Hầu hết các trường hợp polyp túi mật không có biểu hiện triệu chứng gì, vì vậy, polyp túi mật thường được phát hiện một cách tình cờ qua khám tổng thể hoặc khám một bệnh nào đó có siêu âm ổ bụng.
Tỷ lệ polyp túi mật có triệu chứng thường chỉ chiếm tỷ lệ rất thấp khoảng từ 6 -7% và thường gặp ở người có polyp kích thước lớn. Triệu chứng hay gặp nhất là đau tức dưới sườn phải hay đau vùng thượng vị, co cứng nhẹ vùng dưới sườn phải, kèm theo có biểu hiện buồn nôn hoặc nôn, một số ít có biểu hiện đầy hơi, chướng bụng, chậm tiêu. Tuy vậy, polyp túi mật ít khi có triệu chứng cấp tính như sỏi mật hoặc viêm đường mật (đau, sốt, vàng da). Các triệu chứng của polyp túi mật khá giống với sỏi đường mật, túi mật mạn tính hoặc bệnh lý dạ dày - tá tràng.
Để chẩn đoán polyp túi mật cần có các xét nghiệm và các cận lâm sàng hỗ trợ (xét nghiệm chức năng gan mật, sinh thiết, siêu âm nội soi, nội soi dạ dày - hành tá tràng, chụp cắt lớp vi tính, chụp cộng hưởng từ...). Trong đó siêu âm là một kỹ thuật có giá trị rất lớn trong chẩn đoán polyp túi mật. Tuy vậy, mặc dù có độ nhạy và độ đặc hiệu khá cao, nhưng siêu âm khó có thể phân biệt được là polyp lành tính hay ác tính để có chỉ định điều trị phẫu thuật. Vì vậy, cần dựa vào nhiều kỹ thuật khác nhau để hỗ trợ cho chẩn đoán.
Thái độ xử trí khi có polyp túi mật
Khi polyp túi mật nhỏ dưới 10mm và không có biểu hiện gì khác thường (đau bụng, đau dưới hạ sườn phải, rối loạn tiêu hóa hoặc có sốt kèm theo), người bệnh không nên quá lo lắng, chưa cần dùng một biện pháp gì chữa trị và nên xác định là chung sống hòa bình với chúng. Tuy vậy, người bệnh cần chú ý, sau từ 3 - 6 tháng cần được siêu âm túi mật. Nên siêu âm ở cơ sở y tế có đủ điều kiện để tiện việc đánh giá, kết luận. Sau thời gian đó nếu siêu âm không còn hình ảnh của polyp, không cần phải xử trí gì. Nếu siêu âm thấy polyp có kích thước trên 10mm, chân lan rộng, có hiện tượng xâm lấn, hình không đều đặn, phát triển nhanh, kèm theo đau bụng vùng hạ sườn phải, thượng vị, rối loạn tiêu hóa (đầy hơi, khó tiêu, buồn nôn, nôn) và kết quả xét nghiệm chức năng gan mật có những thay đổi đáng kể, nên có hội chẩn để đề xuất can thiệp phẫu thuật ngoại khoa nhằm cắt bỏ polyp túi mật. Cắt bỏ polyp túi mật đồng nghĩa với cắt bỏ toàn bộ túi mật. Hiện nay, điều trị bằng phương pháp nội soi cắt bỏ túi mật là một phẫu thuật ít xâm hại, ít đau, ít biến chứng và sau phẫu thuật người bệnh hồi phục nhanh chóng.
Với loại polyp túi mật giả, chỉ cần áp dụng chế độ ăn giảm chất béo, hạn chế ăn mỡ, lòng động vật, tôm, thịt đỏ (thịt chó, bò, trâu), không uống rượu bia, nếu có tăng cholesterol máu cần tích cực điều trị theo đơn của bác sĩ.
ThS.BS. Bùi Mai Hương