Với thành tích học tập nổi trội ngay từ nhỏ, đặc biệt là đạt giải 3 kỳ thi học sinh giỏi quốc gia môn Sinh học lớp 12 nên anh Phạm Văn Phúc (sinh năm 1982) được tuyển thẳng vào Đại học năm 2001. Anh có rất nhiều cơ hội để lựa chọn như Y, Dược, Sư phạm... nhưng anh lại chọn khoa Công nghệ sinh học, trường Đại học Khoa học Tự nhiên, TP. HCM.
|
|
|
với các đoàn đến tham quan, tìm hiểu |
Đã từng nghĩ mình sai lầm
Sự lựa chọn này của anh khiến không ít thầy cô, bạn bè và cả gia đình bất ngờ vì thời điểm này những ngành nghề như bác sĩ, kỹ sư, giáo viên... rất được coi trọng. Còn lĩnh vực nghiên cứu lại rất xa lạ, không ai hình dung được sau này anh sẽ làm gì. Mặt khác, lúc này ngành công nghệ sinh học của trường chỉ mới mở được 2 năm và chưa phải là ngành “hot”. Nhưng với đam mê dành cho sinh học và muốn được nghiên cứu chuyên sâu hơn về lĩnh vực này anh đã quyết định theo con đường trở thành nhà nghiên cứu khoa học.
Sau hơn 10 năm phấn đấu với niềm đam mê của mình, tiến sĩ Phạm Văn Phúc hiện đang là Phó Trưởng phòng, phòng thí nghiệm Nghiên cứu và Ứng dụng Tế bào gốc, Trưởng phòng, phòng thí nghiệm Sinh lý học và Công nghệ sinh học Động vật, trường Đại học Khoa học Tự nhiên, TP. HCM.
Không chỉ là nhà nghiên cứu có nhiều công trình được áp dụng vào thực tế mà anh còn là một thầy giáo được sinh viên quý trọng. Mỗi lần đứng trên bục giảng anh đều nói với sinh viên, những người có chung đam mê nghiên cứu, rằng: “Ngành nghề phục vụ trực tiếp cho sức khỏe con người như công nghệ sinh học rất đáng để các bạn theo đuổi. Bởi một bác sĩ cả cuộc đời có thể điều trị vài ngàn người nhưng một nhà nghiên cứu nếu thành công một loại thuốc thì có thể cứu hàng triệu, thậm chí hàng tỷ người”.
Cũng như các bạn sinh viên mới vào trường còn bỡ ngỡ với ngành học của mình, hơn 10 năm trước anh Phúc cũng từng nghĩ rằng mình đã chọn sai. Anh có ý định bảo lưu kết quả để đi theo hướng mới nhưng cơ duyên đã đưa anh đến phòng thí nghiệm Tế bào gốc. Chính những thầy cô, đồng nghiệp đã thổi bùng lại ngọn lửa đam mê nghiên cứu của anh.
Hái quả ngọt
Đầu năm 3 đại học, anh và một người bạn trong lớp đã đến xin làm việc tại phòng thí nghiệm Tế bào gốc của trường dưới sự giám sát của thầy Phan Kim Ngọc, Trưởng phòng thí nghiệm. Ban đầu, cả hai chỉ phụ giúp thầy cô thực hiện các nghiên cứu nhưng sau 1 năm, thầy Ngọc nhận thấy những khả năng và sự ham học hỏi của hai cậu sinh viên nên đã cho tách thành 1 nhóm riêng. Như cá gặp nước, hai người bạn đã bắt tay thực hiện rất nhiều nghiên cứu. Sau nhiều ngày mày mò, hạnh phúc của họ thật sự vỡ òa trong sự chúc mừng của thầy cô, bạn bè khi đã biệt hóa thành công
tế bào gốc thành tế bào mỡ. Điều trước đây chưa ai làm được.
