“Sản phẩm thực phẩm an toàn vệ sinh có nơi dư thừa, phải đổ bỏ, nơi cần thì “lần” không ra. Trong khi đó, thực phẩm “bẩn” thì mặc sức tung hoành trên thị trường. Cơ quan quản lý bất lực, doanh nghiệp (DN) tham gia chuỗi thực phẩm an toàn chịu thiệt…”. Ông Nguyễn Đông Hải, Tổng Giám đốc Công ty CP Vietpharm (Đà Lạt - Lâm Đồng), có ý kiến như trên tại hội thảo “Giải pháp phát triển chuỗi thực phẩm an toàn” do Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) TPHCM tổ chức ngày 28-4.
Bị đánh đồng về chất lượng
Theo ông Huỳnh Lê Thái Hòa, Chi cục trưởng Chi cục ATVSTP TPHCM, chuỗi thực phẩm đạt tiêu chuẩn an toàn là sản phẩm lưu thông trên thị trường đã được phối hợp quản lý chặt chẽ từ nuôi trồng, đánh bắt, lưu thông đến chế biến; ở mỗi khâu của quy trình này chứng minh được nguồn gốc của sản phẩm, nói chung đây là quy trình khép kín từ “trang trại tới bàn ăn”. Ngoài trách nhiệm và nghĩa vụ, DN tham gia chuỗi thực phẩm an toàn sẽ có quyền lợi nhất định.
Ngộ độc do thực phẩm “bẩn” đã xảy ra khá nhiều trong thời gian gần đây. Trong ảnh: Công nhân KCX Tân Thuận (TPHCM) bị ngộ độc thực phẩm được cấp cứu tại bệnh viện
Ông Nguyễn Đông Hải cho biết công ty của ông chuyên trồng, cung ứng, xuất khẩu rau sạch, đã tham gia chuỗi thực phẩm an toàn, sản phẩm của công ty đã được nhiều tổ chức công nhận ATVSTP (như GLOBAL-GAP, VIET-GAP, METRO-GAP). Đáng lẽ Công ty CP Vietpharm phải được lợi từ những công nhận đó.
Thế nhưng, sản phẩm của ông lại bị những sản phẩm không thuộc chuỗi thực phẩm an toàn “hất” ra khỏi thị trường. Ví dụ, mới đây, trong khi rau ở TP đang hút hàng, Công ty CP Vietpharm đưa một lượng lớn rau sản xuất theo chuẩn an toàn về TP lại không tìm được nơi tiêu thụ, phải bỏ. “Vậy tham gia chuỗi thực phẩm an toàn, DN được lợi gì?” - ông Hải thắc mắc.
Ông Châu Nhựt Trung, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Huỳnh Gia Huynh Đệ, cho rằng thực tế hiện nay có sự không công bằng giữa DN làm ăn đàng hoàng, sẵn sàng tham gia xây dựng chuỗi thực phẩm an toàn vì sức khỏe cộng đồng với những DN làm ăn “chụp giựt”, hàng hóa của những DN tham gia “chuỗi” bị đánh đồng về chất lượng với DN chưa tham gia sản xuất an toàn.
Tại hội thảo, nhiều DN chế biến cho rằng họ làm tốt công đoạn sản xuất nhưng chưa có cơ quan nào xác nhận chất lượng nguyên liệu đầu vào đã đạt chuẩn theo quy định hay không? Ngoài ra, nhiều DN cũng cho rằng họ rất lúng túng khi tham gia chuỗi thực phẩm an toàn, không biết bắt đầu từ đâu vì thủ tục rối rắm.
Cần liên kết
Đại diện Công ty Vissan lo ngại về hiệu quả và tính khả thi của chuỗi thực phẩm an toàn mà TP đã và đang triển khai. Theo đại diện DN này, cơ quan quản lý cần đánh giá đúng thực tế vì có nhiều DN tham gia “chuỗi” nhưng đã bị phá sản. Hiện chỉ có những DN lớn, quy trình sản xuất bài bản mới có thể tham gia chuỗi thực phẩm an toàn, còn với DN nhỏ và vừa thì rất khó tham gia.
Vả lại, sản phẩm thực phẩm an toàn chỉ có thể an toàn khi nằm trong những hệ thống phân phối “sang trọng” như siêu thị. Khi nguồn hàng này ra chợ, bảo quản không tốt, chất lượng xuống cấp, thương hiệu của DN tham gia “chuỗi” bị mất như chơi.
Ông Huỳnh Lê Thái Hòa cho biết việc xây dựng chuỗi thực phẩm an toàn là hướng đi bền vững, sẽ đào thải những DN làm ăn chụp giựt. Tuy nhiên, việc xây dựng chuỗi thực phẩm trong điều kiện sản xuất nhỏ, lẻ của Việt Nam là một quá trình rất khó, cần phải phấn đấu lâu dài. Trước mắt, cần liên kết các “chuỗi” lại với nhau.
Ông Lê Trường Giang, Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM, cho biết TP đã chi 60 tỉ đồng để thực hiện chuỗi thực phẩm an toàn, góp phần bảo đảm sức khỏe cộng đồng. Chuỗi thực phẩm an toàn phải do nhiều ngành thực hiện, chứ chỉ ngành y tế là không thể làm nổi, việc thực hiện chuỗi thực phẩm an toàn giai đoạn này là cực kỳ khó khăn.
|
Sẽ triển khai thêm “chuỗi”
Theo Chi cục ATVSTP, TPHCM hiện chỉ mới xây dựng được chuỗi thực phẩm an toàn trứng gà năng suất 800.000 quả/ngày, chuỗi rau củ quả với năng suất khoảng 2 tấn/ngày và chuỗi thịt heo năng suất khoảng 2.000 kg/ngày. Sắp tới, TP thẩm định xây dựng thêm một số “chuỗi” như “chuỗi” trà, “chuỗi” thủy sản... |
Bài và ảnh: NGUYỄN THẠNH