Từ sau khi sinh, trẻ sơ sinh đi tiểu tiện ngay, 1-2 ngay sau là phải đại tiện gọi là “phân su”. Nếu tiểu tiện không thông hoặc quá 2 ngày vẫn không đại tiện, thậm chí đại tiện, tiểu tiện đều không thông đó là trạng thái bệnh.
Nguyên nhân:
Phần nhiều do khi còn trong bào thai bị cảm phải nhiệt khí, nhiệt độ độc uất kết lại, khí trệ không thông. Nếu thai nhiệt chuyển xuống bàng quang sinh tiểu tiện không thông, nhiệt độc uất trệ ở tràng vị thì không đi đại tiện. Ngoài ra, cũng có khi vì hậu môn nhỏ hẹp khác thường hoặc có màng ngăn trở không có lỗ thông ra gọi là giang môn bịt kín.
Ảnh minh họa, nguồn: Hà Nội mới
Đại tiện không thông
Trẻ em sinh ra vài ngày vẫn không đại tiện kèm mặt đỏ, bụng đầy, không bú, hay khóc, môi khô miệng ráo, tiểu tiện đỏ mà rát là do nhiệt độc uất kết ở trong mà gây nên.
Phương pháp điều trị: thanh nhiệt thông thường.
Phương thuốc: Tam hoàng hoàn
Đại hoàng Hoàng cầm
Hoàng liên
Liều lượng bằng nhau, tán bột viên nhỏ dùng 1-2g/lần với mật hoặc nước đường uống.
Nếu uống không đỡ, cần thông khoan bằng mật, dùng mật đạo tiễn pháp: mật ong 40g đun nhỏ lửa thắng cho tới, lấy lên xe thành thỏi bằng ngón út của trẻ em để nhét hậu môn.
Hoặc dùng trư đởm chấp đạo pháp (tức là dùng nước mật lợn hòa ít dấm để rót vào hậu môn).
Nếu có màng ngăn trở ở hậu môn thì phải chữa bằng ngoại khoa.
Tiểu không thông
Triệu chứng: Trẻ em sau sinh, tiểu không thông sinh ra các chứng như: ngực bụng trướng đầy, hơi thở đoản mà gấp không đều, co giật, hôn mê, cần phải điều trị kịp thời.
Phương pháp điều trị: lợi niệu, thanh nhiệt.
Bệnh mới phát nên dùng bài Đạo xích tán
Sinh địa 4g Mộc thông 4g
Cam thảo 2g
(ba vị nghiền nát)
Bấc đèn 2g Lá tre 4g
Sắc với nước 1 bát còn 1/3 bát uống nhiều lần.
Nếu nặng về thấp thì gia thêm: hoàng liên 2g, hoạt thạch 4g, xích linh 4g.
Nếu nhiệt nhiều, bùng trướng đầy, suyễn thở thì dùng Bát chính tán.
Cù mạch 4g Mộc thông 4g
Biển súc 4g Hoạt thạch 4g
Đại hoàng 2g Xa tiền 4g
Cam thảo 2g Chi tử 4g
Tất cả tán bột, dùng 8-12 g/lần cùng bấc đèn 1g sắc uống, ngày uống 2-3 lần. Hoặc dùng cao đậu sị dan lên rốn.
Đạm đậu sị 4g ốc nhồi 19 con
Thông bạch 10 củ
Tất cả giã nát hòa với ít nước cây chuối, dán lên rốn.
Nếu có chứng xung quanh rốn hiện ra màu xanh đen, môi chúm lại, co giật, hôn mệ, đó là biểu hiện của các chứng trạng nguy hiểm./.
Thu Thủy – Lệ Giang/VOV.VN