Dùng oxy cao áp điều trị bỏng

Tại Việt Nam, liệu pháp oxy cao áp đã được ứng dụng ở một số nơi như Bệnh viện Trung ương quân đội 108, Viện Quân y 175 ... để điều trị hỗ trợ một số bệnh liên quan đến trạng thái thiếu oxy như tâm phế mạn, thiểu năng tuần hoàn não...Tuy nhiên những nghiên cứu về tác dụng của liệu pháp này đối với quá trình liền vết bỏng hầu như chưa được đề cập. Xuất phát từ nhu cầu điều trị và góp phần đưa liệu pháp oxy cao áp vào điều trị hỗ trợ vết thương bỏng nhằm liền nhanh tổn thương, rút ngắn thời gian nằm viện cho người bệnh, mới đây Viện Bỏng Quốc gia đã áp dụng. 72 bệnh nhân bị bỏng do nhiệt được đưa vào diện nghiên cứu.



Theo tiến sĩ Nguyễn Minh Tâm, kỹ thuật viên chính, bỏng- một chấn thương ngoại khoa thường gặp, chiếm 5-10%. Liền vết bỏng là một quá trình phức tạp, phụ thuộc vào nhiều yếu tố: diện tích và độ sâu bỏng, tình trạng tại chỗ vết thương, dinh dưỡng, vitamin và các yếu tố vi lượng, đặc biệt là tình trạng cung cấp oxy. Chuyên ngành bỏng đã có nhiều biện pháp điều trị để làm nhanh liền vết thương bỏng như thay băng, cắt bỏ mô hoại tử, ghép da... Liệu pháp oxy cao áp được các nước Anh, Pháp, Mỹ, Nga áp dụng vào điều trị nhiều loại bệnh nội ngoại khoa, trong đó có bỏng cô hiệu quả cao, vết bỏng nhanh liền hơn. Oxy cao áp tác động đến cơ thể thông qua việc tạo anion gốc tự do và peroxit hóa lipid có tác dụng diệt vi khuẩn và làm sạch vùng tổn thương. Liệu pháp này còn làm tăng phân áp oxy tế bào, tăng cường các cơ chế giải độc, giảm thời gian liền vết thương, giảm nhiễm khuẩn, hình thành tân mạch sớm. Để đánh giá đúng hiệu quả của liệu pháp này, Viện bỏng đã chia 72 bệnh nhân trên ra làm hai nhóm. Nhóm 1 gồm 42 người, được điều trị tại chỗ bằng thuốc silver sulfadiazin 1%, maduxin kết hợp oxy cao áp. Nhóm đối chứng (nhóm 2) gồm 30 bệnh nhân, chỉ điều trị tại chỗ bằng thuốc bỏng silver sulfadiazin và maduxin. Hàng ngày các bệnh nhân nhóm đối chứng được thay băng, đắp thuốc. 42 bệnh nhân nhóm 1 hàng ngày ngoài việc thay băng, đắp thuốc, còn được điều trị oxy cao áp một lần trong 60 phút. Một đợt điều trị kéo dài 5-7 ngày. Kết quả cho thấy, trước khi điều trị, mức độ xung huyết, phù nề ở các vết bỏng đều tương đương nhau. Sau điều trị 3-7 ngày, mức độ xung huyết, phù nề tại các vết bỏng được điều trị bằng silver sulfadiazin và maduxin kết hợp oxy cao áp đã giảm nhiều so với các vết bỏng không được điều trị oxy cao áp. Theo thời gian, mức độ tăng tiết dịch ở các vết bỏng được điều trị kết hợp với oxy cao áp ít hơn, mức độ biểu mô hóa tăng cao hơn nhóm không được điều trị oxy cao áp. Từ ngày thứ 7, ở nhóm vết bỏng điều trị oxy cao áp kết hợp thì số lượng tế bào viêm giảm, lượng mạch máu tân tạo tăng, kích thước vết bỏng thu hẹp nhiều hơn so với nhóm đối chứng. Thời gian khỏi trung bình của các vết bỏng nhóm 1 ngắn hơn so với nhóm 2 từ 7-10 ngày. Người bệnh chỉ phải nằm viện 7-16 ngày.

Hiệu quả của việc điều trị bằng liệu pháp oxy cao áp đã mang lại nhiều ý nghĩa cho người bệnh, đặc biệt là họ không phải chịu những đợt đau đớn kéo dài và thời gian nằm viện lại ít, đỡ tốn kém. Theo tiến sĩ Nguyễn Minh Tâm, có thể áp dụng rộng rãi liệu pháp oxy cao áp trong điều trị kết hợp vết thương bỏng, nhất là đối với các vết bỏng nông vì oxy ở áp lực cao làm giảm viêm, kích thích quá trình biểu mô hóa và nhanh liền vết thương. Trong quá trình áp dụng liệu pháp oxy cao áp để điều trị kết hợp vết thương bỏng, bắt buộc cả bác sĩ và bệnh nhân phải tuân thủ đúng quy trình, tránh các tai biến do tăng, giảm áp suất cũng như các tai nạn cháy, nổ.