Dưới đây là cuộc trao đổi với Giáo sư, tiến sĩ Angela J. Lamb, chuyên khoa Da liễu tại Trường Y khoa Icahn tại núi Sinai (Mỹ) về căn bệnh Melanoma, những người có nguy cơ mắc bệnh và những hình thức biểu hiện của bệnh.
Melanoma có lẽ là căn bệnh ung thư da phổ biến nhất. Nhưng theo tạp chí American Academy of Dermatology (thuộc Viện Hàn lâm Da liễu Mỹ), đó là hình thức phổ biến nhất của ung thư da đối với những người ở độ tuổi 25 - 29 và là bệnh ung thư phổ biến thứ hai đối với những người tuổi từ 15 - 29. Các chuyên gia tin đây là kết quả của việc sử dụng giường tắm nắng.
Melanoma là căn bệnh ung thư da phổ biến nhất (Ảnh minh họa: Internet)
Ảnh hưởng đến con người ở tất cả các màu da
Sự thật là những người da màu có nguy cơ mắc bệnh ung thư da thấp hơn bởi vì họ được bảo vệ nhiều hơn dưới ánh nắng mặt trời, nhưng điều đó không có nghĩa là họ có thể bỏ qua kem chống nắng. Tế bào cơ sở và tế bào vảy ung thư là những loại phổ biến nhất của ung thư da và chúng liên kết mạnh mẽ nhất với phơi nhiễm ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên điều này hiếm khi xảy ra ở những người da màu, và melanoma cũng là rất hiếm, nhưng khi xảy ra, nó chủ yếu xuất hiện trong lòng bàn tay và lòng bàn chân, tiến sĩ Lamb cho hay.
'Tôi không đưa ra những khuyến nghị này dựa trên những đặc điểm xuất hiện giống như một bệnh nhân', tiến sĩ Lamb cho biết. 'Tôi vẫn nói với tất cả mọi người rằng hãy dùng kem chống nắng mỗi ngày và coi nó như là công việc của bạn, biến nó trở thành thói quen hàng ngày như việc đánh răng'. Bà cũng cố gắng đưa ra những lợi ích chống lão hóa của kem chống nắng bên cạnh việc phòng chống ung thư da. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Annals of Internal Medicine 2013 (Mỹ) đã chứng minh rằng, việc sử dụng kem chống nắng hàng ngày giúp ngăn ngừa lão hóa sớm do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, trong đó có cả những nếp nhăn và những đốm đồi mồi'.
Chúng không thể phát triển từ một nốt ruồi hiện có
'Ý tưởng rằng có nốt ruồi xấu sẽ phát triển thành bệnh melanoma được một số nhà nghiên cứu bệnh lý tin và một số thì không', tiến sĩ Lamb nói. 'Có một số người tin rằng bạn có thể có một loạt các nốt ruồi và một số sẽ là tốt, nhưng bạn có thể sẽ bị melanoma khi nốt ruồi mọc ở một số nơi khác'.
Nó có thể xảy ra ở những người có ít hoặc không có nốt ruồi
Tiến sĩ Lamb cho biết: 'Điều này là hoàn toàn có thể, các triệu chứng của bệnh melanoma bao gồm sự thay đổi về hình dạng, kích thước hoặc màu sắc của một nốt ruồi và việc xuất hiện thêm các nốt ruồi khác, đây là những nguy cơ lớn của đối với bệnh melanoma. Nhưng ngay cả những người không có nhiều nốt ruồi cũng có nguy cơ bị bị melanoma'.
Melanoma không chỉ là một nốt ruồi
Melanoma cũng có thể bắt nguồn từ một vết bầm tím không thể chữa lành hoặc một vệt đen dưới móng tay hay móng chân hay, bà Lamb cho biết. Vào tháng 7/1977, một người đàn ông Mỹ tên Bob Marley được chẩn đoán bị melanoma dựa vào những đốm đen ở các móng chân của anh ta. Anh ta đã bỏ qua lời khuyên của các bác sĩ là phải cắt bỏ chân, sau đó bệnh đã lây lan gây ung thư phổi và não và anh đã mất vào tháng 5 năm 1981 khi 36 tuổi.
Melanoma cũng có thể xuất hiện trong đôi mắt của bạn, nhưng nó đặc biệt hiếm. 'Nếu bạn có cảm giác nhìn bị mờ một mắt hoặc bị áp lực đằng sau một mắt, bạn nên được tầm soát melanoma ở mắt', tiến sĩ Lamb nói. Các triệu chứng thường không xuất hiện ở cả hai mắt và việc tầm soát thường xuyên có thể không cần thiết vì nó rất hiếm khi xảy ra.
Melanoma cũng có thể bắt nguồn từ một vết bầm tím không thể chữa lành ( Ảnh minh họa: Internet)
Melanoma có thể xuất hiện ở vùng da không tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
Những vùng da không tiếp xúc với ánh nắng mặt trời như giữa các ngón tay và ngón chân của bạn, trên nách, mông và bộ phận sinh dục. Hãy học cách tự kiểm tra ung thư da và đọc được 6 điểm nên kiểm tra để phát hiện căn bệnh này.
Bệnh cũng phát triển mạnh ở người lớn tuổi
Melanoma cũng đang gia tăng trong thế hệ Baby Boomers (những người được sinh ra trong khoảng thời gian từ năm 1946 đến năm 1964), những người không được tiếp cận với kem chống nắng hiện đại trong thời thơ ấu. