Có
nhiều cách loại bỏ chúng, chẳng hạn lột da bằng acid, ghép da, đốt bằng laser
CO2...
Căn nguyên gây bớt
sắc tố hiện vẫn chưa rõ ràng. Bệnh chủ
yếu gặp ở người da vàng châu Á, tỷ lệ nữ là 80-85%. Bệnh thường xuất hiện từ
lúc lọt lòng và lớn dần theo năm tháng. Bớt có thể tăng
kích thước nhưng rất
chậm, tới mức nào đó sau tuổi dậy thì sẽ dừng lại và cố định lâu dài. Kích
thước bớt có thể lớn bằng bàn tay hoặc các đám nhỏ bằng đầu đinh ghim, hạt ngô.
Vị trí thường ở một bên mặt, quanh mắt, đôi khi cả hai bên mặt hoặc ở các vị
trí khác của cơ thể như vai, ngực, cổ, lưng. Hình ảnh của bệnh là các dát phẳng
hoặc gờ cao trên mặt da, màu đen, xanh hoặc tối màu. Màu sắc thường cố định.
Trên một số bớt có thể có lông mọc. Triệu chứng cơ năng thường không có gì, tuy
nhiên đôi khi bệnh nhân có cảm giác ngứa, khó chịu.
Bớt sắc tố thuộc vào nhóm bệnh tăng sắc tố ở da. Nhóm tổn
thương này thường được chia làm 3 loại. Tổn thương ở thượng bì gồm: nốt ruồi,
dát cà phê sữa, tàn nhang, nám má thể thượng bì, hạt cơm da dầu, dày sừng do ánh
nắng... Tổn thương ở trung bì gồm bớt xanh, bớt ota, bớt ito, xăm mình... Tổn
thương tăng sắc tố hỗn hợp có cả ở trung bì và thượng bì như bớt becker, tăng
sắc tố sau viêm, nám má thể trung bì.
Bớt sắc tố bẩm sinh là những biến đổi, rối loạn tại chỗ của
tế bào sắc tố da, sự tăng sinh quá mức của tế bào sắc tố, xâm lấn sâu xuống
trung bì. Bệnh không ảnh hưởng tới sức khỏe. Tuy nhiên cũng đã có trường hợp
ung thư hắc tố xuất phát trên nền tổn thương của bớt sắc tố bẩm sinh. Điều ảnh
hưởng nặng nề nhất là mặt thẩm mỹ, làm cho bệnh nhân thiếu tự tin, ảnh hưởng
tới phát triển tâm lý cũng như công việc và các hoạt động xã hội.
Với bớt sắc tố có kích thước nhỏ và ở vùng da kín, ít bị
kích thích chấn thương thì có thể không cần can thiệp. Đối với các bớt có kích thước
lớn ở vùng da hở, ảnh hưởng đến thẩm mỹ thì cần được thăm khám và xử lý. Biện
pháp điều trị tổn thương tăng sắc tố ở thượng bì và trung bì gồm: sử dụng tuyết
carbon, lột da bằng acid trichloraxetic, ghép da, đốt bằng laser CO2, vá da sau
phẫu thuật cắt bỏ.
Đối với các tổn thương có kích thước lớn và ở các vị trí khó
phẫu thuật như vùng mắt, mũi thì phương pháp phẫu thuật khó thực hiện. Phương
pháp vá da thường có màu sắc không giống với vùng da xung quanh nên cũng không
đem lại kết quả như mong đợi.
10 năm trở lại đây, chuyên ngành da liễu và thẩm mỹ trên thế
giới đã sử dụng công nghệ điều trị bớt sắc tố bằng laser Q-Switched ND YAG.
Phương pháp này cũng đã được ứng dụng điều trị ở Việt Nam. Bác sĩ dùng các chùm laser có
bước sóng 1.064 nm (nanômet) và 532 nm trong thời gian 6-8 phần tỷ giây với
năng lượng rất cao. Ở hai bước sóng này, các hạt sắc tố melanin, mực xăm có
trong tế bào sắc tố bị phá vỡ ra hàng nghìn mảnh nhỏ. Các đại thực bào sẽ đến
dọn sạch các mảnh này vào máu và thải ra ngoài theo cơ chế lọc tự nhiên. Ngoài
khả năng điều trị khỏi dứt điểm bớt sắc tố bẩm sinh, phương pháp này còn có ưu
điểm là không để lại sẹo.
AloBacsi.vn
Theo ThS. Lê Anh Tuấn
Sức khỏe & đời sống