Đối với loại cá ngừ mà ngư dân đánh bắt được không xa bờ lắm, thân to độ một xoác hai gang tay người lớn, gồm các loại cá ngừ sọc dưa, cá ngừ bò, cá ngừ vàng vây. Với cỡ cá này, người ta dễ dùng cho các bữa ăn gia đình theo các cách chế biến thông thường, dân dã, nhưng rất ngon, bổ dưỡng.
Với món nấu ngọt, cách chế biến cá ngừ là chỉ việc móc mang, cắt vi, rửa sạch cá, cắt lát mỏng vừa, dày độ hai phân, rửa lại một lần nữa rồi ướp với nước mắm, muối ăn, ớt, tiêu... Sau khi ướp độ 10 phút, cá đã thấm gia vị, người ta cho cả hỗn hợp vào xoong, đổ thêm một lượng nước vừa phải và nấu sôi đến chín cá, bay mùi thơm ngon là đem dùng.
Món này người ta có thể ăn với bún tươi, bánh tráng nướng chín giòn bẻ nhỏ cho vào tô, hay ăn với cơm đều ngon. Cách chế biến thứ hai, dùng loại cá ngừ nhỏ bằng cỡ nắm tay cũng làm mang, rửa sạch rồi hấp chín, xẻ dọc thân cá thành những thỏi dài, cuộn bánh tráng mỏng, rau sống, chấm với mắm ớt, tỏi. Với hai cách chế biến trên, người ăn thưởng thức được hương vị cá ngừ ngon ngọt. Mùi thơm riêng của cá ngừ chín hòa với mùi rau sống, gia vị cho ta có cảm nhận ngon bình dị của món ăn truyền thống.
Có lẽ đặc biệt nhất là món cá ngừ nướng trong bẹ chuối chát. Để có món ăn này, người ta dùng cá cỡ nói trên, càng tươi càng ngon. Cũng bắt đầu từ mổ bụng, làm ruột, mang, rửa sạch rồi cho vào bụng cá sả, lá chanh, gừng…hoặc để rỗng tùy thích. Tiếp theo người ta dùng bẹ cây chuối chát tươi bó chặt thân cá, chỉ một lớp bẹ chuối dày là đủ, rồi đặt lên bếp than lửa đang cháy đỏ để nướng cho đến khi bẹ chuối cháy sém đều và cá bên trong chín bay mùi thơm phức là ăn được.
Muốn đạt mức ngon của món cá ngừ nướng bẹ chuối chát, cần phải có rau sống phù hợp, gồm hỗn hợp các loại bắp chuối chát xắt lát mỏng, rau xà lách, diếp cá, dưa leo, ngò tây, húng quế, hành tươi… Nước chấm cũng cần thiết, là mắm nguyên chất gia vị ớt, tỏi, chanh đường thật ngon. Khi ăn người ta cuộn thịt cá nướng với rau sống chấm nước chấm đã chuẩn bị sẵn. Món ăn dùng trong phạm vi gia đình hay đãi khách đều tốt cả. Điểm đặc biệt của món này là hương vị của cá ngừ nướng hòa quyện với bẹ chuối chát, thật khó diễn tả, chỉ biết đây là mùi vị riêng của món nướng theo phong cách dân gian.
Giá trị dinh dưỡng của cá ngừ rất cao, bổ sung cho cơ thể nguồn đạm, vi chất cần thiết. Đối với loại cá ngừ lớn như cá ngừ đại dương, người ta lấy thịt dọc sống lưng để ăn gỏi, mắt cá chưng trong tô, chén rất ngon và bổ dưỡng.
Theo Bùi Văn Tạo/ Quảng Ngãi online