Hiện nay, trên các trang web bán hàng qua mạng, hay tại các tiệm tạp hóa, các cửa hàng mỹ phẩm trong chợ, trong ngõ... người tiêu dùng đang bị bủa vây trong ma hồn trận các loại kem “trắng da thần tốc” giá rẻ.
Đây là các sản phẩm được sản xuất nội địa không có thương hiệu hoặc được xách tay từ Trung Quốc, Thái Lan. Tuy mập mờ về nguồn gốc và thành phần sản phẩm là thế nhưng theo quan sát của phóng viên thì những sản phẩm dạng này vẫn khá đắt khách do nhu cầu làm đẹp của nhiều chị em.
Kinh hoàng xưởng sản xuất kem tại gia
Cuối tháng 7 vừa qua, cơ quan chức năng vừa phát hiện một “ổ” làm kem trắng da nội địa trôi nổi tại đường Chu Văn An (P.12, Q.Bình Thạnh, TP.HCM). Tại thời điểm kiểm tra, Nguyễn Thị Thanh Dung (sinh năm 1986, thường trú tại Gia Lai) thừa nhận chỉ đầu tư khoảng... 45 triệu đồng để cho ra “nhà xưởng” này.
Với quy mô như thế, nhà xưởng chỉ bao gồm: máy ép, máy trộn, vài cái xô chậu, để sản xuất mỹ phẩm một cách thủ công. Nguyên liệu sản xuất kem dưỡng trắng da được mua từ các chợ: An Đông, Bình Tây và Kim Biên, sau đó, tháo rời và trộn lẫn vào nhau. Từ đó, hàng loạt mỹ phẩm dưỡng trắng da “thần kỳ” đã ra đời trong công xưởng chỉ rộng chừng 20m2...
Khi được hỏi công thức làm kem có được thông qua, kiểm nghiệm và chấp thuận bởi Bộ Y tế không thì Dung trả lời xanh rờn: “Cần gì phức tạp thế, với lại chẳng ai quan tâm tới mấy cái này đâu, họ chỉ cần trắng thiệt nhanh là được!”.
Chính vì nắm rõ nhu cầu được “trắng siêu nhanh” của các chị em, công việc buôn bán của Dung khá tấp nập suốt 6 tháng qua. Dung cho biết, kênh phân phối của những “thương hiệu” mỹ phẩm tại gia này phủ khắp các chợ đầu mối, các tiệm tạp hóa trong khắp các hang cùng ngõ hẻm, ngoài ra những khách có nhu cầu mua qua điện thoại Dung cùng chồng cũng sẵn sàng giao hàng tận nơi.
Không ít bệnh nhân bị viêm da dị ứng chờ khám ở BV Da liễu TPHCM
Trước đó, Đội Quản lý thị trường 5B - TP.HCM đã thu giữ 1.300 đơn vị với các mặt hàng mỹ phẩm như: kem thoa mặt, kem làm trắng da, collagen... không hóa đơn chứng từ trước cửa Trung tâm Thương mại An Đông Plaza trên đường An Dương Vương (quận 5).
Không chỉ mua bán trực tiếp tại các cửa hàng, chị em cũng thường rỉ tai nhau để sở hữu được một hộp kem “làm da trắng đến bất ngờ” mà thành phần nghe có vẻ huyền bí như: ốc sên, nhau thai... với số tiền dưới 100.000 đồng, thậm chí chỉ hơn chục nghìn đồng.
Lạm dụng, dược chất thành thuốc độc
Theo kinh nghiệm điều trị lâu năm, BS. Huỳnh Huy Hoàng - chuyên khoa Da liễu, Bệnh viện Da liễu TP.HCM, chia sẻ: “Các loại kem làm trắng da trôi nổi, không rõ nguồn gốc thường chứa các thành phần như: hydroquinone, acid với nồng độ cao và phổ biến nhất là corticoid...
Đây là những thành phần có chức năng tẩy da mạnh nhưng gây rất nhiều phản ứng phụ nguy hiểm. Hydroquinone nồng độ cao đã bị cấm bán ở một số nước vì có thể gây ung thư. Acid liều cao dùng để tắm trắng có thể ngấm qua da gây phỏng da, tróc da mạnh.
Riêng corticoid, bản chất là một loại thuốc bôi lên da dùng để điều trị một số bệnh ngoài da (chàm, viêm da kích ứng, chống viêm, chống ngứa) theo chỉ định của bác sĩ. “Thông thường, bác sĩ sẽ kê toa có corticoid trong vòng 2 tuần, theo dõi và điều chỉnh liều lượng. Nhưng trong “kem thần kỳ”, corticoid nổi tiếng là “thần dược” làm đẹp tức thời.
