Tối 14-2, tức mùng 8 Tết, ba khẩu súng thần công mới đúc đã bắn đi 16 loạt đạn khai mạc Lễ hội văn hóa du lịch Bà Rịa-
Vũng Tàu 2008. Những quả đạn phát ra ánh sáng nhiều màu, bung ra tia lửa theo quỹ đạo bay khiến du khách ồ lên thích thú. Trước đó hai ngày (12-2), ba khẩu thần công cũng đã bắn thử thành công những loạt đạn đầu tiên.
Một chút lo lắng
Các chuyên viên thuộc Viện Vũ khí cơ sở phía Nam (thuộc Tổng cục Công nghiệp, Bộ Quốc phòng) di chuyển ba khẩu súng thần công mới đúc cơ động bằng xe cơ giới đến Mũi Nghinh Phong, TP Vũng Tàu gọn gàng để chuẩn bị cho đêm khai mạc lễ hội. Một chuyên viên cho biết súng có thể bắn ở bất kỳ vị trí nào. Trong đội hình khẩu đội, súng có thể bắn phát một hoặc có thể khai hỏa đồng thời các khẩu cùng lúc. Chuyên viên này còn cho biết một số thông tin
kỹ thuật của súng thần công mới đúc như sau: có thể điều khiển được góc tầm từ -5o đến +30o; kích thước bao của súng: chiều rộng 1.080 mm, dài 3.000 mm, cao (ở góc tầm +30o) là 1.835 mm, cỡ nòng 160 mm, chiều dài nòng 2.500 mm, khối lượng toàn bộ 2.500 kg; tầm bắn từ 700 m đến 2.000 m tùy thuộc vào sự thay đổi lượng thuốc phóng và góc bắn.
Đại tá Võ Quang Hùng, người chịu trách nhiệm chính về kỹ thuật đúc súng thần công, cho biết Viện Vũ khí cơ sở phía Nam triển khai đúc ba khẩu súng thần công từ tháng 9-2006. Nguồn vốn cho việc đúc và thử tải ba khẩu thần công này khoảng 700 triệu đồng. Đại tá Võ Quang Hùng nói: “Khi UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đặt vấn đề chế tạo mới súng thần công, chúng tôi sẵn sàng đáp ứng ngay. Tuy nhiên, chúng tôi cũng có một chút lo lắng vì chưa hình dung hết được là liệu những khẩu súng mới có giống như những khẩu súng thần công cổ không”.
Mất ba tháng để tạo khuôn mẫu
Đại tá Hùng giải thích việc đúc súng thần công cần sự tỉ mỉ, khéo léo, bởi yêu cầu các công đoạn trong chế tạo súng rất khắt khe và phải bảo đảm độ bền, trong đó quan trọng nhất là khâu chọn nguyên liệu. Vì vậy, nguyên liệu đúc phải được chọn lựa kỹ. Đó là các vật liệu vốn thường dùng cho nòng pháo, súng cối... đã được chứng minh qua thực tế, có độ bền tốt. Quá trình tạo khuôn mẫu khá phức tạp, tốn nhiều công sức và thời gian. Yêu cầu kỹ thuật là mặt ngoài nòng súng không được gia công cơ khí mà để nguyên như khi đúc. Ngoài ra, bề mặt ngoài súng phải bảo đảm tính mỹ thuật: các đường gân, hoa văn trang trí... phải đặc trưng, có ý nghĩa. “Trong kỹ thuật đúc, do khâu làm khuôn mẫu khá phức tạp và tỉ mỉ nên mất khoảng ba tháng chúng tôi mới tạo được mẫu như ý” - đại tá Hùng nói. Ba khẩu súng thần công này được đúc dựa trên nguyên lý của những khẩu thần công cổ, vì vậy Viện Vũ khí cơ sở phía Nam sử dụng phương pháp đúc áp lực. Sản phẩm đúc xong là đạt yêu cầu kỹ thuật.
Bung ra các tia lửa đủ màu sắc
Chúng tôi nhìn bề ngoài thấy ba khẩu súng thần công mới đúc không có gì khác biệt, từ hình dáng đến hoa văn bên ngoài, so với những khẩu súng thần công cổ hiện đang đặt tại khu di tích Bạch Dinh. Thấy vậy nhưng không phải vậy. Đại tá Hùng nói cách bắn và chất lượng súng tốt hơn, hiện đại hơn do được áp dụng các thành tựu khoa học kỹ thuật mới. Phần lỗ trong nòng súng (đường kính 160 mm) có hình trụ tròn, được gia công với độ chính xác cao, bảo đảm quỹ đạo bay của viên đạn và có thể điều chỉnh góc bắn theo ý muốn. Phương pháp nạp thuốc đạn cũng hoàn toàn khác: nếu súng thần công cổ phải nhồi thuốc phóng vào bao, nạp đạn sau, thì ba khẩu thần công mới toàn bộ thuốc phóng, đầu đạn được cấu tạo đồng bộ thành một khối.
Nhằm tạo nét mới cho lễ bắn súng thần công trong mùa khai hội văn hóa du lịch Bà Rịa-Vũng Tàu 2008, đạn dùng cho súng cũng có nhiều nét khác biệt. Do súng thần công năm nay cơ động, hiện đại hơn và độ chính xác cao hơn nên đạn sử dụng sẽ có tính biểu diễn hơn. Theo đại tá Hùng, loại đạn sử dụng năm nay là đạn cầu sắt, khi khai hỏa đạn bay ra không chỉ có tiếng nổ mà còn phát ánh sáng nhiều màu, bung ra các tia lửa với đủ màu sắc khác nhau theo quỹ đạo bay của đạn.
Tại đêm lễ chính khai hội tổ chức vào lúc 20 giờ mùng 8 Tết (14-2) tại Mũi Nghinh Phong, TP Vũng Tàu, với 16 loạt bắn đã thu hút hàng ngàn người dân và du khách trong và ngoài nước đến xem, hứa hẹn cho một mùa du lịch mới bội thu của vùng đất thơ mộng này.