Nên bổ sung dinh dưỡng như thế nào cho người ăn chay trường?

BS Nội tổng quát Cao Thị Lan Hương - BV Nhân dân 115

Bà tôi năm nay 86 tuổi, vừa bị ngã và có những triệu chứng: đau hông, đau đùi và không thể co được chân phải, đụng vào sẽ rất đau, thỉnh thoảng bị đau giật chân.

Xin hỏi bác sĩ: với triệu chứng như vậy liệu bà tôi có bị gãy xương, rạn xương không? Và gia đình tôi nên làm như thế nào thì tốt? Mong sớm nhận được hồi âm từ bác sĩ!

Xin chân thành cảm ơn!

Người lớn tuổi ở Việt Nam thường có loãng xương, nên té ngã dù nhẹ nhưng nguy cơ gãy xương là rất cao, đặc biệt là gãy ở cổ xương đùi.

Bà của bạn sau khi té ngã không thể cử động được chân phải là một dấu hiệu nguy hiểm, nhiều khả năng là đã gãy xương rồi, nhưng xác định chắc chắn nhất là phải chụp phim Xquang. Do đó, bạn nên đưa bà của bạn đến kiểm tra ở bệnh viện sớm để được xử trí kịp thời.

- Huy Nguyen - K[email protected]

Chào BS Lan Hương,

Bác sĩ cho e hỏi, em bị dẫm phải kim tiêm 1năm rồi và có đi xét nghịêm ở Trung tâm Hòa Hảo và BV Bệnh nhiệt đới 2 lần xét nghiệm đều âm tính với HIV. Bác sĩ cho em hỏi kết quả như vậy là có chính xác 100% em không bị nhiễm HIV không. Xin cảm ơn.       

Trong tầm soát và chẩn đoán HIV, thông thường người ta sử dụng loại xét nghiệm tìm kháng thể kháng HIV trong máu, thường là test nhanh, Elisa…

Vì bản chất của xét nghiệm là tìm kháng thể kháng HIV nên đòi hỏi thời gian “chờ”cơ thể sản sinh kháng thể đủ để xét nghiệm phát hiện được. trung bình là khoảng 3 tháng từ lần có hành vi nguy cơ nhiễm HIV (một số rất ít trường hợp có thể dài hơn, lên đến 6 tháng).

Do vậy, nếu em có 2 lần xét nghiệm âm tính liên tiếp, cách nhau ít nhất 3 tháng, không có hành vi nguy cơ nào phát sinh thì gần 100% em không nhiễm HIV, em nhé.

- Thịnh Nguyễn - [email protected]

Thưa bác sĩ, cháu có tiền sử đau dạ dày được 2 năm. Trong năm nay, cháu thường bị đau bụng phía thượng vị và kèm theo tức ngực, thường bị vào 10g sáng. Bác sĩ cho cháu biết cháu bị làm sao? Xin cảm ơn bác sĩ.

Chào em,

Triệu chứng đau vùng thượng vị kèm tức ngực trên người trẻ tuổi có tiền căn viêm dạ dày thì nhiều khả năng là biểu hiện của bệnh lý dạ dày, có thể viêm, loét dạ dày hay tá tràng, nhiễm Hp hay không nhiễm Hp...

Tuy nhiên, đau thượng vị không chỉ nằm trong bệnh cảnh của bệnh lý dạ dày, còn có những rối loạn khác, những bệnh lý thực thể và cơ năng khác gây ra triệu chứng này.

Hiện tôi chỉ có mỗi thông tin về triệu chứng đau thượng vị kèm tức ngực, không có thêm các thông tin khác đi kèm nên cũng chưa thể đưa ra kết luận cụ thể nào được. Tôi khuyên em nên đến khám bác sĩ để được kiểm tra toàn diện, em nhé.

- Lý Quang Nghĩa - [email protected]

Chào BS Lan Hương,

Năm nay em 22 tuổi. Khoảng năm 17 tuổi thì em hay bị ngất. Em có đi khám và đo điện não thì bác sĩ nói em bị động kinh và cho uống thuốc. Bây giờ em hay có triệu chứng chóng mặt, nhức đầu, buồn nôn, khó thở., tức ngực... Xin hỏi, bây giờ em phải làm sao và nên khám bệnh như thế nào ạ? Xin cảm ơn.     

