu axit
folic. Lý giải điều này người ta giả thuyết cho rằng rượu đã làm thay đổi hoạt tính các chất bề mặt
có tác dụng hấp thu folic.
Bổ sung axit folic từ thực phẩm
Bên cạnh việc bổ sung axit folic bằng viên uống, bạn có thể tăng cường
hấp thu vi chất quan trọng này qua các loại thực phẩm:
Trứng: Bằng việc ăn 3 quả trứng, bạn đã bổ
sung cho cơ thể ¼ lượng acid folic cần thiết trong một ngày. Ngoài ra, trứng còn cung cấp
protein và một loạt các vitamin và khoáng chất cần thiết khác.
Rau có lá xanh sậm: Các loại rau ăn lá màu
xanh sẫm (như rau cải, rau diếp, xà lách) rất giàu folate (dạng tự nhiên của axit folic). Các loại
rau này cũng đứng đầu về các loại vitamin và nguyên tố vi lượng.
Cam, quýt: Uống một
ly nước cam, quýt ép là một cách tốt để hấp thụ acid folic. Ngoài ra, dứa, bưởi cũng rất giàu axit
folic.
Các loại đậu: Một nửa bát đỗ nấu chín chứa
tới 115mcg axit folic.
Súp lơ xanh: Một bát soup súp lơ xanh có tới
104mcg axit folic (khoảng ¼ nhu cầu axit folic hàng ngày). Ngoài ra, súp lơ xanh còn giàu canxi,
vitamin C, chất xơ và sắt.
Quả bơ: Một quả bơ chứa 180mcg folate. Nhưng
không chỉ thế, giống như cá hồi và quả óc chó, quả bơ rất nhiều axit béo Omega-3 (chất béo lành
mành, tốt cho tim của mẹ và não của bé).
Nước ép cà chua: Một cốc nước ép cà chua có
48mcg axit folic. Ngoài ra, nước ép cà chua còn giúp cơ thể hấp thu sắt tối đa.
|
Theo BS. Cao Hồng Phúc - Sức khỏe gia đình
Học viện Quân y