|
Ảnh minh họa. |
Nhu cầu
dinh dưỡng của phụ nữ mang
thai bao gồm năng lượng, protein, muối khoáng (canxi, sắt, iốt, kẽm), các loại vitamin (A, D, B1,
B2, C...). Trong đó, sắt đóng vai trò quan trọng cho quá trình tạo máu tham gia vào vòng tuần hoàn
trong cơ thể mẹ, quá trình phát triển của bào thai,
nhau thai và phòng nhiễm khuẩn cho cơ
thể.
Trong thời kỳ
mang thai, thể tích
máu của người mẹ tăng 50% để tăng lượng máu nuôi dưỡng
thai nhi. Trong suốt quá trình mang thai,
người phụ nữ cần 1.000mg sắt để làm tăng khối lượng máu mẹ, cung cấp máu cho thai nhi và bù lại
lượng máu mất lúc sinh.
Sắt là nguồn nguyên liệu để tổng hợp nên hemoglobin, làm cho hồng cầu có
màu đỏ, giúp vận chuyển oxy trong máu đến với các mô trong cơ thể người mẹ và thai
nhi.
Sắt cũng là thành phần của
myoglobin, có trong các mô cơ, có tác dụng dự trữ oxy cho hoạt động mô cơ, bằng cách kết hợp với
các chất dinh dưỡng khác để giải phóng năng lượng cho sự co cơ. Đặc biệt, đối với những người phụ
nữ mang thai, sắt giúp tạo nên một thai kỳ khoẻ mạnh và an toàn.
Trong thời gian hình thành và phát
triển, thai nhi hấp thụ chất dinh dưỡng chuyển từ mẹ theo đường máu từ 3 nguồn: Trực tiếp từ khẩu
phần ăn của người mẹ, từ kho dự trữ các chất dinh dưỡng của mẹ như gan, xương, khối mỡ và từ quá
trình tổng hợp các chất dinh dưỡng ở nhau thai. Vì vậy, khi mang thai, thiếu máu thiếu sắt dẫn đến
hậu quả nghiêm trọng cho cả bà mẹ lẫn con.
Cách tốt nhất để dự phòng thiếu
sắt cũng như thiếu các
vi chất dinh dưỡng khác là duy trì chế độ ăn đa dạng
thực phẩm. Nên chọn các
thực phẩm giàu sắt trong bữa ăn hằng ngày. Thức ăn
động vật chứa nhiều sắt bao gồm: Gan các loại
động vật (lợn, gà, vịt, bò, trâu...) và các phủ tạng khác như tim, bầu dục, đặc biệt tiết có hàm
lượng sắt rất cao.
Các loại thịt bò, lợn cũng chứa
nhiều sắt, lòng đỏ trứng và các loại thủy hải sản cũng chứa nhiều sắt. Sắt trong các
thức ăn có
nguồn gốc từ động vật có giá trị sinh học cao và khả năng hấp thu tốt hơn so với sắt có nguồn gốc
thực vật.
Trong các thức ăn nguồn gốc thực
vật thì sắt có nhiều trong đậu đỗ, vừng lạc, các loại rau màu xanh thẫm như rau muống, rau ngót,
mồng tơi, rau đay... Ngoài ra, hiện nay có nhiều loại thực phẩm được bổ sung vi
chất sắt như nước
mắm, xì dầu, hạt nêm có bổ sung sắt, bánh qui, bột dinh dưỡng cho trẻ em.
Muốn sắt hấp thu tốt cần ăn đầy đủ
và thường xuyên các thực phẩm có chứa nhiều sắt, nhất là các thực phẩm có nguồn gốc động vật, ăn
nhiều quả chín (cam, quýt, chanh, bưởi, táo, đu đủ, chuối, dưa hấu...) để tăng cường lượng vitamin
C trong khẩu phần ăn, một yếu tố quan trọng góp phần tăng cường hấp thu sắt.
Không nên uống nước
chè sau bữa ăn vì trong chè có tanin. Ngoài ra, phytat (có trong đậu đỗ, gạo và các loại ngũ cốc)
cũng là chất ức chế hấp thu sắt.
AloBacsi.vn
Theo Bs Trần Thúy Nga - Viện dinh dưỡng quốc gia
Kiến thức