Theo thời gian, các chức năng cơ thể ở người cao tuổi đã suy giảm một cách đáng kể nên thường gặp nhiều vấn đề sức khỏe gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, theo BS. Cao Thanh Ngọc, Giảng viên bộ môn lão khoa, đại học Y Dược TP.HCM – Khoa Nội cơ xương khớp, Bệnh viện Chợ Rẫy, nếu biết cách chăm sóc và phòng ngừa đúng thì việc duy trì sức khỏe tốt ở người cao tuổi thực ra không quá khó!
Ngày nay, nhờ y học tiến bộ, nhiều căn bệnh nguy hiểm đã được đẩy lùi, sức khỏe và tuổi thọ con người đã được nâng cao. Theo dự báo, tỉ lệ người cao tuổi ở nước ta sẽ tăng đột biến từ năm 2010, đạt tỉ lệ 15,45% vào năm 2015 và 28,45% vào năm 2050. BS. Cao Thanh Ngọc cho biết, người cao tuổi có những biến đổi rất đặc trưng do quá trình lão hóa, khiến thể chất của họ có sự thay đổi rất rõ rệt. Vì vậy, sức khỏe của người cao tuổi thường gặp những vấn đề mà ngày trẻ ta không hề thấy!
Dễ nhận thấy nhất là chuyện
ăn uống! Lẽ thường, ăn uống được ngon miệng trước tiên là nhờ đến các giác quan. Khi bước sang tuổi cao niên, các giác quan kém nhạy, răng không còn đủ và cơ nhai “teo” nên ăn uống thường kém ngon. Chỉ một bộ máy tiêu hóa kém hoạt động thôi đã gây ra biết bao phiền toái trong việc hấp thu chất
dinh dưỡng.
Ngoài ra, các vấn đề “cao cấp” hơn mà người cao tuổi thường gặp phải như: loãng xương, bệnh khớp, hô hấp, tim mạch, đái tháo đường... khiến hệ miễn dịch bị suy giảm. Chưa kể việc người cao tuổi còn phải sử dụng một số thuốc điều trị có tác dụng phụ gây rối loạn tiêu hóa… Tất cả những thay đổi bất lợi trên khiến chất lượng cuộc sống người cao tuổi giảm sút.
Theo BS.Thanh Ngọc, đối với người cao tuổi việc hiểu rõ thể chất, tinh thần rất quan trọng để có được kế hoạch chăm sóc sao cho hợp lý. Điều này, đòi hỏi sự cố gắng không chỉ của bản thân người cao tuổi mà còn rất cần sự ân cần, kiên nhẫn của cả gia đình.
Chuẩn bị cho… “kế họach” già
Chúng ta ai cũng biết rằng, một kết quả tốt thường đi kèm với một kế hoạch chu đáo. Nói theo BS.Thanh Ngọc rằng: nếu biết cách chăm sóc đúng thì những vấn đề của tuổi già sẽ có thể phòng ngừa. Điều này có nghĩa là, người cao tuổi nên chủ động tích cực chờ đón nó bằng một “kế hoạch”… già. Để chuẩn bị cho một “kế hoạch” già hoàn hảo nhằm duy trì sức khỏe luôn dẻo dai, người cao tuổi cần chuẩn bị cho bản thân:
Một tinh thần luôn nhẹ nhàng, thư thái: Do tế bào não thoái hóa dần theo tuổi nên người cao tuổi có rối loạn về giấc ngủ. Để đảm bảo giấc ngủ tốt cần tập những thói quen như ngủ và dậy vào những giờ nhất định. Các nghiên cứu cũng cho thấy ngủ sớm và dậy sớm tốt hơn ngủ muộn và dậy muộn. Tránh xem truyện, ti vi quá khuya. Chuẩn bị tốt chỗ ngủ đảm bảo yên tĩnh, thông thoáng và ấm áp.
Chế độ rèn luyện thân thể hợp lý: Song song với chế độ bảo dưỡng tinh thần thì chế độ vận động hàng ngày của người cao tuổi cũng rất quan trọng. Đặc biệt quan tâm đến “3 cái nửa giờ”. Buổi sáng cần vận động 1/2 giờ (đi bộ, tập dưỡng sinh). Trưa nằm nghỉ hoặc ngủ 1/2 giờ và tối đi bộ 1/2 giờ để giúp ngủ ngon. Người cao tuổi nên tận dụng thời gian rảnh rỗi hoặc kết hợp tập thể dục với việc tham gia đoàn hội với các hoạt động tích cực như: đánh cờ, nuôi chim, cá, cây cảnh…
Chế độ dinh dưỡng phù hợp - yếu tố rất quan trọng: Rất nhiều người cao tuổi cho dù đang khỏe mạnh hoặc bệnh tật đều có nguy cơ thiếu hụt dinh dưỡng, trong đó có các vitamin và khoáng chất. Những nguy cơ như: ăn uống kém, tác dụng phụ của thuốc lên dinh dưỡng và những bệnh liên quan đến dinh dưỡng đều do thiếu vitamin và khoáng chất. Những vi chất thường bị thiếu hụt nhiều nhất là: vitamin C, D, vitamin nhóm B… và các chất khoáng như: canxi, photpho, magie, kẽm… BS. Cao Thanh Ngọc cho rằng, đối với người cao tuổi, thực phẩm bổ sung dinh dưỡng phù hợp nhất là sữa. Uống 1 ly sữa nóng mỗi tối giúp cung cấp thêm dưỡng chất và giúp người cao tuổi dễ đi vào giấc ngủ. Nên uống sữa cách giờ đi ngủ ít nhất 1 tiếng.
Kết hợp đầy đủ ba bước chuẩn bị trên chính là bí quyết giúp người cao tuổi nâng cao chất lượng cuộc sống, góp phần kéo dài tuổi thọ và sống vui, sống khỏe cùng con cháu.
ĐẠT ANH