Thế nào là một bộ phim tương tác?

Theo định nghĩa của trang interactivemovies.org, phim tương tác là một bộ phim điện ảnh (motion picture) có tính tương tác, nhưng trong nhiều trường hợp nó là một trò chơi video (video game) với rất nhiều cảnh phim đã được quay sẵn.

Một bộ "phim tương tác" sử dụng các full-motion video (FMV- dạng phim được dựng bằng máy tính từ các đoạn video quay và thu tiếng trực tiếp) để kể lại một câu chuyện, nó có thể được kết hợp với các ảnh dựng và ảnh chụp, nhưng cơ bản dựa trên các cảnh video/phim đã quay sẵn.

Một câu chuyện tương tác sẽ có diễn biến khác nhau tùy thuộc vào sự tương tác của khán giả, có nghĩa là người xem phải tự mình đưa ra những lựa chọn trong mạch câu chuyện và như vậy người xem là người quyết định videoclip nào sẽ được hiển thị.

Sự lựa chọn sai sẽ dẫn đến một kết thúc xấu của câu chuyện, trong khi sự lựa chọn chính xác sẽ dẫn dắt câu chuyện tiếp tục cho đến khi hoàn tất.

Trả lời phỏng vấn của VnReview về cách thức làm phim tương tác, đạo diễn Victor Vũ cho biết: "Thật ra, cách làm phim tương tác khác so với cách làm phim thông thường chủ yếu nằm ở khâu kịch bản và cách khán giả tương tác với nội dung phim trong rạp chiếu. Cụ thể, kịch bản phim tương tác sẽ có một số nút thắt mở với nhiều lựa chọn diễn tiến khác nhau cho khán giả lựa chọn, từ đó quyết định mạch chuyện tiếp theo và đoạn kết của phim. Ví dụ, người xem có thể quyết định cho nam diễn viên chính rẽ trái hay rẽ phải, mỗi hướng đi dẫn đến những tình huống khác nhau trong phim. Do đó, trong quá trình quay, chúng tôi phải quay hầu như gấp đôi, gấp ba các phân cảnh so với bộ phim bình thường, tương ứng với số lượng các tình huống diễn tiến theo kịch bản.

Riêng về cách thức tương tác với khán giả, thực chất bộ phim "Mệnh lệnh liên hoàn" được lấy cảm hứng và mô phỏng lại công nghệ tương tác thông minh giữa người xem với TV tương tác thông minh 2013 của Samsung, bao gồm: tính năng điều khiển bằng cử chỉ như phẩy tay để chuyển đổi giao diện, dùng 2 tay để zoom hình hay tính năng điều khiển bằng giọng nói. Vì hiện nay chưa có một công nghệ tương tác trực tiếp giữa khán giả và màn ảnh rộng, tôi đã thực hiện "Mệnh lệnh liên hoàn" như là một bước thử nghiệm đầu tiên cho loại hình phim điện ảnh tương tác trong tương lai.

Tôi hy vọng rằng một ngày không xa, công nghệ tương tác thông minh trên TV tương tác thông minh 2013 của Samsung cũng sẽ có mặt trên màn ảnh rộng để mở ra một hướng đi mới cho ngành công nghiệp phim ảnh và giải trí.

Phim tương tác trên YouTube

Hầu hết các phim tương tác là trò chơi điện tử (chủ yếu là các trò phiêu lưu) và đã được công bố trong những năm 1990. Các phim ngắn tương tác còn được gọi với tên video tương tác. Theo đạo diễn Victor Vũ, cho đến nay chưa có bộ phim nào có khả năng tương tác thực sự với khán giả, mà chỉ có những bộ phim được làm với vài "alternative endings" hoặc tương tự. Tuy nhiên các chức năng để chọn lựa alternative endings này chỉ thể hiện trên đĩa DVD hoặc Blue ray, thông qua Menu của đĩa.