BS Nội tổng quát Cao Thị Lan Hương

Chào em,

Với tình trạng này, em có thể đăng ký khám tổng quát hoặc khám phòng khám chuyên khoa nội thần kinh đều được. Em nên khám theo tuyến BHYT trước, nếu có gì bất thường thì sẽ được cấp giấy chuyển lên tuyến trên, khi đó em sẽ được hưởng đầy đủ quyền lợi của BHYT.

- Huỳnh Hồng Kim Ngân - [email protected]

Chào BS Lan Hương,

Cháu bị tê phần sau lưng bên trái, không có cảm giác đau nhưng khi di chuyển hoặc cử động thì cảm giác rất bị tê. Bác sĩ cho cháu biết cháu bị bệnh gì ạ? Xin cảm ơn bác sĩ.

BS Nội tổng quát Cao Thị Lan Hương

Chào em,

Phần lưng rất rộng, trải dài từ vai đến thắt lưng chậu, do đó tôi chưa định khu được là em tê ở phần nào trên lưng, vì mỗi vùng có những nguyên nhân bệnh lý riêng.

Thông thường người trẻ tuổi sống lành mạnh, mới xuất hiện tê ở lưng gần đây và không kèm bất cứ triệu chứng gì khác, thì hay gặp là do nằm/ngồi/hoạt động/tập luyện sai tư thế làm chèn ép thần kinh, xoa bóp và điều chỉnh lại tư thế dần dần sẽ hết; nếu có vùng da đỏ kèm mụn nước đi theo đường đi của thần kinh, cảm giác đau rát thì có thể đó là Zona (giời leo).

Tôi chỉ nêu 2 trường hợp thường gặp mà thôi, như tôi đã nói, thông tin của em còn khá mơ hồ, nên tốt nhất em nên khám bs để được kiểm tra toàn diện nhằm đưa ra chẩn đoán và điều trị thích hợp, em nhé

Lê Thúy Hiền - [email protected]

Chào bác sĩ,

Cháu năm nay 18 tuổi, chuẩn bị thi ĐH. Hiện tại cháu đang bị viêm dạ dày, hôm trước cháu đi nội soi thì được chẩn đoán bị viêm dạng nốt hang vị, H.P âm tính nhưng trong máu là H.P dương tính. Bác sĩ bảo do cháu uống kháng sinh nên nội soi không thấy H.P. Bác sĩ kê đơn thuốc mà sao khi ăn cháu vẫn thấy buồn nôn và đau bụng trên, ăn xong hầu như cháu chỉ nằm 1 chỗ, cháu không thể học bài được. Bác sĩ cho cháu hỏi, có cách nào điều trị nhanh hơn và để diệt H.P cần thời gian bao lâu. Cháu nên ăn những gì thì tốt ạ? Xin cảm ơn bác sĩ.

BS Nội tổng quát Cao Thị Lan Hương

Chào em,

Thuốc tiệt trừ Hp cần dùng liều chuẩn, thuốc tốt và điều trị đúng ngày (phác đồ thường áp dụng hiện nay trung bình là 10 ngày) thì mới tiệt trừ được Hp.

Tuy nhiên, thuốc kháng sinh tiệt trừ Hp cũng nhiều tác dụng phụ, gây mệt mỏi và rối loạn tiêu hóa, khó chịu cho người bệnh. Thời gian thi đại học sắp tới, nếu em đã uống được gần đủ ngày rồi thì ráng uống thêm 1 - 2 ngày nữa cho xong, khi ngưng kháng sinh thì triệu chứng khó chịu sẽ giảm.

Trường hợp em mới uống 1 - 2 ngày mà đã khó chịu nhiều, không thể tiếp tục học được, thì em có thể đến tái khám lại bác sĩ sớm và tạm dừng điều trị Hp, chỉ điều trị triệu chứng do viêm dạ dày thông thường thôi.

