Biết cách
phòng tránh và
xử trí bệnh
quai bị sẽ giúp trẻ tránh được những biến chứng nguy hiểm sau này.
Triệu chứng của bệnh quai bị
Bệnh quai bị do virut quai bị thuộc nhóm Paramyxo virut gây nên. Bệnh lây truyền theo đường hô
hấp, qua các bụi nước của hơi thở, truyền trực tiếp từ người bệnh sang người lành. Bệnh phổ biến ở
nhiều nơi, có khi bùng lên thành dịch ở những nơi tập trung đông người (nhà trẻ, trường học).
Các phụ huynh cần biết cách phòng tránh và xử trí bệnh quai bị hiệu quả
cho trẻ em
Bệnh nhân sốt 38 -390C, đau đầu, chán ăn, khó nuốt, khó nói, đau nhức các khớp xương, thăm khám
thấy miệng ống Stenon phù nề, tấy đỏ nhưng không bao giờ có mủ chảy ra. Vùng tuyến nước bọt mang
tai sưng to, lan ra vùng trước tai, mỏm chũm, lan xuống dưới hàm. Da vùng sưng có màu sắc bình
thường, không nóng đỏ và có tính đàn hồi. Thường sưng cả 2 bên tuyến nước bọt mang tai, có khi chỉ
sưng 1 bên, sưng 2 bên so với sưng 1 bên là tỷ lệ 6/1.
Song song với các tổn thương ở tuyến nước bọt, virut quai bị còn làm tổn thương ở ngoài tuyến
nước bọt gây viêm tinh hoàn, viêm màng não, viêm não, viêm tụy cấp, viêm thanh khí phế quản, viêm
phổi kẽ, viêm đa khớp hoặc biểu hiện ở các cơ quan khác như tuyến lệ, tuyến ức, tuyến giáp, tuyến
vú, buồng trứng.
Các tổn thương này thường có các triệu chứng không điển hình, diễn biến lành tính. Chính vì vậy,
các bậc cha mẹ cần chủ động phòng tránh bệnh quai bị cho trẻ, nhằm tránh những biến chứng xấu sau
này.
Cách xử trí khi trẻ em bị bệnh quai bị
Hiện nay, chưa có một loại thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh quai bị nên ngoài việc đưa ngay trẻ
đến cơ quan y tế để kiểm tra, cha mẹ cần lưu ý:
Cần cho trẻ một chế độ nghỉ ngơi hợp lý: không cho trẻ vận động nhiều, đặc biệt trong
trường hợp trẻ sưng tinh hoàn thì trẻ cần được nghỉ ngơi tuyệt đối.
Chế độ dinh dưỡng: không kiêng cữ, cần cho trẻ ăn uống đầy đủ, thông thường các bé bị
quai bị ăn uống rất khó khăn, cần phải chọn thức ăn mềm, dễ nuốt, nhiều chất dinh dưỡng để tăng sức
đề kháng cho cơ thể.
Nếu trẻ sốt hoặc quá đau, có thể cho trẻ uống thuốc giảm sốt, cho uống paracetamol 30mg/kg thể
trọng/ngày, chia 3 lần.
Cho trẻ uống nhiều nước, có thể cho trẻ uống nước ngọt.
Không cho trẻ ra ngoài để tránh gió, nên giữ trẻ trong nhà cho đến khi vùng sưng tấy có dấu hiệu
giảm(thường nên giữ trẻ trong nhà ít nhất chín ngày). Trẻ mắc bệnh không cho đến trường, các khu
vực vui chơi công cộng vì có thể lây bệnh cho những bạn khác.
Tránh tự ý bôi hoặc đắp, phun những loại thuốc dân gian ở tuyến mang tai đề phòng nhiễm độc.
Tăng cường vệ sinh răng, miệng, họng: Cho xúc miệng bằng nước pha oxy già, nước muối. Ở nơi có
lá lốt, rau diếp cá, húng chanh có thể dùng 2-3 thứ cùng đun kỹ, cho ít muối, lọc cho xúc miệng
hàng ngày nhiều lần. Nếu trẻ có dấu hiệu viêm não-màng não, viêm tụy… cần cho đi bệnh viện.
Có thể cho trẻ uống nước ngọt để giúp trẻ dễ ăn hơn.
Hãy hỏi ý kiến bác sĩ nếu trẻ có triệu chứng đau đầu dữ dội, nôn thốc.
Chườm nóng vùng góc hàm.
Ăn lỏng khi trẻ nhai và nuốt đau
Khi có biến chứng viêm tinh hoàn, trẻ cần được nằm nghỉ, sử dụng dụng cụ đeo nâng bìu hoặc mặc
quần "nhỏ" chật. Trường hợp đau nhiều có thể chườm túi đá, dùng các thuốc chống viêm. Khi có biến
chứng viêm tụy tạng có thể dùng thuốc giảm đau, thuốc chống nôn…
Cách phòng tránh quai bị hiệu quả cho trẻ em
Tránh cho trẻ tiếp xúc với bệnh nhân bị quai bị.
Gây miễn dịch chủ động bằng vắc xin.
Để tránh cho trẻ bị tiêm nhiều mũi thuốc vắc xin hiện đã có loại vắc xin kết hợp chống 3 bệnh:
Sởi, quai bị, rubella. Loại vắc xin kết hợp này được cơ thể dung nạp tốt, có tác dụng gây miễn dịch
chắc chắn và bền vững.
Vắc xin không nên tiêm cho trẻ dưới 1 tuổi, và tiêm mũi nhắc lại khi trẻ được 4 tuổi. Tuy nhiên
nếu trẻ sống trong môi trường dịch bệnh, có thể tiêm ngừa từ 9 tháng tuổi.
Tuy nhiên, không phải cứ chích ngừa là sẽ phòng được bệnh. Trên thực tế, việc chủng ngừa chỉ có
thể phòng bệnh được khoảng 80% nên sau khi chích ngừa vẫn cần có ý thức phòng bệnh.
Theo Phương Vũ - Gia đình Việt Nam