Lồng ruột là nguyên nhân phổ biến nhất của tắc nghẽn đường ruột ở trẻ em. Lồng ruột hiếm gặp ở người lớn. Hầu hết các trường hợp lồng ruột trưởng thành là hậu quả của một bệnh. Ngược lại, hầu hết các trường hợp lồng ruột ở trẻ em là không rõ nguyên nhân.
Với sự quan tâm kịp thời, lồng ruột thường được điều trị thành công mà không có vấn đề lâu dài.
Nguyên nhân lồng ruột
Ruột hình ống dài. Lồng ruột là một rối loạn trong đó một phần trong ruột - thường là ruột non - trượt trong phần khác. Điều này đôi khi được gọi là 'lồng' bởi vì nó tương tự như cách một kính viễn vọng gấp nếp gấp lại với nhau.
1. Trẻ em
Theo Hà Nội mới, theo bác sĩ Trần Thu Thủy, ở trẻ em, nguyên nhân gây lồng ruột còn chưa rõ ràng. Bệnh lý này thường xuất hiện nhiều hơn vào các mùa có dịch virus, vì vậy có ý kiến cho rằng lồng ruột liên quan tới các loại virus gây bệnh ở trẻ, trong đó có virus gây nhiễm khuẩn hô hấp như adenovirus.
Trong một số trường hợp, lồng ruột có thể xuất hiện sau một đợt viêm dạ dày đại tràng cấp tính. Vi khuẩn hay virus gây nhiễm trùng đường tiêu hóa có thể làm phù nề các hạch bạch huyết ở ruột, gia tăng nhu động ruột, tạo điều kiện thuận lợi cho lồng ruột.
Ở trẻ dưới 3 tháng hay trên 5 tuổi, lồng ruột thường liên quan nhiều tới các tổn thương thực thể như hạch bạch huyết sưng to, các khối u lành tính hoặc ác tính, dị dạng ruột (ruột đôi, túi thừa Meckel...).
2. Người lớn
Ở người lớn, nguyên nhân của lồng ruột có thể là:
- Khối u không phải ung thư (lành tính) hoặc ung thư (ác tính) tăng trưởng.
- Sẹo, như trong dính ruột.
- Phẫu thuật vết sẹo trong ruột non hoặc ruột già.
- Rối loạn chuyển động của thức ăn qua đường tiêu hóa (rối loạn nhu động, như liệt nhẹ dạ dày, hội chứng ruột kích thích và bệnh Hirschsprung).
- Bị tiêu chảy mạn tính.
Các yếu tố nguy cơ gây lồng ruột
Yếu tố nguy cơ của lồng ruột bao gồm:
- Tuổi. Trẻ em dễ bị lồng ruột hơn người lớn. Đó là nguyên nhân phổ biến nhất của tắc nghẽn đường ruột ở trẻ 3 tháng đến 6 tuổi, với phần lớn các trường hợp xảy ra ở trẻ em dưới 1 năm.
- Giới. Lồng ruột ảnh hưởng đến trẻ trai nhiều hơn trẻ gái.
- Dị tật bẩm sinh đường ruột. Quay sai, một bệnh bẩm sinh, trong đó ruột không phát triển một cách chính xác, cũng là một yếu tố nguy cơ của lồng ruột.
- Có tiền sử lồng ruột trước đó. Khi đã từng bị lồng ruột, thì có nguy cơ cao bị lồng ruột một lần nữa.
Triệu chứng, biểu hiện lồng ruột
Sức khỏe & đời sống cho biết:
1. Trẻ em
Khi mắc bệnh, trẻ thường có 4 triệu chứng chính sau đây:
- Khóc thét từng cơnTrẻ đang ăn, chơi bình thường đột nhiên khóc thét từng cơn. Trong cơn khóc, trẻ ưỡn người, bỏ bú, khóc kéo dài độ vài phút sau đó nằm yên 10-15 phút lại tỉnh dậy, có thể bú một ít rồi lại khóc tiếp. Trẻ khóc là do cơn đau bụng dữ dội. Khóc nhiều khiến trẻ mệt, mặt trắng bệch, lưng cong ưỡn lên, hai tay nắm chặt, chân co lại hay đạp lung tung.
- Nôn mửa
Sau khi quấy khóc lần đầu, trẻ bắt đầu nôn. Ở giai đoạn sớm, trẻ nôn ra thức ăn chưa kịp tiêu hóa; ở giai đoạn muộn trẻ nôn ra mật xanh vàng, sau đó nôn ra dịch dạng phân.
- Đi ngoài ra máu
Trẻ bị lồng ruột đi ngoài ra phân có chất nhầy hoặc giống máu đỏ sẫm. Thông thường, sau 4-12 tiếng bị lồng ruột là trẻ đi ngoài ra máu.
- Bụng nổi cục
Khi trẻ nằm yên, sờ tay vào dưới bụng phải hoặc trên rốn có thể thấy một khối nổi lên, trơn nhẵn, không cứng, đó là khối lồng của ruột. Lúc trẻ mới bị lồng ruột, nếu sờ vào hố chậu bên phải thì thấy rỗng vì ruột ở đây đã chui vào khối lồng rồi.
Ngoài 4 triệu chứng chính trên, nếu trẻ bị lồng ruột ở giai đoạn sớm thì không có triệu chứng sốt, không có dấu hiệu suy sụp, mất nước. Tuy nhiên, nếu ở giai đoạn muộn, sau 12 tiếng thì trẻ thường có có dấu hiệu tắc ruột, viêm phúc mạc, đại tiện ra máu, nôn ra phân, cơn khóc có ít đi, trẻ lờ đờ, da xanh tái, sốt 39-40 độ C, bụng chướng và khó sờ thấy khối lồng.
Nhìn chung, nếu thấy trẻ có 4 triệu chứng kể trên thì nên đưa trẻ đến ngay bệnh viện để được cấp cứu kịp thời vì lồng ruột cấp tính không thể tự tháo ra được. Nếu bệnh không được chẩn đoán sớm và cấp cứu kịp thời thì sẽ dẫn đến hoại tử ruột gây viêm phúc mạc và tử vong.
2. Người lớn
Mặc dù hiếm, lồng ruột có thể xảy ra ở người lớn. Các dấu hiệu và triệu chứng của lồng ruột ở người lớn có thể đến và đi (triệu chứng không liên tục), hoặc có thể ngừng. Có thể bao gồm:
- Thay đổi tần số đại tiện.
- Mót đại tiện (khẩn cấp).
- Chảy máu trực tràng.
- Co cứng đau bụng.
- Đau bụng hoặc sưng.
- Buồn nôn.
- Nôn mửa.
Đến gặp bác sĩ khi:
Lồng ruột đòi hỏi chăm sóc y tế khẩn cấp. Nếu phát triển các dấu hiệu hoặc triệu chứng ở trên, hãy đến bệnh viện ngay lập tức.
Ở trẻ sơ sinh, hãy nhớ rằng dấu hiệu đau bụng có thể bao gồm những cơn kéo đầu gối vào ngực và khóc tái diễn.
|
Tham khảo thuốc:
Paracetamol: là chất chuyển hóa có hoạt tính của phenacetin, là thuốc giảm đau - hạ sốt hữu hiệu có thể thay thế aspirin; tuy vậy, khác với aspirin, paracetamol không có hiệu quả điều trị viêm.
|
Trà Mi
Theo GĐVN