Đền nằm ở làng Khajuraho thuộc vùng núi Chatarpur cách bang Madhya pradesh 395km về phía đông nam của Ấn Độ. Kiến trúc của Khajuraho mang phong cách của miền nam Ấn Độ. Đền chính của khajuraho được xây dựng tại khu vực trung tâm dùng để thờ Shiva, hơn 20 ngôi đền lớn nhỏ nằm rải rác trên bình nguyên trong phạm vi 6km2.
Khu đền Khajraho được xây dựng trong 2 thế kỷ ròng rã với một quần thể kiến trúc gồm 85 ngôi đền. Tuy nhiên, cùng với sự tàn phá của thời gian, ngày nay, Khajuraho chỉ còn 22 ngôi đền. Các ngôi đền ở Khajuraho được xây theo 3 hướng: tây, đông và nam, tất cả đều làm bằng sa thạch.
Hình ảnh đồ sộ tại khu đền Khajuraho
Những kiệt tác của văn hóa Ấn Độ được khắc nổi với các bức tượng sống động trên bề mặt của toàn bộ 22 ngôi đền còn sót lại. Ở đó, người ta có thể tìm thấy vô vàn những hình ảnh sắc nét về cuộc sống của người dân Ấn một nghìn năm về trước qua các bức tượng, từ cảnh ăn chơi xa hoa của vua chúa trong hoàng cung cho đến cảnh lao động, học hành tu tập, thuần hóa thú dữ...
Song, ấn tượng độc đáo nhất về khu đền Khajuraho chính là những cụm tượng mô tả cảnh giao hoan được chạm khắc khá cởi mở, có thể khiến những du khách hay e thẹn phải đỏ mặt bối rối.
Rất nhiều tư thế phòng the trên những cụm tượng tại đền
Khắp bề mặt của các ngôi đền, từ chi tiết nhỏ như bậc đá tới đỉnh tháp, là những bức tượng, những hình điêu khắc đá diễn tả cảnh "phòng the" của người Ấn Độ: từ cảnh ăn chơi của vua chúa chốn hoàng cung đến cảnh sinh hoạt của đôi lứa. Ngoài những tư thế mô tả cảnh giao hoan giữa con người với con người còn có con người với động vật, hay vài người với nhau.
Về những bức tượng giới tính ở đây, mỗi người có một cách lý giải riêng. Bản thân tôn giáo luôn cường điệu về giới tính, họ cho rằng đây là 'hiện tượng tiếp giáp với thế giới tiên cảnh.
Hàng trăm tư thế phòng từ một cuốn sách nổi tiếng được khắc họa rõ nét trên các bức tượng
Những bức tượng có thể là đang hôn, âu yếm hay làm các tư thế nhưng đầy tính biểu cảm và đẹp một cách lạ lùng chứ không hề gây cho người xem cảm giác thô tục. Những hình ảnh gợi cảm này là một phần trong văn hóa Hindu, nơi mà trong các ngôi đền thờ của đạo này người ta đều thờ tượng dương vật của thần Siva, biểu tượng của sự sáng tạo ra thế giới.
Quần thể Khajuraho được đánh giá là một trong những khu đền độc đáo và xuất sắc nhất Ấn Độ, được UNESCO công nhận di sản văn hóa thế giới vì “những giá trị sáng tạo nghệ thuật độc nhất vô nhị”.
Nhữ Trang (tổng hợp)