Mối nguy lớn từ những người mắc lao giấu bệnh

Tại BV Phạm Ngọc Thạch TPHCM, chị K. (48 tuổi, ngụ tại Bình Dương) đến khám lao và các BS dựa vào kết quả cận lâm sàng kết luận chị đã bị nhiễm vi trùng lao. Tuy nhiên, khi trò chuyện với những người xung quanh, chị K. vẫn hồn nhiên nói “oang oang” như lúc chưa có bệnh. Hỏi về cách tránh lây lao cho mọi người, đặc biệt là người thân, chị K. hồn nhiên nói: “Lâu nay vẫn tiếp xúc với mọi người và chẳng thấy ai bị gì cả”.

 

Hiện nước ta chỉ phát hiện được khoảng gần 60% số BN lao mới và khoảng 10% bị kháng đa thuốc xuất hiện hàng năm. Đặc biệt, mới chỉ có 2 - 3% số BN lao kháng đa thuốc được điều trị và quản lý. Số còn lại, thậm chí có cả những BN mắc siêu đa kháng thuốc vẫn cư trú tại cộng đồng, không được quản lý.

 

Khi hệ miễn dịch của những đối tượng này kém đi hoặc đến tuổi trung niên, bị cao huyết áp, tiểu đường... sức đề kháng giảm là vi khuẩn lao có cơ hội trỗi dậy. Nếu họ không được điều trị kịp thời thì đây chính là mối nguy lớn làm lây lan căn bệnh này trong cộng đồng.

Theo BS Nguyễn Huy Dũng, Giám đốc BV Phạm Ngọc Thạch TPHCM, lao lây truyền qua tiếp xúc và có thể lây lan qua không khí. Vì thế, khi người nhiễm ho, hắt hơi, cười, khạc nhổ hay hát hò, vi khuẩn sẽ đi vào không khí và người khác dễ dàng bị lây nhiễm khi đụng phải, hít phải.

 

Tuy nhiên, khi số người mắc bệnh lao không điều trị do tâm lý e ngại dẫn đến hệ quả, bệnh lao dễ chữa cũng trở thành khó chữa. Bên cạnh đó còn nhiều bệnh nhân lao bỏ trị, thậm chí là người mắc lao đa kháng thuốc cũng từ chối điều trị dù thuốc được cung cấp miễn phí. Đây chính là khó khăn lớn trong công tác phòng chống lao.

 

Hiện nay, BN lao đang có xu hướng trẻ hóa, tập trung ở nhóm thanh niên từ 15 - 24 tuổi, trong khi cán bộ phòng chống lao lại “già đi”, không tìm được người thay thế. Đã vậy, có đến hơn 50% cán bộ chống lao ở tuyến huyện chưa được đào tạo bài bản và thiếu kinh nghiệm. Sự thiếu hụt trầm trọng nguồn nhân lực đảm nhận công tác phòng chống lao chính là nguyên nhân sâu xa của việc chỉ có khoảng một nửa số BN lao được phát hiện. Để tăng cường nguồn lực chống lao, BS Nguyễn Huy Dũng cho rằng, cần có sự tham gia của tất cả các cơ sở y tế công – tư, bất kể là của cá nhân hay tập thể trong công tác phòng chống lao.