Tại Vĩnh Long, với sự nỗ lực thực hiện của ngành
chức năng và địa phương, sau nhiều lần đánh giá nghiêm ngặt của Tổ chức đánh giá
thẩm định
tiêu chuẩn quốc tế (SGS) tại Việt Nam, hai loại trái cây đặc sản chủ
lực của tỉnh đã nhận được
chứng nhận đạt tiêu chuẩn GlobalGAP.
Đó là bưởi Năm Roi của Hợp tác xã bưởi Năm Roi Mỹ Hòa huyện Bình Minh được
công nhận vào tháng 9/2008 và
chôm chôm Java của Hợp tác xã chôm chôm Tân Khánh,
xã Tích Thiện huyện Trà Ôn được công nhận ngày 24/2/2012.
Tuy nhiên, đến nay thời hạn của các giấy chứng nhận này đều đã hết, việc
tái công nhận tiêu chuẩn Global GAP cho hai loại trái cây này đều rất khó khăn
do không có kinh phí thực hiện và nguy cơ mất thương hiệu Global GAP là rất cao.
Năm 2010, chứng nhận GlobalGAP của bưởi Năm Roi đã đến hạn tái kiểm định
để công nhận lại nhưng Hợp tác xã không thực hiện được vì thiếu kinh phí.
Ông Lê
Văn Dũng, Chủ tịch Hội Nông dân xã Mỹ Hòa cho biết do quá trình đầu tư tái công
nhận Global GAP của Hợp tác xã đến nay vẫn chưa thực hiện được nên có một số hộ
trong Hợp tác xã đã rút ra và tham gia vào
quy trình sản xuất bưởi theo tiêu
chuẩn Global GAP của Công ty Trách nhiệm hữu hạn The Fruit Republic.
Công ty này đang
hỗ trợ và hướng dẫn nông dân tham gia chương trình thực
hiện có hiệu quả việc chăm sóc, tỉa cắt cành và bao trái để phòng chống sâu đục
trái bưởi. Số hộ còn lại trong Hợp tác xã vẫn đang trông chờ sự hỗ trợ của cấp
trên để tiếp tục sản xuất theo quy trình GlobalGAP.
Để tháo gỡ khó khăn về kinh phí tái công nhận GlobalGAP, ông Nguyễn Thành
Phan, Bí thư huyện ủy Bình Minh cho biết huyện đã báo cáo và sẽ có văn bản đề
xuất tỉnh hỗ trợ phần kinh phí này.
Phía ngành chuyên môn, ông Phan Nhật Ái, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát
triển Nông thôn thì cho biết nhận được văn bản đề nghị của địa phương, Sở sẽ cử
cán bộ chuyên môn đi thẩm định. Nếu hợp lý Sở sẽ trình Ủy ban Nhân dân tỉnh
phương án hỗ trợ hoặc tìm kiếm doanh nghiệp phối hợp với địa phương hỗ trợ cho
Hợp tác xã.
Cũng có ý kiến cho rằng Hợp tác xã không khẩn trương xúc tiến hồ sơ, nguồn
lực mà trông chờ vào cấp trên. Vì vậy, nguy cơ mất chứng nhận GlobalGAP là rất
lớn. Số tiền Hợp tác xã cần hỗ trợ khoảng 8.000 USD, nếu Ban chủ nhiệm Hợp tác
xã chủ động và tích cực, địa phương và ngành chức năng phối hợp chặt và kịp thời
để tìm giải pháp tháo gỡ thì đây không phải là một khó khăn lớn.
Chôm chôm Java của Hợp tác xã chôm chôm Tân Khánh, xã Tích Thiện, huyện
Trà Ôn cũng đang đứng trước nguy cơ như thế.
Ngày 24/2/2012, Hợp
tác xã chôm chôm Tân Khánh đã được nhận giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn GlobalGAP
cho sản phẩm chôm chôm Tân Khánh với diện tích 27ha.
Đến cuối tháng
12/2012, giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn GlobalGAP của 41 hộ nông dân thuộc Hợp
tác xã chôm chôm Java Tân Khánh đã hết hạn. Để được tái công nhận trở lại, Hợp
tác xã phải đáp ứng được khoản kinh phí gần 100 triệu đồng trong khi đó Hợp tác
xã lại không có kinh phí.
Trong xu thế phát triển của nền nông nghiệp hiện đại, để sản phẩm nông
nghiệp đủ sức cạnh tranh và vươn xa trên thị trường quốc tế, việc áp dụng các
tiêu chuẩn sản xuất sạch, an toàn theo quy trình GlobalGAP là điều tất yếu.
Nhưng hiện nay, tại Vĩnh Long, có một nghịch lý là ngành chuyên môn đang
tăng cường khuyến cáo, hướng dẫn, vận động nông dân phát triển sản xuất nông sản
và xây dựng đạt tiêu chuẩn GlobalGAP; khi đã đạt rồi lại không đủ sức duy trì và
thực hiện tái công nhận tiêu chuẩn.
Nếu các ngành chức năng và địa phương không có giải pháp hỗ trợ tích cực
đối với những mô hình sản xuất theo tiêu chuẩn GlobalGAP thì việc nông dân xin
ra khỏi các mô hình sản xuất sạch như ở Hợp tác xã bưởi Năm Roi Mỹ Hòa là chuyện
rất đáng tiếc./.