Chăm sóc “cửa sổ tâm hồn” cho trẻ

Khả năng nhìn sẽ tăng từ từ bắt đầu khoảng 20cm khi mới sinh ra và thị lực phát triển tăng dần đến 10/10 tương đương thị lực người trưởng thành khi bé được 5 tuổi.

15.6107

Ở trẻ từ sơ sinh đến 3-5 tuổi, chức năng thị giác được hình thành dần. Khả năng nhìn sẽ tăng từ từ bắt đầu khoảng 20cm khi mới sinh ra và thị lực phát triển tăng dần đến 10/10 tương đương thị lực người trưởng thành khi bé được 5 tuổi. Đây là tuổi rất nhạy với tình trạng giảm hoặc mất thị lực vĩnh viễn.

Trong giai đoạn này, não phải nhận rõ hình ảnh từ hai mắt để từ đó đường thị giác trong não mới được phát triển một cách đúng đắn, bất cứ điều gì gây cản trở sự thu nhận hình ảnh rõ xảy ra trong giai đoạn này mà không được phát hiện, không được điều chỉnh hoặc là điều chỉnh không đủ đều có thể dẫn đến tình trạng nhược thị hay còn gọi là tình trạng mất thị lực không hồi phục lại được. Ngược lại, nếu được điều trị sớm, tình trạng này sẽ được cải thiện tốt, thị lực sẽ được cải thiện tốt.

 Ảnh: corbis

Khám mắt định kỳ

Trẻ nhỏ từ lúc mới sinh cho đến 3-5 tuổi thường gặp những vấn đề về tật khúc xạ, bị lé. Thông thường, các bà mẹ hay mắc phải một sai lầm, là đợi trẻ lớn mới cho đi khám vì sợ bé không hợp tác được. Ở lứa tuổi này, các bậc phụ huynh nên cho trẻ đi khám mắt ngay khi thấy trẻ có những biểu hiện bất thường như là bị lé, nháy mắt hay dụi mắt thường xuyên, nheo mắt, đến gần để nhìn hoặc là nghiêng đầu nhìn, chảy nước mắt… tất cả những bất thường về mắt hoặc nhìn thấy ánh đồng tử trắng, hoặc ở những bé có nhiều nguy cơ như là trẻ sinh non.

Tóm lại, theo tài liệu hướng dẫn chăm sóc mắt định kỳ của Hội Nhãn khoa Hoa Kỳ, cũng như theo kinh nghiệm của các bác sĩ nhãn khoa, từ lúc mới sinh tới khoảng 3-5 tuổi, bé cần phải được khám mắt định kỳ ít nhất khoảng 3 lần:

Lần khám đầu tiên: từ lúc mới sinh đến 3 tháng tuổi.

Lần khám tiếp theo: khoảng 6 tháng tuổi, để phát hiện những tình trạng lé, sự phát triển của cơ vận nhãn, những bất thường về cấu trúc của mắt.

Lần khám thứ 3: từ 2 - 3 tuổi, bé cần phải được kiểm tra.

Lựa chọn đúng kính đeo mắt nếu trẻ có tật khúc xạ

Khi mới lên 5-6 tuổi, cơ quan thị giác của trẻ đang trong quá trình hoàn thiện, vì thế việc lựa chọn kính đeo khi mắt bị bệnh cần thận trọng. Vì nếu đeo không đúng cách sẻ ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển thị giác của trẻ.

Chính vì thế, việc lựa chọn chiếc kính sao cho phù hợp với trẻ là hết sức cần thiết và cần được tiến hành một cách thận trọng. Mỗi tật khúc xạ ở mắt trẻ yêu cầu một loại kính khác nhau và cần đến sự trợ giúp của các bác sĩ chuyên khoa mắt. Thông thường thì sau khi phát hiện con mình có những bất thường về mắt và thị lực, các bậc phụ huynh cần đưa con đến chuyên khoa mắt khám toàn diện để xác định trẻ có cần phải đeo kính hay không.

Ngồi học đúng tư thế

Ngồi học phải giữ đúng tư thế: nên cho trẻ ngồi thẳng lưng, 2 chân khép lại với 2 bàn chân để sát nền nhà, đầu hơi cúi khoảng 10-15 độ. Không được cúi gằm mặt, nghiêng đầu, áp má lên bàn học. Luôn để mắt xa sách vở với một khoảng cách thích hợp. Cải tiến các phương tiện phục vụ học tập, kích cỡ bàn ghế phải phù hợp với từng lứa tuổi, đảm bảo đủ ánh sáng, sách vở học tập phải được in rõ ràng và sáng sủa. Giảm mọi căng thẳng của mắt. Không thức quá khuya để đọc sách, nhất là những em có thị lực kém. Hạn chế thời gian xem tivi, chơi game, sử dụng máy tính… và phải ngủ đủ giấc. Không đọc sách, truyện có chữ hoặc hình ảnh lem nhem, chữ quá nhỏ.

Xây dựng chế độ dinh dưỡng cho mắt

Nên cho trẻ ăn nhiều rau xanh, củ, quả vàng đậm, đỏ, cam, trái cây tươi, tối thiểu hai bữa cá mỗi tuần, thịt, trứng, sữa, gan, dầu nành, dầu mè… để nhận đủ các vitamin A, C, E, acid béo thiết yếu omega-3, omega-6…. Hàng ngày cơ thể cần khoảng 55-70mg selenium có từ các loại hải sản, phủ tạng động vật, thịt, các loại ngũ cốc… Chất lutein có trong bắp, trứng được gọi là carotenoid võng mạc, do vai trò quan trọng đối với võng mạc, đặc biệt là ở điểm vàng.

Ngoài ra cần bổ sung các chất khoáng như: kẽm (Zn), nhu cầu hàng ngày khoảng 12-15mg qua hải sản, thịt đỏ, gan, cá, trứng, sữa, đậu đỗ, đặc biệt trong hàu có hàm lượng kẽm rất cao. Magnesium (Mg) có nhiều trong ngũ cốc, trà, rau xanh, sữa, hải sản… Đặc biệt vitamin A không thể thiếu khi nói đến thực phẩm cho mắt, hiện diện trong các thức ăn có nguồn gốc động vật, đặc biệt nhiều hơn trong gan, lòng đỏ trứng, dầu gan cá, sữa mẹ, nhất là trong sữa non.

Ngăn ngừa tổn thương cho mắt

Khi ra nắng, đeo kính râm chưa đủ để bảo vệ con bạn khỏi tia tử ngoại mà bé còn cần phải đội mũ rộng vành, mặc trang phục chống nắng nếu bé trên 6 tháng tuổi. Ngoài ra, các hóa chất độc hại, các loại nước tẩy rửa và các loại hóa chất khác cần để ngoài tầm nhìn của trẻ, bởi chúng có thể gây bỏng mắt khi trẻ tiếp xúc. Khi cho trẻ đi bơi, nên cho trẻ đeo kính bơi để nước không gây kích ứng mắt.

BS. Kim Xuân

0--1

Liên hệ xóa tin: [email protected]