Báo Giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh cho hay, bạc hà thuộc họ hoa môi. Bộ phận dùng là lá, có vị cay, tính mát, thơm, đi vào kinh phế và can. Có tác dụng hạ sốt, làm ra mồ hôi, dịu cơn đau họng, lợi tiêu hóa, tiêu sưng, chống ngứa.
Tinh dầu bạc hà có tác dụng sát trùng, gây tê tại chỗ, kích thích tiết dịch tiêu hóa, đặc biệt là mật. Bạc hà thường dùng trị cảm cúm, nhức đầu, sổ mũi, phát sốt, đau họng, khó tiêu, đầy bụng và ngứa da.
Dùng lá bạc hà chữa bệnh như thế nào?
Chữa cảm do phong nhiệt: bạc hà 8g, xác ve sầu (bỏ chân) 12g, thạch cao 24g, cam thảo 6g, sắc uống ngày một tháng.
Chữa đau đầu, mắt đỏ, sưng đau họng do nhiệt: bạc hà 4g, cát cánh 8g, kinh giới 12g, phòng phong 8g, cương tàm 12g, cam thảo 8g, sắc uống, ngày một thang.
Chữa đau răng do phong hỏa: lá bạc hà 10g, cúc hoa 10g, bạch chỉ 6g, hoa tiêu 2g, tổ ong 10g, sắc uống ngày một thang.
Chữa đau họng, làm tan đàm: bạc hà tán bột, trộn mật làm hoàn, to như hạt bắp, mỗi lần ngậm một hoàn.
Chữa ngứa ngoài da: bạc hà 30g, xác ve sầu 30g, tán bột, mỗi lần dùng 4g, uống với nước ấm.
Chữa mụn nhọt gây đau: bạc hà 30g, tạo giác (quả bồ kết) 10 trái, bỏ vò đen, tẩm giấm, nướng cho vàng, tán bột. Lấy 200ml rượu ngâm ba đêm, phơi khô lại tẩm 3 đêm, sấy khô, tán bột làm hoàn, to bằng hạt bắp, mỗi lần uống 20 viên trước bữa ăn, trẻ nhỏ giảm nửa liều.
Chữa cảm cúm, sốt, đau đầu, sổ mũi: bạc hà 8g, cúc hoa vàng 10g, kinh giới 8g, kim ngân hoa 12g, sắc uống ngày một thang.
Chữa viêm họng: bạc hà 8g, ngưu bàng, huyền sâm, cát cánh, cam thảo mỗi vị 10g, sắc uống ngày một thang.
Chữa lỵ ra máu: bạc hà vừa đủ, sắc uống ngày một lần cho đến khi lành.
Chữa ban sởi thời kỳ đầu, mề đay, phong ngứa: bạc hà 6g, ngưu bàng tử 12g, xác ve sầu 4g, cam thảo 4g, sắc uống cho sởi mọc ra, trị mề đay, giải ngứa.
Làm thuốc đắp chữa ong đốt: bạc hà tươi giã nát, đắp lên chỗ tổn thương.
Chữa phiền khát do trúng nắng, chóng mặt, tiểu gắt, tiểu vàng: bạc hà 8g, hoạt thạch 5g, cam thảo 5g. Tất cả đều khô, tán mịn, mỗi lần uống 5g, uống với nước ấm.
Món ăn bài thuốc từ lá bạc hà
Canh bạc hà-lô căn (rễ sậy): bạc hà 5g, lô căn 30g, trước tiên nấu với lô căn, bỏ bã, lấy nước sau đó bỏ bạc hà vào nấu trong giây lát. Dùng uống nhiều lần, thích hợp dùng cho các chứng tà khí xâm nhập phổi, phát sốt, ớn lạnh, đau đầu, ít hoặc không có mồ hôi, ho…
Trà bạc hà: lá bạc hà 30 lá, gừng tuơi 2 lát, nhân sâm 5g, thạch cao sống 3g, ma hoàng 2g, nấu bỏ bã, lấy nước uống thay trà. Thích hợp dùng cho người cao tuổi, cảm mạo phong nhiệt, phát sốt đau đầu, cổ họng sưng đau, ho…
Chè bạc hà-hạt sen: bạc hà 5g, hạt sen 150g, đường phèn vừa đủ, nấu nhỏ lửa đến chín. Công năng: bổ thận, kiện tỳ, dưỡng âm an thần. Thích hợp dùng cho các chứng tiêu chảy kéo dài, di tinh, rong kinh, huyết trắng, tâm phiền mất ngủ, mơ nhiều dễ thức, tiểu vàng, tiểu đục, tiểu gắt.
Những công dụng khác của lá bạc hà
Một loại thuốc được làm bằng chất chiết xuất từ lá bạc hà có thể giúp trị được bệnh ung thư. Đó là kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học tại Trường ĐH Salford (Mỹ). Theo đó, loại thuốc này sẽ tấn công vào các mạch máu gây ra khối ung thư đồng thời tiêu diệt chúng bằng cách ngăn chặn nguồn cung cấp oxi và các dưỡng chất vào các mạch máu này.
Ngoài ra thuốc còn ít gây ra tác dụng phụ hơn so với các loại thuốc trị ung thư truyền thống, vốn tiêu diệt cả tế bào ung thư lẫn tế bào bình thường. Thuốc đã thử nghiệm thành công trên các tế bào người bị ung thư vú và phổi.
Theo Báo điện tử Thể thao Việt Nam, bạc hà được sử dụng như liệu pháp điều trị cho chứng khó tiêu, ợ chua, đau bụng và đầy hơi. Bạc hà cũng có thể kích thích cảm giác ngon miệng và chữa chứng buồn nôn cũng như nhức đầu.
Tinh dầu trong lá bạc hà có thể cải thiện chức năng đường ruột, làm giảm thiểu rối loạn tiêu hóa, khó tiêu và đau dạ dày rất tốt. Do vậy, bạn có thể sử dụng kẹo cao su hay những thực phẩm có chứa vị bạc hà để làm dịu cơn đau dạ dày.
Nhai một hoặc hai lá bạc hà tươi 2-3 lần trong vài ngày sẽ dịu bớt cơn đau dạ dày. Hoặc cho một vài nhánh bạc hà vào một cốc trà nóng và uống 2-3 lần trong ngày. Trà bạc hà sẽ giúp dứt hẳn những cơn đau dạ dày.
Thùy Linh