Một tuần nay, không hiểu sao sau khi ăn cơm khoảng 30 phút, tôi hay bị đầy bụng, đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, vã mồ hôi, mệt lả, chóng mặt… Nghi bị tiêu chảy, tôi đã uống oresol để bù nước và ăn uống rất thận trọng, nhưng vẫn không đỡ. Tôi nghe nói đến hội chứng tháo nhanh. Có phải tôi đã mắc hội chứng này? Uống thuốc nào để khỏi?
Đỗ Ngọc Đại (Nghệ An)
Hội chứng tháo nhanh nói lên sự di chuyển nhanh hơn bình thường các chất chứa trong dạ dày xuống ruột. Đó là nguyên nhân quan trọng gây tử vong sau phẫu thuật dạ dày - ruột và có thể nguyên nhân là cơ chế điều hòa ở phần ống tiêu hóa dạ dày - ruột phía trên đã bị sai lệch. Từ 10-30 phút sau khi ăn (các triệu chứng xuất hiện nhanh hơn khi ăn các thức ăn giàu hydrat cacbon, khí ưu trương) bao gồm các triệu chứng dạ dày ruột: đầy bụng, đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy; các triệu chứng mạch - vận động: ra mồ hôi, mệt lả, chóng mặt, bốc hỏa, hồi hộp. Các biểu hiện trên là do dịch thể chuyển từ mạch vào ruột. Nhiều bệnh nhân có chứng tháo nhanh muộn, khoảng 1-4 giờ sau ăn và chỉ có những triệu chứng mạch - vận động, có thể do hạ đường huyết do tăng nồng độ hydrat cacbon trong đường ruột.
Vấn đề chủ yếu trong điều trị là thay đổi chế độ dinh dưỡng, ăn ít nhưng làm nhiều bữa, ít chất bột, uống nước sau ăn 30 phút, bổ sung nhiều chất xơ hoặc các chất ức chế anpha glucosidase như acabose hoặc acabose kết hợp với pectin; tuy nhiên, các chất này cũng có thể gây nên rối loạn tiêu hóa đối với nhiều người. Mới đây, các kết quả khả quan đạt được với somatostatin đã dẫn đến các thuốc tương tự có tác dụng dài hơn là octreotid. Octreotid làm giảm đáng kể các triệu chứng tháo nhanh sớm và tháo nhanh muộn, do làm chậm lại sự chuyển vận chất chứa từ dạ dày sang ruột bằng cách ức chế sự giải phóng các chất trung gian ở dạ dày - ruột (các hormon peptid như neurotensin) và dự phòng tăng insulin huyết, gây hạ đường huyết. Dùng thuốc 2 giờ trước khi ăn.
Đối với một số ít bệnh nhân, nếu liệu pháp dùng thuốc không có tác dụng có thể phải phẫu thuật.
DS. Thế Hiệp