Khớp gối là bộ phận dễ bị tổn thương và
thoái hóa nhất trong hệ xương khớp con người. Nếu không hiểu và chăm sóc khớp đúng cách, chúng ta có thể vô tình là thủ phạm của chính mình khi tự đẩy nhanh tiến trình làm khớp hư tổn. Tuy nhiên, bệnh này có thể
phòng ngừa từ sớm với các biện pháp rất đơn giản.
Điều trị tốn kém
Bệnh thoái hóa khớp, viêm khớp khi biến chứng không chỉ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe con người mà còn khiến cho việc điều trị lâu dài, tốn kém.
Cho đến nay vẫn chưa có một biện pháp điều trị hữu hiệu nào nhằm ngăn chặn hoàn toàn tình trạng thoái hóa khớp mà chỉ có thể
làm chậm lại quá trình này. Các nhà khoa học cũng đau đầu trong việc tìm cách ngăn ngừa cũng như điều
trị bệnh khớp và các
di chứng của nó. Ngay cả ở những nước phát triển, việc ngăn ngừa cũng như điều trị bệnh khớp và các di chứng của nó vẫn vô cùng khó khăn, tiêu tốn một ngân sách khổng lồ. Ở các nước tiên tiến, 90% các trường hợp thay khớp gối và khớp háng là do thoái hóa khớp. Còn ở các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam, chi phí cho thay khớp là vượt quá mức chi trả của mỗi gia đình và xã hội.
|
Theo PGS.TS Lê Anh Thư - Khoa Nội Cơ Xương Khớp, BV Chợ Rẫy cho biết, các nhà nghiên cứu ở Hoa Kỳ đã phát minh một loại collagen với cấu trúc không bị biến tính, nghĩa là an toàn khi sử dụng dài lâu do cơ thể không gặp rắc rối khi dung nạp, mang tên UC-II. Việc chăm sóc và tiếp sức cho sụn khớp bằng cách cung cấp những dưỡng chất, như collagen type 2 không biến tính, nhằm giúp tái tạo lại cấu trúc sụn khớp dần bị tổn hại theo thời gian là điều hết sức cần thiết. |
Nhiều bệnh nhân mắc phải căn bệnh này luôn mong muốn và tìm cách để chữa khỏi. Theo các bác sĩ chuyên khoa, những người đã mắc chỉ có thể làm chậm quá trình thoái hóa khớp và quan trọng nhất là phòng ngừa bệnh. Mới đây, các nhà khoa học tìm thấy trong chất sụn có chứa nhiều thành phần chất collagen type 2 (chiếm 90% chất collagen trong sụn khớp). Khi mạng lưới collagen này bị hư, tế bào sụn không được lớp collagen bảo vệ sẽ chết đi và không còn khả năng tiết ra chất nền của mô sụn và như vậy, quá trình thoái hóa khớp sẽ diễn ra nhanh hơn. Từ đó, nhiều nghiên cứu đã bổ sung collagen type 2 cho việc điều trị thoái hóa khớp.
Phòng ngừa thoái hóa khớp từ sớm
Việc phòng ngừa quá trình này cũng không khó thực hiện. Ngay từ khi còn trẻ cần tập thể dục đều đặn, tránh bị dư cân, tránh những động tác quá mạnh, quá đột ngột, nhất là những động tác có thể làm lệch trục khớp và cột sống. Trong ăn uống, cần giảm muối, đường, mỡ, tăng protid, can xi và vitamin. Điều trị tích cực các bệnh lý của hệ thống xương khớp vì đây là các yếu tố quan trọng thúc đẩy quá trình thoái hóa.
Theo ThS.BS. Tăng Hà Nam Anh - Trưởng khoa Chấn thương Chỉnh hình - BV Nguyễn Tri Phương, cách tốt nhất để phòng ngừa thoái hóa khớp là xây dựng một chế độ sinh hoạt điều độ, thường xuyên tập thể thao, chế độ ăn cân bằng đầy đủ các chất... ngay từ khi chưa xuất hiện các dấu hiệu đau khớp. Đối với người phải ngồi nhiều như giới văn phòng, cần nghỉ giải lao, thay đổi tư thế thường xuyên sau 1- 2 giờ.
Để phòng bệnh, trước tiên cần tập luyện thường xuyên, sao cho có được một cơ thể thật khỏe mạnh, tráng kiện. Tuy nhiên cần phải tránh những môn thể thao có khả năng gây tổn thương. Nên đi bộ, chạy bộ, rèn luyện sức mạnh của đôi chân.
Không bao giờ được bắt khớp gối làm việc quá sức dưới mọi hình thức. Tự
xoa bóp khớp gối đều đặn mỗi ngày hai lần vào sáng và chiều. Những phương pháp châm cứu, xoa bóp, day bấm huyệt, nắn chỉnh, chườm thuốc... kết hợp với ăn uống hợp lý cũng có thể làm giảm đau khớp gối, giúp cho khớp gối vững chắc hơn.
|
Một số biện pháp phòng ngừa
Để phòng ngừa thoái hóa khớp, giúp khớp lâu mòn, cần có một chế độ sinh hoạt điều độ, tập luyện thể thao thường xuyên, ăn uống cân đối với đầy đủ các chất:
- Nên cân bằng giữa công việc và nghỉ ngơi sao cho phù hợp với sức khỏe.
- Cần thay đổi tư thế sau mỗi 20 phút để tránh cho cơ và khớp bị mỏi.
- Ăn nhiều rau quả, uống nhiều sữa, đảm bảo đủ chất đạm cũng như tinh bột để cơ thể không thiếu dinh dưỡng và chỉ nên ăn vừa đủ chất béo.
- Tránh ăn quá mặn hay quá ngọt. Xây dựng chế độ ăn khoa học để giữ cân nặng hợp lý cho cơ thể, tránh thừa cân, béo phì gây áp lực lên xương khớp.
- Đặc biệt, tránh dùng bia rượu và các chất kích thích thần kinh vì các chất này thường gây co cứng cơ, giảm tác dụng của thuốc điều trị bệnh khớp v.v...
BS Lương Lễ Hoàng
(Trung tâm Điều trị Ôxy Cao áp TP HCM) |
Mai Anh