Con trai tôi năm nay 18 tuổi, thi thoảng cháu hay xuất hiện các cơn co giật, vừa rồi đi khám, làm các xét nghiệm được bác sĩ chẩn đoán động kinh cục bộ. Trong đơn thuốc điều trị bác sĩ có cho dùng tegretol và khuyến cáo sẽ phải dùng thuốc kéo dài. Tôi xin hỏi đây là thuốc gì, dùng lâu dài có ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe không?
Trần Bích Phương(Hà Nội)
Carbamazepin (tegretol, tegretal, timonil...) là dẫn xuất của iminostilben, thuốc có tác dụng làm ổn định màng tế bào do làm chậm sự hồi phục của kênh natri từ trạng thái không hoạt động về trạng thái hoạt động. Chính vì vậy, thuốc được coi là một trong những thuốc cơ bản trong điều trị động kinh cục bộ, động kinh co cứng – giật rung.
Thuốc hấp thu chậm qua đường tiêu hóa, nồng độ tối đa đạt được sau 4 – 8 giờ, phân phối nhanh vào mô và xương, chuyển hóa ở gan, thải trừ quan thận.
Ngoài tác dụng chống động kinh, thuốc còn có tác dụng với bệnh hưng - trầm cảm, với các bệnh lý đau do thần kinh.
Tuy nhiên khi dùng thuốc kéo dài cần chú ý các tác dụng không mong muốn có thể xảy ra như mệt mỏi, buồn ngủ, khô miệng, chán ăn, lợm giọng, chóng mặt, nhìn đôi, trầm cảm, rối loạn chú ý, rối loạn ý thức, các biểu hiện này có thể giảm hoặc hết sau khi dùng thuốc.
Carbamazepin có thể gây hạ natri máu và giữ nước, đặc biệt khi lượng thuốc trong máu cao hơn liều điều trị. Nếu lượng natri máu hạ quá nhiều, bệnh nhân có thể bị nhức đầu, lú lẫn, chóng mặt và co giật.
Có đến 5 – 10% bệnh nhân có phản ứng dị ứng da như ban, phản ứng dạng sởi, mề đay, vết sẩn. Các biểu hiện này có thể thoái giảm khi ngừng thuốc.
Hiếm gặp hơn là mất bạch cầu đa nhân, giảm bạch cầu, giảm tiểu cầu, tắc mạch, rối loạn dẫn truyền tim ở người già, nặng hơn là thiếu máu bất sản có thể dẫn đến tử vong.
Khi dùng thuốc quá liều có thể xảy ra ngủ gà, hôn mê, co giật, run, rung rật nhãn cầu, co cứng uốn ván, tim đập nhanh, huyết áp tụt, thiểu niệu, vô niệu; khi đó xử trí bằng rửa dạ dày và điều trị triệu chứng. Như vậy trong trường hợp con bạn, bạn cần hết sức tuân thủ liều dùng và chỉ định của bác sĩ, khi có biểu hiện gì khác thường cần đưa cháu đến bác sĩ khám ngay, không nên tự ý dừng thuốc hay tăng liều sử dụng.
BS. Ngọc Vân