Giảm tổn thất bằng những sáng kiến, cách làm hay

Thách thức "sống còn" Quản lý vận hành hệ thống lưới điện 110 kV của NGC được coi là "xương sống" của lưới điện trực thuộc bởi chỉ tiêu TTĐN có ý nghĩa "sống còn" không chỉ đối với NGC mà còn ảnh hưởng lớn việc hoàn thành chỉ tiêu của EVNNPC và ngành điện nói chung trong điều kiện ngành điện đã có năng lực cung ứng đủ điện cho nhu cầu sản xuất, đời sống. Hiện nay, NGC đang quản lý vận hành, khai thác lưới điện 110 kV phục vụ công tác kinh doanh điện năng của công ty điện lực các tỉnh, bán điện trực tiếp cho các khách hàng 110 kV và truyền tải công suất của các nhà máy điện cấp điện áp đến 110 kV hòa vào hệ thống điện. Với quy mô ngày càng mở rộng, những năm gần đây, mỗi năm khối lượng đường dây (ĐD) tăng khoảng 200 - 300 km và 6 - 10 trạm biến áp (TBA) 110 kV, sản lượng điện truyền tải trên lưới 110 kV hằng năm tăng từ 14 đến 16%...

Lưới điện 110 kV khi mới tiếp nhận (năm 2006), đa phần được xây dựng từ khá lâu, có những đường dây được xây dựng từ thập niên 60, 70 của thế kỷ trước, cùng với thời gian cũng như việc không được cải tạo, nâng cấp kịp thời đã xuống cấp nghiêm trọng. Tại các TBA còn có các thiết bị thuộc thế hệ cũ, lạc hậu như máy cắt dầu, rơ-le bảo vệ vẫn sử dụng rơ-le điện từ, OLTC điều khiển tại chỗ bằng tay... Cùng với việc nhập khẩu điện từ Trung Quốc qua nhiều nguồn cũng đã gây nên những phương thức cấp điện không mong muốn, ảnh hưởng TTĐN lưới điện 110 kV.

Theo tính toán, nếu tốc độ tăng trưởng phụ tải hằng năm khoảng 14% thì TTĐN trên lưới 110 kV của NGC sẽ tăng tương ứng khoảng 0,2% (nếu cải tạo lưới điện không kịp thời). Điều này hết sức quan trọng do điện nhận đầu nguồn của NGC chiếm khoảng 90 đến 95% điện nhận của EVNNPC.

Nhận thức được vấn đề này, những năm qua lãnh đạo, cán bộ công nhân viên NGC đã có những mục tiêu phù hợp cho từng giai đoạn đó là "khắc phục khiếm khuyết tồn tại, củng cố lưới điện"; "áp dụng công nghệ mới và nâng cao hiệu quả truyền tải của lưới điện". Riêng các công việc về ĐD được công ty tập trung chủ yếu vào các hạng mục như giảm trị số tiếp địa; xử lý khiếm khuyết các mối nối, lắp chống sét van trên ĐD; nâng tiết diện dây dẫn hoặc kẹp thêm dây phân pha để nâng cao khả năng truyền tải.

Phần TBA được thay thế các thiết bị công nghệ lạc hậu bằng các thiết bị tiên tiến; cải tạo hiện đại hóa các TBA cũ; cải tạo sơ đồ nhất thứ để linh hoạt trong phương thức vận hành; củng cố hoàn thiện hệ thống SCADA...

Tổng Giám đốc NGC Lê Minh Tuấn khẳng định: Thời gian qua, NGC đã thực hiện nhiều công việc theo phương án vận hành tối ưu để giảm sự cố, TTĐN và tăng độ tin cậy cung cấp điện. Một trong những giải pháp cơ bản công ty thực hiện là triển khai chương trình vận hành tối ưu lưới điện, đồng thời phối hợp các công ty điện lực lập kế hoạch cắt điện theo quý, tháng, tuần, phối hợp lập phương án cấp điện tối ưu cho các phụ tải. Công ty đã ban hành quy định về sử dụng điện tự dùng hợp lý và định kỳ kiểm tra việc sử dụng tại các chi nhánh. Nhờ vậy, sản lượng điện năng tự dùng trung bình tại các TBA 110 kV của công ty đã giảm dần theo từng năm. Tính riêng việc tiết kiệm điện tự dùng tại các TBA 110 kV trong 10 tháng đầu năm 2013, công ty đã tiết kiệm được 1,4 tỷ đồng.

Nhiều cách làm, sáng kiến mới Xuất phát từ thực tế để phục vụ sản xuất, phong trào phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật và nghiên cứu khoa học đã được ban giám đốc NGC đặc biệt chú trọng. Hằng năm có hơn 30 sáng kiến, hợp lý hóa sản xuất được áp dụng trong công tác quản lý vận hành lưới điện. Những ý tưởng, sáng kiến được phát triển rộng khắp trong toàn thể CBCNV công ty.

Trong đó có hai sáng kiến đã, đang được ứng dụng rất hiệu quả, đó là sáng kiến "Hệ thống thu thập thông số và sơ đồ trạng thái từ các TBA 110 kV", sáng kiến "Chế tạo và sử dụng cột thép di động ERS phục vụ công tác quản lý vận hành lưới điện 110 kV". Mới đây, ngày 11-2-2014, sáng kiến "Chế tạo và sử dụng cột thép di động ERS phục vụ công tác quản lý vận hành lưới điện 110 kV" của tác giả Lê Minh Tuấn, Tổng Giám đốc NGC đã được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tặng Bằng Lao động sáng tạo...

Trong quá trình vận hành thực tế, với việc áp dụng những sáng kiến vào vận hành, cùng với những cách làm mới đã, đang được cán bộ, công nhân của công ty vận dụng, khắc phục khó khăn, vượt qua thách thức, từng bước mang lại kết quả cao trong lao động sản xuất. Điều đó phải kể đến Chi nhánh lưới điện cao thế Nam Thanh Bắc Nghệ. Trước đây, ĐD do chi nhánh này quản lý được xem là một trong những đơn vị có sự cố cao, chủ yếu của sự cố là do sét đánh vào ĐD gây ra. Để giảm thiểu sự cố, từ năm 2011 đến nay, cán bộ, công nhân chi nhánh đã áp dụng những sáng kiến, tập trung cải tạo hệ thống thoát sét trên ĐD gồm thực bổ sung tiếp địa gốc cột, hệ thống thoát sét ngọn cột bê-tông li tâm và cột sắt, lắp đặt, điều chuyển chống sét van ĐD. Đến thời điểm hiện tại đã thực hiện lắp đặt được 600 bộ tiếp địa gốc cột, 475 bộ dây dòng tiếp địa cột bê-tông li tâm. Kết quả qua các năm sự cố đã giảm dần từ 19 vụ (năm 2010), 10 vụ (năm 2012) và năm 2013 chỉ còn hai vụ...

Cùng với đó, phương châm xây dựng lưới điện vận hành linh hoạt, bảo đảm các chỉ tiêu độ tin cậy cung cấp điện cho khách hàng trên địa bàn. Từ khi thành lập đến nay, tỷ lệ TTĐN của NGC giảm dần qua từng năm: từ 2,32% giai đoạn mới tiếp nhận năm 2006 - 2007, năm 2013 còn 1,65% và quý I-2014 chỉ còn 1,6%. Từ kết quả khích lệ đó, NGC đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2015, TTĐN lưới điện 110 kV sẽ giảm xuống 1,2%, tiệm cận với tỷ lệ của các nước tiên tiến trong khu vực.