Tuy nhiên, sau khi sử dụng lâu dài, chỉ cần ngưng khoảng 1 tuần là thấy ngay hậu quả: khó chịu, da đỏ lên, ngứa, nổi mụn đỏ li ti và hậu quả lớn nhất để lại trên da là: teo da, mỏng da, giãn mạch máu, nhiễm trùng da, da nhờn sẽ nhờn hơn, nám sẽ nám nhiều hơn và nổi mụn, thậm chí là mọc lông trên vùng mặt...”, BS. Hoàng cho biết.
Chị Nguyễn Thị T. H. (28 tuổi, Gò Vấp) cho biết: “Tôi làm công việc ở nhà hàng, chỗ tôi làm, người ta truyền nhau một loại kem không nhớ rõ tên nhưng tôi đặc biệt ấn tượng vì trong thành phần họ bảo có chiết xuất dịch nhờn ốc sen làm trắng da rất hiệu quả. Quả thật, vài bạn da trắng hẳn lên chỉ sau vài lần sử dụng. Tôi cũng ham, nên mua một lọ về dùng.
Ban đầu, da tôi trắng hẳn, có vẻ mịn màng, căng hơn trước. Nếu tôi dừng lại, da lập tức sạm đen ngay, trên mặt nổi những mạch máu đỏ, ngứa nhiều. Chỗ dùng nhiều kem đột nhiên mọc nhiều lông hơn. Tôi sợ quá phải đi khám bác sĩ da liễu. Hiện giờ đã một tháng uống kháng sinh, bôi thuốc mà da vẫn chỉ đỡ hơn một chút. Bác sĩ cho biết, phải chiếu thêm laser để điều trị da tổn thương”.
“Với một hộp kem làm trắng da thần tốc, người sử dụng chỉ tốn vài chục ngàn đến hơn trăm ngàn đồng, nhưng để khắc phục hậu quả thì chi phí lên đến bạc triệu, lại tốn thời gian, công sức mà chưa chắc kết quả đã trở về da bình thường như lúc đầu”, BS. Huy Hoàng khuyến cáo.
Bảo vệ da, chúng ta có thể làm được
Thực tế đa phần phụ nữ châu Á (vốn có làn da vàng) thường thích làn da trắng. Tuy nhiên, theo các bác sĩ chuyên khoa da liễu, làn da trắng hồng khỏe mạnh khác hoàn toàn với làn da “trắng bóc”, “trắng bệt”. Chính quan điểm sai lầm về nhận thức vẻ đẹp làn da đã khiến nhiều chị em lao vào tìm kiếm các giải pháp thần tốc nguy hại như kể trên.
Để có làn da trắng, khỏe mạnh, các bác sĩ khuyến cáo chị em nên tránh nắng tối đa, đặc biệt là khoảng từ 9 giờ sáng tới 4 giờ chiều. Ra nắng cần đeo khẩu trang, áo dài tay, đội mũ rộng vành, đeo kính mát, mang găng tay... Sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF từ 15 trở lên, bôi 20 phút trước khi ra nắng.
Hơn thế nữa, lượng hồng cầu trong máu cũng làm cho làn da mỗi người khác nhau đôi chút. BS. Huy Hoàng khuyến nghị: “Nếu lượng hồng cầu đầy đủ, làn da sẽ hồng hào; và ngược lại, da trở nên nhợt nhạt. Nên duy trì dinh dưỡng đầy đủ, sử dụng thêm nhiều các loại trái cây có chứa nhiều vitamin A, E, C như cam, cà chua, cà rốt, táo... Đồng thời, tránh những stress, muộn phiền, ngủ đủ 8 tiếng, tăng cường tập thể dục cũng giúp da tươi sáng, trẻ trung. Làn da thường bị mất nước gây khô da và dễ dị ứng; do đó, cần phải uống nước đầy đủ, đặc biệt lúc trời nóng hoặc sau các hoạt động ra nhiều mồ hôi”.
Ngoài ra, chúng ta có thể chăm sóc, giúp da sáng và khỏe hơn bằng các thành phần tự nhiên như: sữa tươi, cam, nghệ, mầm gạo... Đây là cách an toàn nhưng khả năng trắng sáng cần thời gian chăm sóc duy trì thường xuyên. Tuy vậy, đối với phụ nữ tự nhiên đã có làn da trắng sáng, nhưng đen do đi nắng thì việc chăm sóc này thường mang lại hiệu quả rõ ràng hơn so với phụ nữ bẩm sinh có làn da sậm màu.