Trong đa số trường hợp bố mẹ thường chủ động độ tuổi sinh con đảm bảo về mặt thể chất và tinh thần tốt nhất cho con yêu của mình. Tuy nhiên ngày nay sinh con khi đã lớn tuổi ngày càng tăng lên, điều này tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho thai nhi, thêm vào đó phụ nữ lớn tuổi mang thai sẽ ảnh hưởng sức khỏe cả mẹ và bé.
Tuổi tác không chỉ tác động đến tinh trùng ở khối lượng, hình dáng và sự chuyển động mà ngày càng có nhiều bằng chứng về ảnh hưởng của tinh trùng của những ông bố lớn tuổi đến con cái. Những người lớn tuổi mới sinh con thường có xu hướng tăng nguy cơ bị những bất thường về gien và những vấn đề sức khỏe về lâu dài sau này của cọn cái. Nguyên nhân là do tinh trùng của nam giới lớn tuổi có nhiều ADN biến dị hơn.
Phụ nữ sinh con khi đã lớn tuổi ( trên 35 tuổi), con sinh ra rất dễ gặp “vấn đề”. Trong đó hay gặp nhất là hội chứng Down. Nguyên nhân là do tuổi tác làm cho các nhiễm sắc thể ở trứng dễ kết dính với nhau và khi tạo thành một tổ hợp nhiễm sắc thể nào đó thì có thể dẫn đến hội chứng Down.
Ngoài ra còn có thể gặp một số bệnh khác do có nhiễm sắc thể thừa. Trẻ bị Down thường có các biểu hiện bất thường về hình thái và chức năng như: Mũi nhỏ, sống mũi thấp. Đôi tai nhỏ, dị thường, kém mềm mại. Khoảng cách giữa ngón chân cái và ngón thứ hai rộng, lưỡi thường quá to so với miệng...
Ngoài những đặc điểm trên, một nửa số trẻ bị Down có những khuyết tật tim bẩm sinh. Trẻ cũng dễ mắc bệnh hô hấp, tắc nghẽn đường tiêu hóa sớm và ung thư máu ở tuổi ấu thơ. Trẻ bị hội chứng Down thường dễ bị thừa cân, dù đã theo một chế độ ăn có kiểm soát, có thể tập luyện thường xuyên để giảm cân. Trẻ trong tình trạng chậm phát triển tâm thần từ thể nhẹ đến thể vừa.
TS-BS Lê Thị Thu Hà – Phó khoa Sản A, BV Từ Dũ cho biết, phụ nữ lớn tuổi sinh con sẽ có nguy cơ cao bất thường của bé, đặc biệt là hội chứng Down. Cụ thể: nguy cơ mắc hội chứng Down là 1/1600 ở tuổi 20; 1/1300 ở tuổi 25; 1/1000 ở tuổi 30; 1/365 ở tuổi 35; 1/90 ở tuổi 40 và 1/30 ở tuổi 45… Bên cạnh đó là nhiều dị tật do các rối loạn nhiễm sắc thể của thai nhi. Trong đó, 2/3 các rối loạn về nhiễm sắc thể có khả năng gây sẩy thai sớm trong hai tháng đầu do dị tật quá nặng.
Khi phụ nữ bước sang tuổi 35, sức khỏe cũng như chất lượng của trứng không đảm bảo, tỷ lệ thụ thai kém hơn khi còn trẻ, độ giãn nở của khung chậu đã bị hạn chế nên việc mang thai và sinh nở lần đầu có nhiều rủi ro cho cả mẹ lẫn con. Các nguy cơ khi sinh con muộn thường gặp là:: sẩy thai, đẻ non, tiền sản giật, thai lưu, đẻ khó, tiểu đường thai kì, huyết áp cao, nhau tiền đạo (trũng nhau thai)… gần 15% phụ nữ bị sảy thai dưới 35 tuổi, tỉ lệ sảy tăng lên 20% ở độ tuổi 35-37; 25% ở độ tuổi 38-40 và 40% sau 40 tuổi.
Vì tỉ lệ sảy thai cao ở những phụ nữ có tuổi, cho nên số bị sảy từ 2 lần trở lên không phải là hiếm. Người mẹ bị tiền sản giật có thể gây biến chứng nghiêm trọng cho người mẹ và thai nhi. Người mẹ có nguy cơ bị tổn thương gan, thận, chảy máu hay co giật khi chuyển dạ. Bệnh cũng khiến thai nhi chậm phát triển, thậm chí thai bị chết lưu.
Sinh con khi bố lớn tuổi cũng nguy hiểm không kém. Theo một nghiên cứu được thực hiện gần đây bởi các nhà nghiên cứu tại Viện Não Queensland, Australia, trẻ em do người bố cao tuổi sinh ra dễ có đột biến di truyền liên quan đến bệnh tự kỷ và trẻ em sinh ra từ các ông bố trên 40 tuổi có nguy cơ bị tự kỷ cao gấp 6 lần trẻ em sinh ra bởi các ông bố dưới 30 tuổi. Trẻ còn có thể bị suy yếu não nghiêm trọng và thường có chỉ số IQ thấp hơn những đứa trẻ khác.
Đồng thời, những ông bố cao tuổi không được chuẩn bị tốt về cả mặt tâm lý và sức khỏe cho việc sinh và nuôi con. Do tuổi tác, họ khó tính và có khuynh hướng ít tha thứ cho sự hiếu động, nghịch ngợm của trẻ. Các ông bố nhiều tuổi cũng ít thể hiện cảm xúc nồng ấm với đứa trẻ khiến con của họ dễ bị tự kỷ, có xu hướng sợ bố và có dấu hiệu lệch lạc giới tính vì chỉ gần gũi mẹ.
Bố cao tuổi, con dễ mắc bệnh tự kỉ.
Còn các nhà khoa học tại Viện Karolinska (Thụy Điển) và Đại học Bristol (Anh) đã phân tích hồ sơ y khoa của 700.000 người được sinh ra trong thời gian từ năm 1973 đến 1980. Họ nhận thấy, những trẻ có bố lớn tuổi có nguy cơ bị tâm thần phân liệt cao hơn hẳn những trẻ khác khi lớn lên.
Khoảng 15,5% ca bệnh tâm thần phân liệt trong số đối tượng được nghiên cứu có bố trên 30 tuổi tại thời điểm ra đời. Theo phân tích này, đàn ông ở tuổi 50 trở lên có tỉ lệ sinh con bị tâm thần phân liệt cao gấp 3 lần đàn ông 25 tuổi. Họ cũng ước tính rằng khoảng 1/4 trường hợp bị tâm thần phân liệt là do được sinh ra bởi các ông bố cao tuổi.
Ngoài ra, đàn ông ở độ tuổi 50, 60 trở lên có khả năng sinh ra đứa trẻ mắc hội chứng Apert (hội chứng sọ mặt) cao hơn 10 lần so với đàn ông từ 30 tuổi trở xuống.
Với những trường hợp thực sự muốn có thêm con, các ông chồng và các bà vợ lớn tuổi cần khám tổng quát để có thể phát hiện kịp thời bệnh lý nếu có. tránh những trường hợp đáng tiếc xảy ra.