Tín
dụng "đen" đang trở thành nguồn vốn chính trong các kênh đầu tư BĐS.
Đồng thời loại tín dụng "tự phát" theo nhu cầu khát tiền đầu tư kinh
doanh của giới địa ốc đang chết dần song song với thị trường nhà ở do ế
ẩm cùng với nhiều vụ vỡ nợ được phanh phui. Thời gian tới, nhiều khả
năng sẽ còn xuất hiện thêm những vỡ nợ giật mình khác.
Tuy nhiên, ở góc độ nào đó, đây sẽ liều thuốc đắng giã tật vào cơ
thể vốn dĩ ốm yếu và chỉ sống bằng thuốc bổ liều cao của thị trường
BĐS. Giám đốc nghiệp vụ, Bộ phận Đầu tư Công ty Savills Việt Nam Sử
Ngọc Khương, cho biết: Kết quả điều tra mới nhất của Savills Việt Nam
cho thấy, 55% số chủ đầu tư, nhà đầu tư được hỏi cho biết họ ít bị ảnh
hưởng bởi những khó khăn tài chính. Trong số còn lại, có 15% đã từ bỏ
lĩnh vực BĐS, chuyển hướng đầu tư kinh doanh khác
Những tháng cuối cùng của quý IV đã được khuấy lên bằng những con số
trong khoản nợ không thể trả của nhiều DN có tiếng trong làng địa ốc.
Sau nữa là phát súng khai hỏa "giảm giá thình lình" của dự án Petro
VietNam Landmark (PVL) tại P.An Phú, Q.2, TP.HCM. Liên tiếp những bình
luận từ các cơ quan thông tấn cũng như người trong giới về hiệu ứng đô
mi nô có thể xảy ra, gây gãy đổ toàn bộ hệ thống DN BĐS do giá đổ dốc
hàng loạt mà không chắc đã có khách mua, kéo theo đó là cả hệ thống DN
BĐS phá sản vì vỡ nợ.
Trong lịch sử đã từng có các pha gây sốc kiểu PVL nhưng hậu quả thì
chưa từng lớn đến mức như giới địa ốc hiện đang kháo nhau. Đó là vào
tháng 4/2011, PVL là DN BĐS đầu tiên trên địa bàn TP.HCM triển khai
giảm giá căn hộ trung cấp, với mức giảm lên đến 30%, đưa giá căn hộ về
mức 19,9 triệu đồng/m2.
Động thái này như đổ thêm dầu vào lửa trong bối cảnh lạm phát và lãi
suất cho vay tăng vọt, hầu hết các chủ đầu tư căn hộ trung - cao cấp ở
TP.HCM như ngồi trên lửa khi không thể tiêu thụ được sản phẩm nhằm
thanh toán phần nào cho ngân hàng vào thời điểm cưối quý II/2011.
Tuy nhiên, từ đó đến nay, điều ngạc nhiên là đã không hề có một chủ
đầu tư nào chịu giảm giá bán căn hộ, dù tình hình tiêu thụ vẫn gần như
bằng không. Thậm chí một số chủ đầu tư còn có biểu hiện găm hàng.
Bỏ qua yếu tố tiền lệ, nhiều người đặt dấu hỏi nguyên nhân khách
quan phải chẳng do chính thị trường ảm đạm, không có giao dịch buộc chủ
đầu tư phải cắn răng giảm giá. Trong khi tài chính của tập đoàn quốc
gia được đánh giá là... vô hạn. Đến thời điểm này, nhiều DN BĐS đã thừa
nhận lời trần tình đó của chủ đầu tư Petro VietNam Lanmark là đúng sự
thật.
Theo ông N.Đ.T, giám đốc một công ty chuyên đầu tư kinh doanh mảng
căn hộ, thì tại huyện Từ Liêm, 60% DN trong giới mà ông quan hệ đang
rục rịch... căng biển đại hạ giá. Đó là những DN có nguồn vốn khá tốt
nhưng không thể "thi gan" trước sức ép từ Ngân hàng do đáo hạn trả nợ.
Kèm theo đó, những DN phải mượn tới tín dụng đen (chiếm đa phần trong
số còn lại) đang âm thầm tính cách thoát thân theo đúng nghĩa đen.
Chẳng đâu xa, là trường hợp của Đặng Nam Hải - Giám đốc Công ty TMCP
Thái Bình Dương để có tiền duy trì kinh doanh và trả lãi ngân hàng, Hải
vay nóng hơn 16 tỷ đồng từ nhiều người, nhưng công việc kinh doanh vẫn
thua lỗ, Hải mất khả năng thanh toán nợ và chỉ còn cách tự thú, xin
được vào tạm giam để được đảm bảo tính mạng trước sự truy đuổi của chủ
nợ tín dụng đen (đa phần là những thành phần "máu mặt" ngoài xã hội).
Nói như vậy, không có nghĩa tất cả đang xấu đi với thị trường BĐS.
Theo ông D., giám đốc một công ty đầu tư địa ốc hàng đầu tại khu vực
Cầu Giấy, Mỹ Đình, đã đến lúc cần một cuộc thanh lọc toàn diện như lúc
này. Sẽ có những cú ra tòa vì vỡ nợ, nhiều vụ thanh toán hay phá sản vì
tín dụng đen, nhưng sức sống thực sự của thị trường sẽ được lộ diện sau
đây. Những DN tồn tại qua cơn bão nợ và lạm phát giá BĐS (theo lời vị
giám đốc này) mới chứng minh được tiềm lực và đầu óc chiến lược thực sự
của mình.
Nhiều phương cách được đưa ra: DN cùng nhau gỡ rối bằng cách tương
trợ, đổi hướng kinh doanh, giảm giá sâu (đón trước hiệu ứng đô-mi-nô),
hoặc... trốn nợ (!). Nổi lên trong đó là sự hy vọng vào nguồn đầu tư
của các DN nước ngoài. Những đánh giá tích cực của vài nhân vật tên
tuổi về sự chờ đợi để được đầu tư vào Việt Nam của nhà đầu tư nước
ngoài đang thắp lên không ít hy vọng của người trong cuộc. Tuy nhiên,
niềm hy vọng đó không thể trông chờ theo kiểu... há miệng chờ sung.
Vốn dĩ, thị trường BĐS, trong con mắt của những nhà đầu tư nước
ngoài, như một cơ thể người ốm khật khừ nhưng được tẩm quá nhiều thuốc
bổ thay vì tự vận động và phục hồi dần. Nếu cứ để thị trường phát triển
như vậy, sẽ có lúc BĐS Việt Nam bước vào thời kỳ đen tối kéo dài, thậm
chí triệt tiêu, nhường chỗ cho giới đầu tư nước ngoài.
Cuộc đại phẫu lần này rõ ràng là cần thiết cho tương lai địa ốc
2012, dù rằng di chứng của cơn bão tín dụng có thể sẽ khiến DN BĐS chật
vật để lấy lại sức mạnh như thời kỳ trước đây!