1. Nguyên tắc phòng lao
- Phòng lao cho cộng đồng: Muốn phòng lao phải giảm được nguồn lây. Để có hiệu quả phải phát hiện được người
lao phổi BK dương tính và chữa khỏi cho họ.
- Phòng lao cho cá nhân:Những người thường xuyên
tiếp xúc với người bị lao phổi có tỷ lệ mắc lao cao hơn những người khác. Muốn phòng cho cá nhân cần tránh tiếp xúc với nguồn
lây nhiễm (người lao phổi).
Đồng thời làm việc, nghỉ ngơi hợp lý phù hợp với sức khoẻ, ăn uống đầy đủ chất và lượng. Môi trường sống trong lành, sạch sẽ, nhà cửa thoáng đãng, đầy đủ ánh sáng.
Khuyên người bệnh khạc nhổ đúng chỗ,
phòng bệnh cả cho người khác, không ho hắng hướng về người đối diện. Khử khuẩn bằng hypochlorite Na 1%... với đờm rãi và các chất khạc nhổ, chất tiết, chất thải của người lao. Thường xuyên phơi nắng đồ dùng, chăn màn của
bệnh nhân lao.
Tiêm BCG phòng lao cho mọi
trẻ sơ sinh (có thế cả trẻ 15 tuổi).
- Loại bỏ nguồn lây: Cách ly và
điều trị sớm người bị lao phổi có BK (+).
- Dự phòng bằng thuốc:
Dự phòng tiên phát: uống rimifon 3 tháng phòng nhiễm trùng lao cho trẻ dưới 3 tuổi. Phản ứng Mantoux âm tính sống ở gia đình có người
bệnh lao hoặc cho người mất dị ứng phải tiếp xúc với bệnh nhân lao.
Dự phòng thứ phát: cho
trẻ em dưới 5 tuổi uống Mantoux (+) trong vòng 1 năm. Người điều trị corticoid hoặc thuốc ức chế
miễn dịch kéo dài, phổi có tổn thương xơ hóa nhỏ chưa điều trị lao, mắc bệnh bụi phổi silic nhiều năm thì uống rimifon 6 tháng.
- Phát hiện nguồn lây, quản lý chặt chẽ bệnh nhân lao, chụp X-quang phổi cho người dễ có nguy cơ mắc lao phổi và lao ngoài phổi theo định kỳ. Khám X -quang khi tuyển sinh, tuyển dụng người vào làm việc.
2. BCG
BCG là viết tắt của chữ trực khuẩn Calmette - Guérin.
Calmette và Guérin là hai thầy thuốc người Pháp đã nuôi cấy trực khuẩn lao bò nhiều năm trong phòng thí nghiệm. Trong môi trường có chứa mật động vật, trực khuẩn lao mất độc lực, không còn khả năng gây bệnh, chỉ còn tác dụng kích thích miễn dịch, tăng sức đề kháng của cơ thể. Các trực khuẩn này được gọi là trực khuẩn Calmette - Guérin.
Lúc đầu, vaccin BCG được đưa vào cơ thề bằng cách uống, rồi rạch khía trên da nhưng hiện phổ biến là tiêm trong da. Phải tiêm BCG trước khi trẻ bị nhiễm lao, khi phản ứng tuberculin của trẻ còn âm tính (tiêm cho trẻ sơ sinh).
BCG phòng lao chủ yếu cho trẻ em, giúp trẻ giảm lây nhiễm lao. Cần tiêm BCG cho mọi trẻ em trừ các trẻ đang có AIDS.
Tác dụng chính của BCG là phòng lao cho trẻ em chứ không phải là phương cách hữu hiệu làm giảm nguồn lây. Muốn phòng cho cộng đồng thì phải chữa khỏi người bị lao phổi.
(Theo cimsi)