Nhiều người khi học phát âm thường mắc phải một sai lầm: tập trung quá nhiều vào cách đặt miệng và lưỡi. Tất nhiên điều này là cần thiết, nhưng không phải yếu tố quan trọng nhất.
Nếu từng tự học phát âm, bạn có thể thấy khi nhìn vào sách, hay thậm chí video, mình không thể bắt chước miệng/lưỡi của người ta được. Hoặc có cảm giác mình bắt chước đúng vị trí miệng, lưỡi, nhưng không thể làm âm cho đúng được.
Bí quyết nằm ở chỗ bạn phải bắt đầu từ khả năng nghe.
Một điều dễ thấy là, nếu không nghe được bạn sẽ không thể bắt chước được đúng âm. Mỗi ngôn ngữ có một hệ thống âm riêng, và có những âm tồn tại ở ngôn ngữ này, nhưng không tồn tại trong ngôn ngữ khác. Trong tiếng Anh, có rất nhiều âm không tồn tại trong tiếng Việt, đơn giản là âm “i” trong từ sit hay âm “j” trong từ job. Hay các âm final sounds, ví dụ âm /g/ trong từ dog.
Kỹ năng nghe tiếng Anh đóng vai trò quan trọng trong việc nhận diện âm để phát âm đúng. Những âm này, bản thân người Việt Nam từ nhỏ đã không được nghe, nên là những âm rất “xa lạ”. Phần lớn mọi người khi nghe những âm này đều “gắn” nó với một âm quen thuộc trong tiếng mẹ đẻ của mình, hoặc đơn giản là không phát âm đó. Kết quả là bạn vừa không nghe được người bản xứ nói gì (vì cứ nghĩ từ “sit” thì đọc là sít); mặt khác nói cho người nước ngoài họ cũng không hiểu được. Giống người nước ngoài học tiếng Việt vậy, nói rất khó nghe.
Để học phát âm tốt, việc đầu tiên người học cần làm là nghe và nhận diện âm. Cần nhận biết được sự khác biệt giữa âm “i” trong từ SIT và trong từ SEAT. Âm “s” trong từ TOPS và âm “z” trong từ TODS… Thông qua việc nhận diện âm, người học cũng nắm được hệ thống âm Anh Mỹ. Do đó, có thể đọc chính xác, ví dụ, từ “goat” là/goʊt/ chứ không phải là “gốt”, vì tiếng Anh không có âm /ô/.
Một điểm khởi đầu chính xác sẽ giúp bạn nắm được bí quyết của việc học phát âm, vì thế ngay từ bây giờ hãy dành thời gian để cải thiện kỹ năng nghe tiếng Anh và tập nhận diện âm.
Moon Nguyễn