Từ khi chức năng annotation của YouTube ra đời, người xem có thể trực tiếp xem, tham gia và quyết định kết quả của đoạn video clip bằng cách đưa ra những quyết định cá nhân trong những tình huống cần lựa chọn bằng cách click chuột vào các khu vực được cài đặt sẵn liên kết trong video. Khi bấm vào một lựa chọn trên màn hình, người xem sẽ được dẫn tới đường link của một video clip khác, rồi từ trong clip này sẽ lại có những lựa chọn để dẫn tới các clip khác nữa, cho đến khi kết thúc câu chuyện.

Người xem video clip sẽ có cảm giác như đang tham gia một chuyến phiêu lưu mà chính họ là một nhân vật trong đó hơn là một người quan sát từ xa. Bằng óc tưởng tượng phong phú cộng với một chút khả năng làm phim, các đạo diễn trên YouTube đã tạo ra hàng trăm câu chuyện như vậy.

Dưới đây là một số chuỗi video ấn tượng nhất, theo giới thiệu của trang 24h.com.vn:

Vlogcandy Interactive Adventure!!! – Hành trình tìm lại chiếc phong bì:

Đây là một hành trình không hề dễ dàng. Bạn có thể sẽ phải du hành ra ngoài vũ trụ hay thậm chí lặn xuống đáy biển sâu để tìm lại một chiếc phong bì giá… 10 xu nhưng có giá trị rất lớn về mặt tinh thần. Đoạn video clip này bao gồm cả những đoạn quay phim người thật đóng và những đoạn phim hoạt hình đơn giản, mô phỏng các thử thách yêu cầu bạn phải thật nhanh tay click chuột vào các vị trí cần thiết để né thiên thạch hay tiêu diệt thủy quái. Kết quả của chuyến hành trình hoàn toàn tùy vào sự nhanh tay và óc phán đoán của chính bạn.

The Time Machine – Cỗ Máy Thời Gian:

Chuỗi video clip mang đậm tính chất điện ảnh này sẽ yêu cầu bạn phải điều khiển bộ ba nhân vật Chad, Matt và Rob thoát khỏi sự săn lùng của những điệp vụ Matrix bằng cách đưa ra những quyết định quan trọng trong những tình huống khó khăn như… có nên leo vào thùng rác vì người khác nói đó là một cỗ máy vượt thời gian hay không.

Thử thách biển sâu – Chuỗi video tương tác đầu tiên của Việt Nam:

Chuỗi hành trình trên YouTube này do một nhóm sinh viên ĐH Khoa học Tự nhiên thực hiện. Tham gia vào Thử thách biển sâu, người chơi đóng vai một nhà thám hiểm trẻ tuổi, quyết tâm lặn xuống đáy biển để khám phá một kho báu đã thất lạc trong suốt 100 năm qua, tương truyền là có thể giúp cho một người trở nên rất thành công và giàu có. Để tiếp cận và mở kho báu đó, nhà thám hiểm phải vượt qua rất nhiều thử thách do chính hồn ma của thuyền trưởng chiếc tàu xấu số đặt ra. Kết quả của chuyến hành trình như thế nào là hoàn toàn do chính bạn quyết định.

Phim tương tác "Mệnh lệnh liên hoàn"

Ngày 18/04/2013 tại Megastar Crescent Mall, Quận 7, TP. HCM diễn ra buổi công chiếu đầu tiên bộ phim "Mệnh lệnh liên hoàn" của đạo diễn Victor Vũ. Phim được sản xuất dưới sự tài trợ của Samsung Electronics Vietnam và được trình chiếu trên màn ảnh rộng của rạp Megastar. Theo ông Nguyễn Văn Đạo, Phó Tổng Giám đốc - Công ty Điện tử Samsung Vina: Từ năm 2012 Samsung đã giới thiệu đến người tiêu dùng TV tương tác thông minh, "hiểu" con người và cho phép người dùng có thể tương tác với chiếc TV một cách tự nhiên, thoải mái nhất. Chúng tôi rất vui khi sản phẩm này đã tạo cảm hứng để Victor Vũ nhen nhóm ý tưởng thực hiện bộ phim tương tác đầu tiên tại Việt Nam. Do đó, Samsung đã tài trợ và hợp tác với đạo diễn Victor Vũ để cho ra đời phim ngắn tương tác "Mệnh lệnh liên hoàn".