|
|
|
Không chỉ làm nghiên cứu giỏi, anh Phúc còn là một giảng viên được nhiều sinh viên quý mến. |
Đây cũng chính là bàn đạp để anh tiếp tục có nhiều nghiên cứu được đánh giá cao như khai thác tế bào mầm từ rãnh sinh dục; thu nhận và biệt hoá tế bào gốc từ máu cuống rốn người thành tế bào tiết insulin; nghiên cứu chuyển gen trên cá; nghiên cứu tạo tinh thể xà cừ invitro tạo ngọc trai trong ống nghiệm; biệt hoá tế bào mầm thành tế bào tinh trùng điều trị bệnh vô sinh…
|
Điều mong mỏi nhất của anh Phúc là nhà nước tạo điều kiện để các nhà nghiên cứu tự do trong công việc của mình, không còn phải rập khuôn, cứng nhắc. |
Anh cũng đã có 8 công trình nghiên cứu được ứng dụng thực tế trên người gồm 5 sản phẩm chăm sóc da và 3 sản phẩm sử dụng điều trị bệnh cơ xương khớp. Các sản phẩm được cấp phép lưu hành hơn 2 năm nay.
Hiện tại, anh đang trong giai đoạn hoàn thiện công trình nghiên cứu “Tiêu diệt trúng đích tế bào ung thư vú bằng liệu pháp miễn dịch và liệu pháp gen”. Liệu pháp miễn dịch là sử dụng tế bào tua được cảm ứng với kháng nguyên tế bào gốc ung thư vú để tiêu diệt tế bào ung thư. Liệu pháp gen là sử dụng gen để biệt hóa và ức chế sự phát triển của tế bào bị bệnh. Kết quả thí nghiệm trên chuột cho thấy hai liệu pháp này đã ức chế hiệu quả sự phát triển khối u vú.
Trong thời gian tới, anh sẽ phối hợp với Bệnh viện Ung Bướu TP. HCM để tiến hành thử nghiệm lâm sàng trên người. Nguồn tế bào gốc chủ yếu được tách từ mô mỡ, tủy xương, máu ngoại vi và máu cuống rốn của chính người bệnh. Đây cũng là đề tài luận án tiến sĩ mà anh đã bảo vệ thành công năm 2012. Phúc rất tâm đắc, hy vọng công trình nghiên cứu sẽ mang lại hiệu quả và bước tiến trong lĩnh vực điều trị ung thư ở Việt Nam.
Luôn mang “món nợ” ân tình
Khi làm các công trình nghiên cứu thì thất bại luôn luôn nhiều hơn thành công. Và anh cũng rất nhiều lần bỏ cuộc nhưng không phải là bỏ đi công trình đó mà là bỏ cách làm cũ đi để tìm ra hướng mới. Anh chưa bao giờ muốn dừng lại con đường nghiên cứu khoa hoc.
|
|
|
Ngoài nghiên cứu khoa học, anh Phúc còn viết sách về công nghệ tế bào gốc. Anh đã có nhiều đầu sách viết chung với thầy Kim Ngọc, sách tự viết bằng cả tiếng Anh và tiếng Việt. |
Anh là con thứ 5 trong một gia đình 6 người con ở vùng quê nghèo Bình Định. Vào đại học, anh phải đi dạy thêm để có tiền đeo đuổi ước mơ. Công việc này vẫn tiếp tục khi anh đã bảo vệ xong luận văn thạc sĩ. Anh mới nghỉ dạy thêm hai năm nay để tập trung hoàn toàn cho nghiên cứu.
Với những thành công của mình, nhiều doanh nghiệp đã bỏ ra số tiền rất lớn để mời anh về làm việc, hứa hẹn nhiều ưu đãi nhưng dù đi học ở đâu, làm gì cuối cùng anh vẫn gắn bó với Phòng thí nghiệm Tế bào gốc của trường. Lý do để anh luôn tự hào khi làm việc với các thầy cô và các bạn sinh viên ở đây là vì anh nhìn thấy trách nhiệm của mình phải làm sao để ngành công nghệ sinh học ngày càng phát triển và đáp ứng được mong mỏi của mọi người.
Tuy nhiên, điều quan trọng nhất níu chân anh ở đây là vì ân tình mà thầy cô dành cho mình. Anh tâm sự: “Khi nào Phúc trả xong món nợ ân tình, nợ công việc ở đây, Phúc mới tính chuyện đi”. Và có vẻ như anh không muốn trả nhanh món nợ này chút nào.
Anh Thiên
Báo Gia đình và Xã hội cập nhật tin tức trong ngày liên tục, mới nhất