Công dụng của chất xơ

Chất xơ là một hỗn hợp carbohydrates nằm trong màng tế bào của thực vật. Có 2 loại chất xơ: loại không hòa tan trong nước có trong các loại hạt nguyên trạng, vỏ các loại hạt, rau, trái cây (Các chất này hút rất nhiều nước ). Loại hòa tan trong nước có trong rau trai , gạo đỏ, yến mạch oats, lúa mạch (barley).

 

Vì không hòa tan trong nước và khi được ăn với nhiều nước, chất xơ có thể là loại thuốc an toàn và hữu hiệu để phòng tránh bệnh táo bón. Nó làm mềm và tăng lượng phân để bộ tiêu hóa dễ dàng thải ra khỏi cơ thể. Ngoài ra, khi vào đến ruột già, nó được vi sinh vật tranh nhau ăn, tạo ra nhiều hóa chất có hơi (gas).

 Những thực phẩm giàu chất xơ

Trên vách ruột già thường nổi lên những túi nhỏ, mà theo BS. Lauren V. Ackerman của Đại học New York thì hầu như người lớn nào cũng có. Mỗi khi thức ăn bị ngưng đọng trong những túi đó thì gây ra tình trạng viêm túi ruột già.

Vì không hòa tan trong nước, chất xơ có thể ngăn ngừa sự thành hình các túi nhỏ đó bằng cách giảm thiểu sự táo bón, giảm sự căng phồng của ruột già trong việc tống khứ chất phế thải.

Có hàng chục cuộc khảo sát đã chứng minh chất xơ có khả năng phòng ngừa ung thư ruột già. Một nghiên cứu ở Bệnh viện New York năm 1989 cho thấy chất xơ ngăn chặn sự xuất hiện của các mụn thịt thừa (polyp) ở ruột già và hậu môn. Những mụn này có khuynh hướng phát triển thành bướu ung thư.

Năm 1992, tờ công báo của Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ cũng thông báo kết quả một cuộc khảo sát rộng lớn cho thấy chất xơ giúp ngăn chặn sự sinh trưởng của các mụn tiền ung thư.

Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, Hội Ung thư Hoa Kỳ  khuyên nên dùng từ 25 - 30g chất xơ mỗi ngày.

BS. James Anderson của Đại học Y khoa Kentucky, Hoa Kỳ đã dành nhiều chục năm nghiên cứu công dụng của chất xơ với bệnh tim mạch và đái tháo đường. Theo BS. Anderson, chất xơ - nhất là từ lúa mạch - giảm cholesterol bằng cách làm gan bớt chế tạo mỡ béo LDL và tăng HDL.

Một nghiên cứu khác cho người tình nguyện ăn nhiều bơ thì cholesterol lên rất cao, nhưng khi thêm chất xơ vào khẩu phần ăn thì cholesterol giảm xuống tới 20%. Cholesterol cao trong máu đã được coi như nguyên nhân gây một số bệnh tim mạch và là đề tài của nhiều nghiên cứu khoa học.

Theo kết quả nghiên cứu của BS. James Anderson, thực phẩm nhiều chất xơ có khả năng bình thường hóa đường trong máu, giảm đường sau ăn, tăng công hiệu của insulin. Theo bác sĩ, loại chất xơ hòa tan trong nước rất công hiệu, vì nó tạo ra một lớp keo (gel) lỏng ngăn không cho đường hấp thụ vào ruột và có thể làm giảm đường trong máu tới 30%.

 

Người mắc bệnh đái tháo đường cũng hay bị chứng xơ vữa động mạch vì triglyceride lên cao. BS. Anderson cho hay chất xơ có thể làm giảm loại mỡ này cùng mỡ xấu LDL và làm tăng mỡ lành HDL.

Người bị phì mập thường vì ăn nhiều, nhất là chất mỡ, mà lại ít vận động nên năng lượng dư thừa tích tụ trong cơ thể. Tiết chế ăn uống là điều cần thiết để giảm ký.

Phần nhiều thực phẩm giàu chất xơ đều nghèo chất béo, không có chất dinh dưỡng cho nên là món ăn lý tưởng cho những người muốn xuống cân.

Ngoài ra, thực phẩm giàu chất xơ cần thời gian lâu hơn để ăn nhai, không được tiêu hóa và hấp thụ ở dạ dày, thường làm người ta no mau và no lâu, do đó giảm nhu cầu ăn nhiều.

Một nghiên cứu mới đây của Hội Sức khỏe Hoa Kỳ (American Health Foundation) ở thành phố New York cho thấy cám lúa mì rất giàu chất xơ không hòa tan trong nước, có khả năng giảm thiểu lượng estrogen trong máu. Từ đó, người ta suy đoán rằng chất xơ trong cám lúa mì có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh ung thư vú. Các khảo sát về vấn đề này đang còn tiếp diễn.

Mặc dù chất xơ được coi như món quà thiên nhiên để tăng cường sức khỏe, như lời BS. Denis Burkitt nói cách đây hơn 30 năm, nhưng hầu như chúng ta không tận dụng món quà đó.

Theo các nhà chuyên môn, mỗi ngày nam giới nên tiêu thụ 30g, nữ 21g chất xơ để góp phần bảo vệ sức khỏe.

Theo BS. Nguyễn Ý Đức - Sức khỏe & Đời sống