Tuy nhiên, nếp sống, chế độ dinh dưỡng và những hiểu lầm tai hại có thể tàn phá kho báu này.
Tăng lực bảo vệ cơ thể
Tuyến thượng thận tiết mỗi ngày từ 15-25mg cortisol. Song, khi cơ thể gặp những chuyện không
vui, căng thẳng thì lượng cortisol tăng gấp 2-3, thậm chí gấp 10 lần để giải quyết vấn đề. Lúc này
toàn bộ cơ thể đặt ở vị trí báo động, sẵn sàng ứng phó với những thay đổi không có lợi.
Cụ thể: tim
đập nhanh, thần kinh nhạy cảm hơn… nhờ vậy chủ nhân tập trung vào vấn đề và giải quyết rốt ráo hơn.
Tuyến thượng thận tiết cortisol vào ban ngày giúp cơ thể giảm đau, kháng viêm, chống dị ứng, diệt
mầm bệnh và giảm dần số lượng khi trời về chiều để cơ thể dễ dàng đi vào giấc ngủban đêm.
"Thuốc" giúp yêu đời, yêu người
Endorphin do tuyến yên "cư ngụ" tại vùng dưới đồi "bào chế". Khi chúng ta cảm thấy phấn chấn,
yêu đời, yêu người, cảnh trí dù ảm đạm cũng thấy thích thú là lúc đó endorphin đang "xuất đầu lộ
diện".
Endorphin còn giúp đương sự cảm thấy ngon miệng dù chỉ là "râu tôm nấu với ruột bầu". Khi
tuyến yên sản sinh nhiều endorphin thì cơ thể sẽ được bảo vệ, vi sinh vật gây bệnh khó lòng tấn
công, chưa kể các tác động khác như chống trầm uất, điều hòa hệ thần kinh thực vật, giúp suy nghĩ
tích cực, yêu đời…
Theo quan điểm của nhiều thầy thuốc, người có đủ endorphin là người ít vướng
bệnh thời đại như cao huyết áp, tiểu đường, thậm chí ung thư.
"Thuốc" ngừa vô sinh
Nội tiết tố nữ do buồng trứng, tử cung tiết ra, giúp bé gái phát triển thành thiếu nữ với ba
vòng rõ rệt, da dẻ mịn màng nhờ lượng mỡ dưới da được phân bố với tỷ lệ hài hòa cho "vùng cần căng
thì căng, vùng cần mỏng thì mỏng".
Nội tiết tố insulin
Những ai mắc bệnh tiểu đường đều biết đến tên "chàng" insulin - nội tiết tố chuyên trách điều
hòa nồng độ đường trong máu về đúng mức an toàn của cơ thể thay vì dao động quá thất thường, cần
thời gian quá lâu để giảm xuống. Thiếu hụt insulin là lý do làm tăng đường huyết, dẫn đến bệnh tiểu
đường.
Những thói quen làm…mất "thuốc"
Theo BS Lương Lễ Hoàng - Phòng Khám Eurovie TPHCM, hiện nay không ít người đang tự dùng thuốc
có cortisol để điều trị các bệnh đau nhức. Khi tự dùng thuốc trong thời gian dài, đương sự sẽ không
ngủ được dù có dùng thuốc ngủ.
Khi bị mất ngủ, cơ thể bị xáo trộn sinh học nên dễ bị tăng hoặc sụt
cân. Điều đáng ngại là sự xáo trộn này ảnh hưởng trầm trọng đến nhan sắc, chúng phá vỡ hệ thống
collagen, làm cho da mất đi sự trẻ trung, thậm chí xuất hiện nếp nhăn.
Chưa hết, lúc này người bệnh rơi vào vòng luẩn quẩn: thiếu ngủ làm tăng cortisol và rồi lại mất
ngủ… và dùng thuốc ngủ. Không chỉ tàn phai nhan sắc, việc dùng cortisol thường xuyên vào chiều tối
sẽ ức chế tuyến thượng thận. Người có thận còn tốt thường cảm thấy phấn chấn, đầy sinh khí sau khi
tập thể dục.
Trái lại, người suy tuyến thượng thận sẽ cảm thấy mệt mỏi, kiệt sức. Do trong cơ thể
đã có "thuốc", chỉ cần kích hoạt nhẹ là "thuốc" sẽ trị bệnh. Vì vậy, tốt nhất là không lạm dụng
cortisol.
Nếu trường hợp bắt buộc thì tránh sử dụng về đêm và theo đúng chỉ định của bác sĩ. Bên
cạnh đó, cần tránh các thói quen thức khuya, uống cà phê đêm, tập thể dục quá trễ, xem phim kinh
dị… nhằm giúp cho cortisol giảm dần để dễ chìm vào giấc ngủ.
Với mục tiêu có "đôi vai gầy" như người mẫu, các bé gái thường nhịn ăn. Còn ở tuổi "toan về
già", lại lao vào thể dục thể thao với khí thế hừng hực "đánh đuổi mỡ".
Việc tập luyện khắc nghiệt
dẫn đến hai hệ lụy: thứ nhất tập quá nặng, xương khớp quá tải, dễ bị bong gân, trật khớp, đột quỵ.
Thứ nhì ở phụ nữ khi tập quá mức (đánh bốc, kéo tạ…) cùng với nhịn ăn người sẽ khô khốc, lại rơi
vào tình trạng giảm nồng độ estrogen, ức chế sự rụng trứng và kinh nguyệt, có khi làm tăng nguy cơ
vô sinh.
Giới trẻ Việt thiếu hẳn thói quen thể dục, thể thao, trong khi đó, việc tập thể dục thường xuyên
giúp cơ thể sản xuất ra endorphin ở mức cao nhất. Vì vậy, duy trì thể dục thể thao (đi bộ, chạy,
bơi lội…) mỗi ngày 30 phút là cách giúp cơ thể có thêm thuốc khỏe, tăng cảm giác ngon miệng và tăng
cường nội tiết tố giới tính.
Ít tai ngờ, căn bệnh tiểu đường đang "tung hoành ngang dọc" lại có thể
ngăn chặn bằng cách ngủ đủ, ăn ít tinh bột nhưng nhiều chất xơ, chất kháng oxy hóa trong rau quả.
Năng vận động là cách đơn giản nhất để bệnh tiểu đường không "gõ cửa".
Cuối cùng, viên thuốc "khỏe" không ở đâu xa. Nụ cười trong những bữa cơm gia đình để tăng
năng suất endorphin là cách trao cho nhau sức khỏe hữu hiệu nhất.
Theo Như Ý - Phụ nữ thành phố