Chi cục Kiểm lâm
Vĩnh Phúc nghiên cứu thành công
mô hình đường băng xanh cản lửa
có khả năng chống chịu lửa,
phục hồi nhanh, có giá trị kinh tế cao.
Đạt được kết quả này, Chi cục Kiểm lâm đã nghiên cứu đưa vào trồng một số cây
bản đại gồm nhộn, thẩu tấu, me rừng, vối thuốc răng cưa, chè Shan (cây
bản địa)
có hệ rễ ngầm lan sâu trong lòng đất, vỏ dày, hàm lượng nước trong vỏ khá cao
(70-76%), có khả năng chống chịu lửa khi cháy, chịu hạn, tính thích ứng cao,
thường xanh, kết cấu tán dày, dễ trồng, sinh trưởng nhanh, tạo đường băng xanh
cản lửa.
Các loại
cây trồng này không chỉ làm giảm tổn thất cháy rừng mà còn lợi dụng sức
sản xuất của đất, tạo ra sản phẩm tăng thêm thu nhập kinh tế, chống xói mòn, góp
phần bảo vệ đa dạng hệ sinh thái rừng, bảo vệ môi trường ổn định bền vững cho
quá trình phát triển, ngăn cản sự phát triển của những loại cây bụi ưa sáng, hạn
chế sự di chuyển của những vật liệu cháy dở.
Qua thử nghiệm đốt thử 3 ô (100 m2/ô) tại khu vực rừng trồng cây bản địa thôn
Lập Đinh, xã Ngọc Thanh cho thấy tốc độ bén lửa của đường băng xanh rất chậm, lá
sau khi bị hun khô mới cháy, mức độ cháy, táp thân cành nhỏ hơn các loài cây bụi
khác rất nhiều.
Chỉ sau 1-3 tháng cháy các cây đã có dấu hiệu phục hồi, tái sinh chồi nhanh và
sinh trưởng trở lại. Trong khi đó, các cây trồng khác trong lô đối chứng như
bạch đàn, thông, keo tai tượng sau khi cháy không có khả năng phục hồi (chết)
hoặc kém phục hồi.
Ông Nguyễn Văn Tâm, chủ đề tài nghiên cứu cho biết với mô hình đường băng xanh
cản lửa mới này có thể trồng theo phương thức hỗn giao, sử dụng kỹ thuật trồng
rừng thâm canh cao, áp dụng mật độ trồng 4.000, 4.400. 5.000, 6.600 cây/ha tuỳ
từng địa hình, tiến hành trồng xen kẽ nhau tạo thành nhiều tầng tán, cây cách
cây 1m. Đồng thời áp dụng công thức bón phân 3 mức (0,10kg/gốc, 0,15kg/gốc,
0,20kg/gốc).
Sau 2 năm trồng, cây trồng sinh trưởng khá, đồng đều, một số loài sinh trưởng
tốt và tỏ ra thích nghi với điều kiện tự nhiên và các biện pháp chăm sóc. Trong
đó, cây thẩu tấu có tỷ lệ sống cao nhất là 85-95%, các cây me rừng, vối thuốc
răng cưa, chè Shan trên 72,6%.
Trước kia để phòng chống cháy rừng, Vĩnh Phúc đã xây dựng 309km đường băng trắng
cản lửa, tuy nhiên loại đường băng này chỉ có tác dụng trong một mùa khô hanh,
bên cạnh đó còn gây xói mòn, rửa trôi cục bộ ở một số khu vực đường băng có độ
dốc lớn, đỉnh dông, không mang lại hiệu quả kinh tế cho người trồng rừng.
Từ năm 1997 đến năm 2009, Vĩnh Phúc đã xảy ra 300 vụ cháy rừng (trung bình 17
vụ/năm) với tổng diện tích cháy 568,8ha đã gây thiệt hại đáng kể về kinh tế, môi
trường cảnh quan./.