Mệnh lệnh liên hoàn là một phim ngắn dạng hành động, với nội dung xoay quanh việc một công thức bí mật đang có nguy cơ rơi vào tay một nhóm người xấu và có thể mang đến hậu quả khôn lường. Tình tiết của bộ phim hầu hết là những pha truy tìm, rượt đuổi. Tại một số đoạn gay cấn của bộ phim mà nhân vật trong phim buộc phải lựa chọn các hành động khác nhau, màn hình sẽ hiện lên các lựa chọn để người xem "tự quyết định" cho nhân vật làm gì, diễn biến phim sau đó sẽ đi theo hướng đã được người xem lựa chọn, và kết thúc bằng hai cách khác nhau.

Poster phim Mệnh lệnh liên hoàn

Do Samsung Smart TV 2013 hỗ trợ nhận biết cử chỉ và giọng nói nên nếu phim được chiếu trên TV này, người xem chỉ cần giơ tay chỉ theo hướng mình lựa chọn thì TV sẽ tự chuyển sang đoạn phim tương ứng. Nếu xem trên máy tính thông thường, bạn có thể dùng chuột để "tương tác" với phim, còn nếu dùng laptop có webcam thì bạn có thể huơ tay trước camera để chọn hướng đi cho phim. Khi phim được chiếu trên màn ảnh rộng cho nhiều người xem, sẽ có một hệ thống đèn flashlight nhận diện cử chỉ của người xem và chọn ra cử chỉ của một khán giả để tiếp tục bộ phim theo hướng mà khán giả đó chọn, những khán giả khác sẽ phải xem tiếp phim theo hướng này. Tại mỗi phân đoạn của phim mà cần có sự tương tác với khán giả, sẽ lại có một khán giả được chọn để phim đi tiếp, cho đến khi kết thúc.

Sau khi giới thiệu tại rạp Megastar, Samsung đã công bố phim trên website của hãng và hiện tại bạn đã có thể xem trên máy tính tại đây. Người tiêu dùng sẽ được trải nghiệm phim cho đến hết 31/5/2013.

Tự tạo một bộ phim tương tác của bạn

Thực ra, nếu có máy quay phim hoặc máy ảnh có chức năng quay phim và một chút kỹ năng biên tập video và viết kịch bản, bạn có thể tự tạo cho mình một bộ phim tương tác thú vị.

Dưới đây là những bước cơ bản để tạo ra một bộ phim tương tác:

1) Tạo một biểu đồ tiến trình (flowchart) cho câu chuyện của bạn để thể hiện xem các chuỗi video của bạn sẽ liên kết với nhau như thế nào. Sau đó viết nội dung cho từng video clip.

2) Thực hiện quay riêng lẻ từng video.

3) Tạo những đoạn video khoảng 10 - 15 giây ở cuối mỗi đoạn để làm nơi tạo các nút bấm cho phép người xem bấm vào để lựa chọn.

4) Tải từng đoạn video lên YouTube và đặt chúng vào ở chế độ riêng tư (Private)

5) Chèn các phụ chú (annotations) để tạo ra các liên kết ở cuối mỗi video, dẫn tới các đoạn phim tiếp theo

6) Hiển thị công khai (Public) tất cả các đoạn video để mọi người có thể xem cuộc phiêu lưu của bạn.

Sau đó, nếu cuộc phiêu lưu của bạn thú vị, hãy xem lượt truy cập vào đó tăng lên nhanh chóng như thế nào. Video Cỗ máy thời gian đề cập ở trên có tới 1,5 triệu lượt xem.

Ngọc Mai