Chờ cho sau khi em thi xong đại học và khỏe lên thì điều trị lại, vì hiện em cũng chỉ bị viêm dạ dày chứ chưa có loét nên mức độ nguy hiểm không cao, nhưng em cần xem xét đến khả năng điều trị lại sẽ tốn kém, có thể phải đổi thuốc mạnh hơn... Đánh giá thiệt hơn rồi chọn lựa, em nhé

- Huỳnh Thị Phượng - [email protected]

BS Lan Hương ơi,

Bà cháu năm nay 65 tuổi, bà cháu ăn chay trường đã 5 năm, nhưng người bà cháu rất gầy, hay bị chóng mặt, dễ bị cảm, người hay mệt mỏi. Cháu muốn nhờ bác sĩ tư vấn: với tình trạng của bà cháu thì nên có chế độ dinh dưỡng như thế nào và nên uống thêm loại thuốc bổ gì để tăng sức khỏe ạ. Cháu xin cảm ơn bác sĩ.     

BS Nội tổng quát Cao Thị Lan Hương

Chào em,

Ăn chay trường mà không biết cách ăn đúng sẽ rất nguy hiểm, thiếu các dưỡng chất cần thiết như đạm, khoáng, vitamin, chất béo... gây thiếu máu, huyết áp thấp, tiểu đường...

Cách ăn đúng là vẫn phải bổ sung đầy đủ dưỡng chất, chất bột thì có trong gạo, bún, hủ tiếu, bánh mì người ăn chay thường không thiếu và còn lạm dụng; đạm thì nhiều trong đậu và nấm; chất béo có nhiều trong dầu thảo mộc (đậu phụng, đậu nành, mè, hướng dương, olive, trái bơ, trái dừa...); sinh tố và chất khoáng thì thường có trong trái cây, rong biển...

Trứng gà ta không có trống, sữa người ăn chay vẫn dùng được, lại có nhiều dưỡng chất. Nếu bà em ăn không đủ, không đảm bảo thì nên dùng kèm các loại thực phẩm chức năng bổ sung, như Multi Vitamin, ĐA acid amin, Vitamin C...

Và dù ăn chay vẫn phải khám bác sĩ kiểm tra sức khỏe định kỳ hay khi có bất kỳ triệu chứng bất thường nào để điều chỉnh sớm.

- Truong Nam Hai - [email protected]

Chào BS Lan Hương,

Cháu năm nay 22 tuổi, đi khám thì bị thoái hóa đốt sống lưng. Dạo gần đây đầu bị đau nhức, nhức mắt phải hay tê tay chân phải liệu có phải vấn đề về dây thân kinh hay có bệnh gì không? Xin cảm ơn.    

BS Nội tổng quát Cao Thị Lan Hương

Chào em,

Thoái hóa cột sống thắt lưng là bệnh lý thường gặp ở người lớn tuổi, 22 tuổi không phải là độ tuổi bị thoái hóa!

Ngoài ra, thoái hóa cột sống thắt lưng không gây ra các triệu chứng đau nhức mắt phải, cũng ít khi gây tê liên tục nửa người (P). Triệu chứng tê thường gặp là do thần kinh, nhưng cũng có thể gặp trong một số rối loạn khác, mà bản thân trong bệnh lý thần kinh thì tê cũng do nhiều nguyên nhân gây ra.

Do đó, tôi khuyên em nên đến khám bác sĩ chuyên khoa nội thần kinh để được kiểm tra toàn diện, có chẩn đoán đúng mới điều trị đúng được.

- Nguyễn Thị Quỳnh - [email protected] 

Chào bác sĩ.

Bác sĩ cho cháu hỏi giờ cháu muốn phẫu thuật cắt bỏ túi mật thì chi phí hết bao nhiêu ạ? Có BHYT thì có được miễn giảm chi phí? Và hiện tại túi mật của cháu đã bị thủng và bị đau thường xuyên có thể chữa trị được không? Cảm ơn BS nhiều.

BS Nội tổng quát Cao Thị Lan Hương

Chào em,

“Túi mật đã bị thủng” là do bs chẩn đoán cho em hay sao? Bởi vì đây là một tình trạng cấp cứu ngoại khoa, cần phải mổ cắt túi mật sớm vì thường kèm theo viêm phúc mạc đó em.

Bệnh lý về túi mật hiện nay là chữa trị được, thường là bằng ngoại khoa. Chi phí điều trị thì nếu em có BHYT đúng tuyến thì sẽ được miễn giảm, thường là 80%. Còn chi phí tổng là bao nhiêu thì tôi không nói trước được vì tùy thuộc vào mức độ phức tạp của bệnh, loại phẫu thuật, thời gian nằm viện, thuốc... Nhưng em có thể chuẩn bị trung bình khoảng 5 - 6 triệu nếu em điều trị tại BV công, có BHYT.

