Họng là ngã tư giữa đường ăn
và đường thở, là cửa ngõ của không khí, thức ăn và nước uống. Vì vậy có thể nói
là nơi rất thuận lợi cho các yếu tố ngoại lai, virut và vi khuẩn xâm nhập vào
cơ thể. Viêm họng mạn tính là một bệnh thường gặp, nam mắc nhiều hơn nữ.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn
đến viêm họng mạn tính như:
Nhiễm khuẩn tái phát đi tái
phát lại của vùng mũi họng: như viêm mũi mạn tính, viêm xoang. Dịch nhầy xuất
tiết luôn chảy xuống họng và là nguyên nhân thường xuyên gây nhiễm khuẩn họng
dẫn đến làm quá phát tổ chức lypho ở thành họng.
Viêm amidan mạn tính và nhiễm
trùng răng lợi cũng là nguyên nhân gây viêm họng mạn tính và gây nên thường
xuyên đau họng.
Do thở bằng miệng: Không khí
thở trực tiếp vào miệng không qua mũi sẽ không được lọc sạch bụi bẩn, đồng thời
không được làm ấm, làm ẩm nên rất dễ làm nhiễm khuẩn họng. Nguyên nhân thở bằng
miệng thường là: Tắc mũi: do polyp mũi, viêm mũi dị ứng, viêm mũi vận mạch, quá
phát cuốn mũi, vẹo vách ngăn mũi hoặc u vùng mũi; Tắc ở vùng vòm họng: do u vòm
hoặc VA quá phát; Do vẩu răng, làm môi khép không kín; Do thói quen thở bằng
miệng không rõ nguyên nhân.
Do các kích thích mạn tính
như: Hút thuốc là, uống rượu bia nhiều, thức ăn cay nóng nhiều.
Do ô nhiễm môi trường: Khói
thuốc lá, môi trường bẩn hoặc các chất kích thích của khói công nghiệp cũng gây
viêm họng mạn tính.
Viêm họng mạn tính khiến bệnh
nhân rất khó chịu
Bệnh viêm họng mạn tính gồm 4
thể:
Một là viêm họng mạn tính
sung huyết đơn thuần: Niêm mạc họng đỏ, nổi nhiều tia mao mạch máu.
Hai là viêm họng mạn tính
xuất tiết: Thành sau họng có tăng xuất tiết nhầy, trong, hơi dính vào niêm mạc,
chảy từ vòm xuống hạ họng, tạm thời mất đi khi bệnh nhân nuốt. Niêm mạc họng
cũng đỏ và nổi nhiều tia mao mạch máu.
Do viêm họng mạn tính quá
phát: Niêm mạc họng đỏ và dày lên. Tổ chức bạch huyết ở thành sau họng phát
triển mạnh, quá phát thành từng đám to nhỏ không đều, màu hồng hoặc đỏ. Có khi
tập trung thành một dải gồ lên ở phía sau và dọc theo trụ sau của amidan trông
như một trụ sau thứ hai gọi là “trụ giả”. Thể này gọi là viêm họng hạt.
Viêm họng teo: Niêm mạc họng
teo dần, những tuyến nhầy dưới niêm mạc cũng teo đi làm cho niêm mạc họng từ đỏ
thẫm biến thành màu hồng rồi nhợt nhạt, khô và đọng những vảy mỏng, vàng, khô
bám vào từng chỗ. Niêm mạc họng trở thành mỏng, các trụ sau cũng teo biến đi
làm cho họng trở nên rộng hơn. Viêm họng teo thường là viêm họng do nghề nghiệp
hoặc ở người già hoặc ở những người trĩ mũi.
Bệnh viêm họng mạn tính nếu
không điều trị tích cực và kiên trì sẽ rất khó khỏi.
Để bệnh diễn tiến tốt hơn,
bệnh nhân viêm họng mạn tính cần điều trị dứt điểm các nguyên nhân gây viêm
họng như viêm mũi, viêm xoang, viêm A, viêm VA nếu có. Giảm bớt các kích thích
như hút thuốc lá, uống rượu, đồ ăn cay. Nên đeo khẩu trang bảo hộ khi tiếp xúc
với bụi và hóa chất. Tránh tiếp xúc với các nguyên nhân gây dị ứng. Giữ ấm vùng
cổ, ngực. Thay đổi điều kiện khí hậu, môi trường sinh hoạt làm việc nếu có thể.
Bệnh nhân cần có chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, nên uống nước ấm, bổ sung
thêm vitamin C, A, D.
Cùng với việc dùng thuốc theo
chỉ định của bác sĩ, bệnh nhân cần nhỏ mũi, rửa mũi ngày 2 - 3 lần. Khí dung
họng theo chỉ định của bác sĩ. Ngoài việc súc miệng bằng nước muối, có thể ngậm
chanh với muối; gừng với muối; quất với đường phèn hoặc mật ong…
BS. Nguyễn Minh
Những điều nên tránh
Tránh bị ảnh hưởng của ô
nhiễm không khí: không khí ô nhiễm là 1 trong những nguyên nhân dẫn đến ung thư
vòm họng, ví dụ như hít phải khí độc hại trong không khí sẽ dễ dàng mắc ung thư
vòm họng.
Tránh hút thuốc và uống bia
rượu: nghiên cứu đã cho thấy, những người hút 40 điếu thuốc một ngày sẽ có nguy
cơ tử vong do ung thư vòm họng gấp 20 lần so với người không hút thuốc lá. Nếu
như hút thuốc, lại uống rượu bia thì khả năng ung thư sẽ tăng lên nhiều lần.
Tránh những thói quen ăn uống
không tốt: thói quen ăn uống không tốt, lại liên tục hút thuốc, không chỉ có
hại cho cổ họng, mà còn có hại cho mắt, khí quả, phổi... thậm chí có thể mắc
bệnh và diến biến xấu thành ung thư. |