Nhân cách lớn

Nhà trí thức lớn Trần Văn Giàu đã ra đi ở tuổi bách niên, “tuổi trời” nhưng đó lại là một mất mát quá lớn khó có gì bù đắp nổi. Vài chục năm nữa hay 100 năm sau, đất nước ta có sản sinh ra được một nhà trí thức lớn, một nhà cách mạng cỡ Trần Văn Giàu?

15.6037
Không chỉ là một trí thức lớn, Trần Văn Giàu còn là một nhân vật lịch sử, bởi giai đoạn từ 1928 đến 1951, ông có một phần đời hoạt động cách mạng quan trọng.
 
Đó là một nhà cách mạng dấn thân, cách mạng triệt để mà dấu ấn ông để lại rất đậm nét trong việc lãnh đạo nhân dân Nam Bộ tiến hành thành công cuộc Cách mạng Tháng Tám. Trần Văn Giàu để lại một cuốn hồi ký cũng rất đặc biệt được ông viết vào cuối những năm 1970 (chưa xuất bản).
 
Trong lời nói đầu của quyển hồi ký này, ông viết: “Tôi chỉ viết hồi ký khoảng thời gian 1940-1945 vì đó là thời gian tôi sống có chất lượng hơn hết trong cuộc đời…”. Chắc chắn đó là cuốn hồi ký sau này sẽ được nhiều người tìm đọc, dù ông viết: “Tôi chỉ mong cho cháu một đời sau mình biết được rằng ông nó đã gắng sức làm tròn trách nhiệm ở đời, đã sống có nhân cách. Thế là đủ”.
 
Giống như mọi cá nhân, lịch sử cũng có những “số phận” của nó, đó là những ngẫu nhiên lịch sử, những dòng chảy tự nhiên và biến thiên, làm nên những sự kiện, số phận của từng cá nhân. Số phận đó đã đưa nhà cách mạng Trần Văn Giàu trở thành một nhà sử học, nhà nghiên cứu lịch sử tư tưởng hàng đầu VN và nhờ đó để lại cho hậu thế những trước tác đồ sộ lên đến hàng vạn trang. Đó là một phần tài sản quý giá của nhà trí thức lớn Trần Văn Giàu.
 
Trần Văn Giàu trước hết là một nhà Mác-xít. Ông đã từng tốt nghiệp xuất sắc Trường ĐH Đông Phương (Liên Xô) cùng với những lãnh tụ của Đảng như Hà Huy Tập, Lê Hồng Phong… với luận văn “Vấn đề ruộng đất ở Đông Dương”.
 
Đó là cơ sở để ông trở thành nhà truyền bá chân truyền tư tưởng Mác-Lênin qua các tác phẩm như Biện chứng pháp, Vũ trụ quan, Duy vật lịch sử. Trên cơ sở đó, tác phẩm đồ sộ Lịch sử giai cấp công nhân VN của ông là một công trình nghiên cứu đầu tiên về vai trò của giai cấp cách mạng này.
 
Với tư cách là nhà nghiên cứu lịch sử, ông đã để lại những tác phẩm lớn như Lịch sử chống xâm lăng (1.000 trang), Lịch sử cận đại VN (1.300 trang). Đặc biệt, tác phẩm Miền Nam giữ vững thành đồng (2.500 trang) đã dự báo sự sụp đổ của Mỹ - ngụy và sự toàn thắng của nhân dân ta. Trần Văn Giàu là nhà viết sử có tính dự báo chính xác cao độ, ông hiểu rõ trí tuệ của dân tộc và thời đại. Đó là điều hiếm thấy ở một nhà nghiên cứu lịch sử.
 
Trần Văn Giàu còn là một nhà nghiên cứu lịch sử tư tưởng lớn nhất nước ta. Tác phẩm Sự phát triển của tư tưởng VN từ thế kỷ XIX đến Cách mạng Tháng Tám dày trên 1.000 trang đã giải thích sự thất bại của ý thức hệ phong kiến, tư sản trước vận mệnh, yêu cầu của lịch sử và thời đại.
 
Tác phẩm Giá trị tinh thần truyền thống của dân tộc VN của ông thực có giá trị khi mà hơn bao giờ hết giá trị dân tộc bền vững cần phải được tôn vinh. Đó cũng là lý do ông đã bán căn nhà của mình, góp 1.000 lượng vàng lập ra giải thưởng mang tên mình để những thế hệ sau tiếp tục nghiên cứu về lịch sử dân tộc.
Lưu Nhi Dũ
0--1

Liên hệ xóa tin: [email protected]