- Ky Nguyen - [email protected]

Chào bác sĩ,

Cháu đi khám bệnh về họng và được bác sĩ chuẩn đoán bị viêm amidam và cho thuốc uống nhưng cháu đã uống mấy toa thuốc rồi và đi khám 3 bệnh viên khác nhau cũng không khỏi. Mấy ngày gần đây cháu bị cảm nên vừa uống thuốc viêm amidam vừa uống thuốc cảm nên bây giờ cháu bị tiêu chảy, đi ngoài ra phân nước, đi nhiều lần trong ngày. Cháu bị 3 ngày rồi mà không thấy khỏi, mặc dù cháu đã ngưng uống kháng sinh. Bây giờ cháu phải làm sao ạ? Cháu cảm ơn bác sĩ ạ.

BS Nội tổng quát Cao Thị Lan Hương

Chào em,

Em bị rối loạn tiêu hóa 3 ngày nay sau một thời gian dài uống nhiều kháng sinh gần đây, không có kèm sốt, tiêu phân lỏng vàng không tanh không nhày máu, đau bụng giảm khi đi tiêu xong thì nguyên nhân gây tiêu chảy là do kháng sinh đã dùng thời gian qua làm rối loạn đường ruột.

Em nên ăn thực phẩm mềm, dễ tiêu như cháo, súp, hạn chế thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, nhiều gia vị, nên dùng kèm mỗi bữa ăn 1 hủ yaour và uống nhiều nước, ăn nhiều trái cây đặc biệt là loại có nhiều vitamin C là sẽ đỡ dần.

Còn về vấn đề viêm amidan điều trị dai dẳng, em nên đến khám bác sĩ chuyên khoa về tai mũi họng, ít nhất nên theo bác sĩ đó trong 1 thời gian để bác sĩ biết được đáp ứng thuốc của em ra sao mà điều chỉnh, chuyển nhiều bệnh rất khó theo dõi bệnh.

- [email protected]

E chào bác sĩ,

Dạo gần đây em hay bị đau bụng đau quặn dữ dội theo từng cơn ở phần bụng trên rốn và phía bên phải có kèm tiêu chảy nước, nóng, ợ hơi, không muốn ăn, thi thoảng lại đau về bên trái (em có tiền sử bị xung huyết bao tử). Khi đi thăm khám ở bệnh viện địa phương thì bác sĩ chẩn đoán là tiêu chảy, đau dạ dày, nhiễm trùng. Tiêm 2 ống thuốc và cấp 2 ngày thuốc em đã dùng hết 2 ngày thuốc nhưng tình trạng bệnh chỉ giảm chút ít nhưng vẫn còn đau. Bác sĩ cho e hỏi tình trạng bệnh của em như trên có đúng không? Và em nên thăm khám ở đâu tốt hơn? Chế độ dinh dưỡng như thế nào là hợp lý? Khi bị đau và em có thể khám test hơi thở c13 được không? Em xin cảm ơn bác sĩ.      

BS Nội tổng quát Cao Thị Lan Hương

Chào em,

Để xác định chẩn đoán đúng không thì tôi không khám và không nắm các xét nghiệm bạn đã làm thì khó có thể trả lời được.

Tôi chỉ có thể nói rằng, tiêu chảy nhiễm trùng kèm đau dạ dày có thể gây ra các triệu chứng kể trên, đáp ứng thuốc cũng tùy người, người giảm nhanh người giảm chậm nhưng có cải thiện là đã có đáp ứng với điều trị.

Bệnh lý này thì bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa nào cũng có thể điều trị được, không nhất thiết phải thay đổi tuyến bệnh viện vì sẽ tốn kém hơn mà trước mắt nên tái khám lại và theo dõi thêm vài ngày thuốc nữa.

Chế độ dinh dưỡng trong thời gian này nên dùng thực phẩm dễ tiêu, mềm như cháo, súp kèm thịt cá và rau củ hầm, hạn chế thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, nhiều gia vị, nước có gas, nên dùng kèm mỗi bữa ăn 1 hũ yaour và uống nhiều nước, ăn nhiều trái cây rất tốt.

