Virus được truyền sang người do bị muỗi đốt. Loại muỗi mang vai trò này có tên là culex, muỗi đốt vật chủ mang mầm bệnh, sau đó đốt sang người, thực hiện vai trò truyền bệnh. Muỗi culex ưa hoạt động trong và ngoài nhà, hút máu về đêm 18-22 giờ, sau đó giảm dần rồi ngưng hoạt động vào khoảng 8 giờ sáng. Vật chủ mang mầm bệnh là lợn và một số loài chim.
Ở Việt Nam có hai nhóm chim có khả năng truyền bệnh. Một là các loài chim sống trong làng mạc, lũy tre, trên cây ăn quả như sẻ, chích chòe... Hai là các loài kiếm ăn ngoài đồng, ít vào làng như cò, sáo, quạ... Do vậy, vào mùa có nhiều quả chín, tần suất bệnh cũng tăng lên. Mùa viêm não thường là hè, phổ biến từ tháng 5 đến tháng 7.
Trẻ em hay bị viêm não Nhật Bản B nhưng tỷ lệ mắc theo lứa tuổi thay đổi từ năm này sang năm khác. Trong phần lớn trong các vụ dịch, bé trai mắc bệnh nhiều hơn bé gái, thường ở lứa tuổi 2-7.
Đặc điểm biểu hiện của bệnh: Sốt xuất hiện đột ngột và thường là sốt cao từ 39 đến 40 độ C, kèm theo đau đầu (trẻ còn bú thường có những cơn khóc thét), nôn hoặc buồn nôn. Bệnh nhân có thể rối loạn tri giác các mức (ngủ gà, li bì, hoặc hôn mê); co giật (thường là toàn thân). Một số dấu hiệu hiếm gặp hơn hoặc xuất hiện muộn gồm liệt, tăng trương lực cơ, rối loạn hô hấp, bí tiểu tiện.
Bệnh viêm não Nhật Bản không có thuốc chữa đặc hiệu, điều trị triệu chứng là chủ yếu. Để ngăn chặn nguy cơ tử vong, giảm thiểu biến chứng, di chứng, cần điều trị kịp thời, tích cực tại các cơ sở y tế. Muốn vậy, các bà mẹ cần cảnh giác và theo dõi cẩn thận khi thấy con có biểu hiện sốt để kịp đưa các cháu đến các cơ sở y tế. Bệnh nhân sẽ được điều trị hạ sốt, chống co giật, chống suy thở, chống phù não, bồi phụ nước điện giải và chăm sóc dinh dưỡng.
Biện pháp tích cực nhất để phòng bệnh là tiêm vacxin viêm não Nhật Bản đúng và đầy đủ. Vacxin viêm não được khuyến nghị tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên, nhắc lại sau một tuần, tiêm mũi thứ 3 sau một năm và có thể tiêm nhắc lại sau 3-4 năm cho đến 15 tuổi.
Theo Sức khỏe và Đời sống