Ăn gỏi cá - ngon miệng hại thân
Tại bệnh viện Bạch Mai vừa qua đã tiếp nhận một bệnh nhân nhập viện với các triệu chứng như ban đỏ hình lưỡi liềm hay tròn khuyết rải rác toàn cơ thể, gây ngứa rát. Theo kết quả xét nghiệm, bệnh nhân đã nhiễm sán lá gan nhỏ, sán lá gan lớn và giun đũa. Nguyên nhân chính là do người bệnh có thói quen ăn rau sống và gỏi cá.
Cá là thực phẩm tươi ngon khi kết hợp với nhiều loại rau các gia vị khác sẽ không có cảm giác ngán như các món ăn được nấu chín, ăn ngon miệng hơn nên được nhiều người ưa thích. Tuy ngon miệng nhưng chúng lại chứa nhiều nguy cơ bệnh tật, gây hại cho sức khỏe của con người.
Tại một số tỉnh như Nam Ðịnh, Ninh Bình, người ta thường xuyên ăn gỏi cá. Và theo một số kết quả nghiên cứu thì có đến 40% người dân trong những vùng này đã bị mắc sán gan.
Trên thực tế, dù chúng ta cẩn trọng trong khâu sơ chế đến mấy cũng không tránh được nguy cơ bị nhiễm một số loại ký sinh trùng giun, sán hay vi khuẩn từ dụng cụ chế biến như dao, thớt hoặc rau sống. Ăn các món gỏi không đảm bảo vệ sinh có thể bị đau bụng, tiêu chảy thậm chí phải vào viện điều trị. Nếu chữa trị không kịp thời có thể bị tử vong.
Cá là thực phẩm tươi ngon khi kết hợp với nhiều loại rau các gia vị khác sẽ không có cảm giác ngán (Ảnh minh họa: Internet)
Nguy hiểm rình rập từ việc ăn gỏi cá
- Bị nhiễm ký sinh trùng: Theo nhiều nghiên cứu, có khoảng 50 loại giun sán ký sinh chủ yếu được tìm thấy ở các loại hải sản, trong đó phổ biến là những loại cá nước ngọt. Kết quả nghiên cứu về tình trạng nhiễm ký sinh trùng ở 5 loài cá bao gồm rô phi, trắm, mè, chép và trôi cho thấy, tỷ lệ nhiễm ấu trùng sán lá ở người tại thành phố Hà Nội là 2%, Hòa Bình 3,2%, Nam Định là 10%.
Nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng, trong gỏi cá có trộn với các loại gia vị như lá mơ, giấm, riềng, mẻ và khi con người sử dụng, ấu trùng sán lá gan còn sống đến 95% mặc dù đã được rửa sạch hay ngâm nước muối. Thậm chí, sau 1 giờ ngâm một số loại lá ăn cùng với gỏi cá vào nước, tỷ lệ ấu trùng sán còn sống xuất hiện trên lá rau là 95% và ngâm sau 4 giờ còn 93%.
Bênh cạnh đó, tại một số chợ ở Hà Nội, khi phân tích 600 mẫu cá nước ngọt được bày bán tại đây bao gồm 10 loài thì có đến 7 loài nhiễm ấu trùng gây bệnh cho người tiêu dùng. Điều đáng lo ngại là chưa có giải pháp hữu hiệu nào để xem loài cá nào bị nhiễm sán. Không chỉ vậy, nếu bạn ăn gỏi cá cũng có thể bị nhiễm sán dây. Chỉ sau vài tuần, một con sán dây có thể dài đến 15 cm.
- Nguy cơ bị ung thư gan: Các bệnh giun sán từ gỏi cá khi nhiễm vào cơ thể người có thể gây hại nghiêm trọng. Ví dụ như giun đầu gai khi nhiễm vào sẽ làm xuất hiện các khối u trên cơ thể, chữa trị rất khó khăn. Sán ruột hay sán dây ký sinh trong ruột thường sẽ hút hết chất bổ, làm thiếu chất, thậm chí bị nhiễm độc thần kinh.
Trong gỏi cá có trộn với các loại gia vị như lá mơ, giấm, riềng, mẻ và khi con người sử dụng, ấu trùng sán lá gan còn sống đến 95% (Ảnh minh họa: Internet)
Nguy hiểm nhất vẫn các bệnh sán lá gan và lá phổi. Ở giai đoạn đầu, hầu hết bệnh nhân chưa xuất hiện triệu chứng lâm sàng, một số ít chỉ rối loạn tiêu hóa nhẹ, rất khó phát hiện. Đối với sán lá gan nhỏ thường ký sinh trong đường mật, khiến đường mật dày lên, dẫn đến bị xơ hóa, xơ gan cổ trướng, thậm chí kích thước gan có thể to gấp 2 - 3 lần hơn mức bình thường. Nếu để lâu, chậm phát hiện sẽ dẫn đến ung thư đường mật và ung thư gan.
- Tỷ lệ tử vong cao: Những người bị nhiễm giun sán thường đi kèm với các triệu chứng như mệt mỏi, khó chịu ở vùng bụng, bị táo bón. Đây chủ yếu là những dấu hiệu thông thường, phổ biến nên người bệnh thường không lưu tâm, chú ý tới.
Khi ấu trùng xâm nhập vào các bộ trong cơ thể như mắt, tim, não và gan có thể gây nguy hiểm tới tính mạng, tỷ lệ tử vong cao nếu không được phát hiện sớm và đi chữa trị kịp thời.
Như vậy, có thể thấy sự nguy hại khôn lường khi ăn gỏi cá, nhất là những con cá không được chế biến cẩn thận, sạch sẽ, chứa nhiều ấu trùng sán. Để tránh bị lây nhiễm những ấu trùng có hại cho sức khỏe, cách tốt nhất là bạn nên từ bỏ thói quen ăn gỏi cá, nên tích cực ăn những đồ nấu chín, cá được sơ chế kĩ càng và chín kỹ để loại bỏ bớt các yếu tố độc hại.
Hồng Nam