Bạn đang điều trị tiêu chảy nhiễm trùng, ắt hẳn có dùng kháng sinh thì test hơi thở C13 sẽ không chính xác nên không nên làm trong thời gian này.

- Nguyễn Thanh Nhã - [email protected]

Chào BS Lan Hương,

Em đi ngoài bị táo bón ba bốn ngày mới đi ngoài, khi em đi ngoài phân có màu đen bốn tuần qua bác sĩ cho em hỏi em bị táo bón nên phân đen hay là em bị xuất huyết đường tiêu hóa nên phân đen? Em không bị đau bụng chỉ đi ngoài phân đen. Xin cảm ơn BS.           

BS Nội tổng quát Cao Thị Lan Hương

Chào em,

Tính chất phân đen trong xuất huyết tiêu hóa là phân sệt, đen như hắc ín, bã cafe, rất tanh, sau đi tiêu lượng nhiều người bệnh có thể bị choáng váng, vã mồ hôi, mặt xanh xao...do mất máu.

Em bị táo bón, phân đen nhưng thành khuôn và không giống các tính chất trên thì không phải là của xuất huyết tiêu hóa, em nhé

- Nguyễn Xuân Thịnh - [email protected]

Chào bác sĩ,

Thời gian gần đây ngón tay út của em thường bị giật liên tục, đặc biệt buổi tối đi ngủ hoặc mỗi lần uống nhiều bia rựou. Bác sĩ cho em hỏi em bị bệnh gì ạ? Em cảm ơn.

BS Nội tổng quát Cao Thị Lan Hương

Chào em,

Biểu hiện của em có thể do mạch máu và thần kinh bị chèn ép thường là do sai tư thế; có thể do thiếu sinh tố B1, B12, magie B6, calci, kali... do tác hại của rượu, cũng có thể gặp trong rối loạn chuyển hóa...

Nếu như em hạn chế uống rượu, điều chỉnh lại tư thế mà hết triệu chứng trên thì bệnh lành tính, do tác hại của rượu và sai tư thế chèn ép thần kinh là chính; trường hợp ngược lại triệu chứng trên vẫn còn và xuất hiện thêm triệu chứng mới thì em cần khám bác sĩ, có thể là bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp hay bác sĩ chuyên khoa thần kinh đều được.

- Linh Nguyen - [email protected]

Cháu chào bác sĩ,

Cách đây 7 năm cháu làm vỡ nhiệt kế thủy ngân trên giừơng, thủy ngân đó có dây ra nệm, cháu và mẹ cháu chỉ lau dọn chỗ thủy ngân đó theo cách thông thường vì không có lưu huỳnh.

Sau đó có sử dụng chiếc nệm đó hơn 1 năm. Sau đó thì nó được cất đi 2, 3 năm rồi được sử dụng lại. Gia đinh cháu sử dụng lại chiếc nệm đó được 4 năm rồi. Bác sĩ cho cháu hỏi là sau 2, 3 năm được cất đi thì thủy ngân đã bay hết ra khỏi nệm chưa ạ. Và nếu nhà cháu tiếp tục dùng nệm đó thì có sao không ạ? Bố mẹ cháu đi khám tổng quát thì không thấy bị nhiễm độc thủy ngân nhưng cháu thấy lo lắm ạ. Bác sĩ làm ơn tư vấn giúp cháu với ạ.

BS Nội tổng quát Cao Thị Lan Hương

Chào em,

Thủy ngân bốc hơi khá nhanh trong không khí ngay khi vỡ nhiệt kế, không có lưu huỳnh thì thủy ngân càng bay hơi nhanh, do đó khả năng ngộ độc thủy ngân từ từ tiến triển kéo dài 7 năm do vỡ nhiệt kế thủy ngân là không có.

Ngoài ra cơ thể cũng có khả năng bài trừ được chất độc, và lượng thủy ngân trong 1 cây nhiệt kế cũng ko cao, hơn nữa ba mẹ em đã đi khám và kết quả bình thường là điều quan trọng nhất.

Nếu em vẫn cứ lo lắng về chiếc nệm, em có thể đổi nệm nếu em muốn, nhưng không phải là do nguy cơ gây ngộ độc thủy ngân.