Chiều 27.12, Bộ Y tế, UBND tỉnh Bắc Ninh, Trung tâm Chẩn đoán và sàng lọc trước sinh - Bệnh viện Phụ sản Trung ương, đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã có buổi làm việc với Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh về sự cố đáng tiếc trên. Các chuyên gia đều khẳng định: “vaccine ngừa ho gà-uốn ván-bại liệt an toàn với thai phụ” nhưng các bên đều cho rằng đây là sự cố đáng tiếc và trách nhiệm thuộc về nhân viên y tế.

Ngành y tế chịu trách nhiệm với các thai phụ và thai nhi

GS.TS Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, đã đưa ra các bằng chứng khoa học chứng minh vaccine DPT an toàn cho các thai phụ. GS.TS Hiển khẳng định: “vaccine các thai phụ bị tiêm nhầm không ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ của bà mẹ và sự phát triển của thai nhi. Theo khuyến cáo của WHO, nhiều nước châu Âu và Mỹ đã tiêm vaccine DPT phòng bạch hầu-ho gà -uốn ván cho phụ nữ mang thai từ 3 tháng trở lên.

Ngay tại VN, đã có một nghiên cứu tiến hành đánh giá tính sinh miễn dịch của vaccine này cho 50 phụ nữ mang thai 20-32 tuần ở huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam. Kết quả cũng cho thấy vaccine an toàn khi tiêm cho thai phụ. Năm 2011, Ủy ban tư vấn về thực hành tiêm chủng Mỹ đã khuyến cáo tất cả phụ nữ có thai trước đây không tiêm phòng bạch hầu – ho gà – uốn ván nên được tiêm ở giai đoạn sau tuần thứ 20 của thai kỳ để truyền kháng thể thụ động đến thai nhi/trẻ sơ sinh nhằm tăng cường khả năng phòng bệnh cho trẻ đặc biêt trong 3 tháng đầu của tuổi đời.

“Vaccine gồm 3 thành phần kháng nguyên bạch hầu, ho gà, uốn ván bất hoạt, không phải vaccine sống, nên khi vào cơ thể không nhân lên hay phát triển; vaccine này không qua nhau thai nên không ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Hơn nữa, vaccine được tiêm cho phụ nữ mang thai từ 14 tuần trở đi, khi đó thai đã qua 3 tháng- giai đoạn phát triển thành hình, vì thế không ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ” GS.TS Nguyễn Trần Hiển nhấn mạnh.

TS Nguyễn Danh Cường, Giám đốc Trung tâm Chẩn đoán trước sinh trực, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, người trực tiếp khám, sàng lọc trước sinh cho các thai phụ cũng khẳng định: “Các thai phụ và thai nhi ổn định, không có bất thường về thai nhi. Tuổi thai của các thai phụ đã lớn, các cơ quan của trẻ đã hình thành, tôi có thể khẳng định chắc chắn vaccine không gây dị dạng cho thai nhi. Kết quả khám thai nhi còn sống và hình thái hoàn toàn bình thường. Tôi sẵn sàng phối hợp với BV  tỉnh theo dõi, khám cho các thai phụ cho đến khi sinh”.

Sự bất cẩn không thể chấp nhận

Mặc dù đưa ra các bằng chứng khoa học nhưng xét về khía cạnh tay nghề, trình độ nhân viên y tế, GS. TS Nguyễn Trần Hiển không khỏi lo lắng: “Tinh thần trách nhiệm của cán bộ tiêm chủng quá thấp, lơ đãng, chủ quan, không tập trung. Vấn đề này là trách của cá nhân cán bộ y tế. Đây là việc rất đáng tiếc, chuyện này không thể chấp nhận được, ảnh hưởng nghiêm trọng đến lòng tin của người dân vào ngành y tế nói chung và công tác tiêm chủng nói riêng. Theo quy trình tiêm chủng, khi tiêm cho bất kỳ ai nhân viên tiêm chủng phải đối chiếu tên mẹ, tên con, tên vaccine, liều lượng đường tiêm... Vì thế, tôi đề nghị tỉnh xử lý nghiêm minh lỗi lầm trong tiêm chủng”.

Ông Nguyễn Hạnh Chung, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh cũng bày tỏ quan điểm, nguyên nhân tiêm nhầm vaccine cho thai phụ vừa qua có nguyên nhân chủ quan và khách quan. Đối với cản bộ y tế thực hiện tiêm đã không tuân thủ đúng quy trình. Buổi tiêm chủng hôm đó, cán bộ tiêm chủng chính có việc gia đình nên nghỉ, đồng chí Nguyễn Quyết Thắng, Phó trưởng trạm phụ trách Trạm y tế xã Tương Giang, thị xã Từ Sơn, tiêm thay.

Theo tường trình, đồng chí Thắng trực tiếp đến tủ lấy vaccine, nhưng chỉ để ý đến chữ uốn ván mà không để ý chữ khác. Sau khi tiêm cho 31 thai phụ cán bộ này cũng không phát hiện, chỉ đến khi cán bộ tiêm chủng thu dọn bàn tiêm thì mới phát hiện sai sót. Hiện, Sở Y tế đã yêu cầu Giám đốc Trung tâm y tế thị xã Từ Sơn thực hiện quy trình xử lý kỷ luật nghiêm đối với ông Nguyễn Quyết Thắng. Kết quả xử lý phải báo cáo về sở chậm nhất vào ngày 9.1.2015.

Sở Y tế Bắc Ninh đã thành lập tổ tư vấn, theo dõi quản lý thai nghén cho các thai phụ đến khi. Nếu thai phụ có nhu cầu đi khám, thậm chí là lên tuyến trên nếu có bất kỳ vấn đề gì bất thường cũng sẽ được miễn phí.

TS Nguyễn Danh Cường, Giám đốc Trung tâm Chẩn đoán trước sinh, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, người trực tiếp khám, sàng lọc trước sinh cho các thai phụ khẳng định: “Các thai phụ và thai nhi ổn định, không có bất thường về thai nhi".