Nếu không có hệ miễn dịch, con người dễ dàng bị các loại vi rus, vi khuẩn và ô nhiễm môi trường tấn công.
Trong hệ miễn dịch, bạch cầu- một thành phần của máu- được xem là tế
bào miễn dịch phòng chống bệnh tật hiệu quả nhất. Chúng giúp cơ thể
chống lại các bệnh truyền nhiễm và các vi khuẩn, virus, ký sinh trùng
xâm nhập vào máu.
Khi phát hiện bất cứ sự “xâm nhập” nào, hệ miễn dịch
của con người thường tạo ra các kháng nguyên hay các tế bào đặc biệt để
tấn công các vi sinh vật lạ thâm nhập cơ thể sống.
Các cuộc tấn công
này thành công đối với những cơ thể khỏe mạnh, họ sẽ không bị mắc bệnh,
nhưng sẽ thất bại và làm con người bị bệnh đối với những người có sức
khỏe yếu hoặc đang suy giảm hệ miễn dịch.
Để bảo vệ sức khỏe của mình, chúng ta không chỉ cần biết mà còn phải
hiểu đúng về hệ miễn dịch, cơ quan phòng thủ cuối cùng của mỗi người
chống lại bệnh tật.
Con người cần vi trùng để duy trì sức khỏe
Để tiêu hóa thức ăn, cơ thể con người nói chung cần một hệ tiêu hóa
tốt. Nhưng để duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh chúng ta cần một hệ vi khuẩn
đủ mạnh ở đường ruột, đó là những vi khuẩn có ích giúp tiêu hóa thức
ăn, biến thức ăn thành các chất dinh dưỡng tạo máu đi nuôi cơ thể, hay
những nguồn năng lượng cho con người hoạt động. Đó là những vi khuẩn
thân thiện, giúp chúng ta bảo vệ sức khỏe của mình.
Hệ thống miễn dịch của con người thường thích nghi với những kẻ tấn
công khác nhau, đó là lý do tại sao loài người chúng ta đã sống sót lâu
như vậy. Khi cơ thể chúng ta tiếp xúc với một nguồn bệnh, hệ thống miễn
dịch lập tức tấn công nó và lưu giữ thông tin này.
Nếu loại virus này
quay trở lại, hệ thống miễn dịch sẽ biết phải làm gì. Có thể thấy trên
nhiều mặt bệnh như bệnh sởi,
thủy đậu chẳng hạn. Đây là bệnh lành tính, khi đã bị sởi hiếm khi bị
mắc lại do cơ thể đã tự tạo được miễn dịch phòng chống căn bệnh này.
Vaccin đầu tiên để phòng bệnh đậu mùa
Vaccin đầu tiên ra đời từ cuối thế kỉ 18, nhưng từ trước đó, con
người đã nhận ra tầm quan trọng của miễn dịch. Cha đẻ của vaccin là một
bác sĩ người Anh tên là Edward Jenner , ông đã dùng 26 năm của cuộc đời
nghiên cứu và tìm ra vaccin phòng chống bệnh đậu mùa,
dịch bệnh nguy hiểm và có tỷ lệ tử vong cao lúc bấy giờ.
Ông đã phát
hiện ra việc tiêm máu lấy từ người đã từng mắc bệnh vào người lành sẽ
tạo kháng thể phòng căn bệnh cho người đó, đó là cách tạo khả năng miễn
dịch sơ khai nhất của vaccin. Thậm chí ông Edward Jenner còn không ngần
ngại tiêm cho chính con trai 10 tháng tuổi của mình để phòng chống bệnh
dịch.
Một mối quan hệ lành mạnh giúp tăng cường hệ miễn dịch
Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra, những người có mối quan hệ lành mạnh và hài lòng với bạn tình có thể làm tăng cường hệ miễn dịch.
Những khoảnh khắc thú vị và chia sẻ với nhau trong cuộc sống giúp con
người tăng sản xuất endorphins, một loại hormone giúp cơ thể giảm đau,
thư giãn, thậm chí nó được chứng minh giúp cải thiện khả năng kháng bệnh
của hệ thống miễn dịch của con người.
Tuy nhiên không phải người nào sinh ra cũng có khả năng miễn dịch như
nhau với bệnh tật. Một trong những loại bệnh gây suy giảm miễn dịch
trầm trọng (SCID) xuất hiện ở khoảng 1/100.000 người, thường làm bệnh
nhân không có sức đề kháng, dễ bị nhiễm trùng đặc biệt xuất hiện ngay từ
lúc sinh ra.
Nếu không có hệ miễn dịch đủ khỏe mạnh, những người mắc
SCID thường bị “tấn công” và “đánh gục” bởi những nhiễm trùng có khả
năng đe dọa tính mạng như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng máu.
Thiếu ngủ ảnh hưởng xấu đến hệ miễn dịch
Hệ thống miễn dịch của bạn cần phải khỏe mạnh để có thể tránh mắc các
bệnh thông thường, bệnh do thời tiết, khí hậu gây ra như cảm lạnh, cảm
cúm và nhiều bệnh khác. Những nghiên cứu khoa học cho thấy, thiếu ngủ
làm giảm thiểu chức năng phòng vệ, giảm sự gia tăng của tế bào T (một
loại tế bào máu) ngăn chặn nhiễm trùng của cơ thể.
Ngay cả khi có một
giấc ngủ đêm không đủ, ngủ chập chờn cũng có thể làm suy yếu hệ miễn
dịch vì khi cơ thể không được hồi phục đầy đủ qua giấc ngủ sẽ làm mất
cân bằng giữa số lượng các tế bào chết đi và tế bào sinh ra gây sự suy
yếu của cả hệ thống miễn dịch, từ đó làm cơ thể dễ mắc bệnh.
Bảo vệ tuyến thượng thận là bảo vệ hệ miễn dịch
Tuyến thượng thận nằm phía trên 2 quả thận, tiết ra hormon cân bằng
cơ thể như cortisol và adrenaline, đây là 2 hormon đóng vai trò quan
trọng trong giảm stress, điều khiển hoạt động của hệ miễn dịch.
Đặc biệt đây là 2 loại hormon tham gia hàn gắn các mô tế bào sau chấn
thương hoặc viêm nhiễm. Nếu tuyến thượng thận suy giảm sẽ ảnh hưởng trực
tiếp đến sức khỏe con người.
Nguyên nhân dẫn đến suy giảm tuyến thượng
thận ngoài nguyên nhân từ thận, các bệnh tự miễn, dùng thuốc... còn có
một số nhóm đối tượng dễ mắc bệnh như nhóm người quá năng động, sống
ganh đua, bị stress kéo dài....
Bổ sung rau và trái cây để duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh
Rau và trái cây là những thực phẩm hàng đầu và là lựa chọn đầu tiên
của các chuyên gia dinh dưỡng nhằm tăng hệ miễn dịch cho cơ thể. Các
nghiên cứu đã chỉ ra những người ăn thường xuyên rau và trái cây trong
khẩu phần ăn của mình thường ít mắc bệnh hơn nhóm đối tượng khác. Các
chất dinh dưỡng từ trái cây và rau là nguồn bổ sung tích cực cho hệ miễn dịch khỏe mạnh, giúp cơ thể chống lại virus hay vi khuẩn xâm nhập.
Theo Nguyễn Bạch Dương - Sức khỏe và Đời sống