Xưa kia, khi đi chợ, mua thịt thì thịt phải nạc, rồi hoa quả phải tươi, rau phải non tơ không có con sâu xanh rì nào ngoe nguẩy ở cọng lá.
Nhưng bây giờ thì khác, thịt thì phải mỡ một chút đủ để người ta yên tâm là không dùng chất tạo nạc. Cuống lá hoa quả phải càng héo càng tốt, đủ để người ta yên tâm là không dùng chất bảo quản mà để đến nửa năm vẫn tươi. Và nếu bó rau có một vài con sâu “bám trụ” ở đấy thì coi như có dấu “kiểm dịch” đảm bảo rau sạch. Có khi các cụ nhà ta nên xét lại câu “Con sâu làm rầu nồi canh” (tất nhiên theo nghĩa đen). Đúng là nhiều giá trị đã đảo lộn, không biết đâu là thật giả.
Nhưng nghi thì nghi, ăn vẫn phải ăn để sống chứ. Mâm cơm của người dân vẫn đang bị đe dọa bởi những người buôn bán bất chấp đạo đức kinh doanh, bởi cả những yếu kém trong việc quản lý thị trường. Người ăn phải thịt lợn có tồn dư chất tạo nạc, thứ chất mà nghe các chuyên gia khuyến cáo khi ăn phải nhẹ thì bị run tay, nặng thì bị suy tim, ung thư, gây dị dạng thai nhi. Đấy là cái đe dọa mới nhất, chắc hẳn người ta vẫn chưa quên những phở có phoóc môn, nước tương có chất gây ung thư, rau có tồn dư quá mức cho phép thuốc trừ sâu, thuốc tăng phọt, chè khô có chất độc nhuộm xanh, bánh chưng luộc bằng pin chì, cá bảo quản bằng phân đạm urea, trứng giả bằng cao su, gạo giả bằng nhựa, hóa chất tổng hợp, rồi thực phẩm thối, mỡ thối, hành bẩn…
Người tiêu dùng thông thái hoá ra là người phải biết vừa ăn vừa lướt web để cập nhật tin tức về những thứ thực phẩm “bẩn”. Liệu có thể tin ai được bây giờ khi cái mà mình tưởng là sạch, là ngon hôm nay, biết đâu ngày mai lại bị “bại lộ” ra là “bẩn”, “rởm”, “lậu”?
Một bữa ăn ngon hay không, tùy thuộc rất nhiều vào vị giác, cảm giác của chúng ta. Một thứ đồ ăn dù có đắt tiền đến mấy, nhưng nếu vừa ăn vừa sợ, vừa nhai vừa nghi ngờ thì khó có thể ngon được. Bạn cứ nghĩ xem, nếu nhai một miếng cơm tám trắng thơm phức mà cứ phải lựa lựa chờ xem có dính phải hạt sạn nào không, thì còn gì gọi là ngon lành.
Nguyễn Gia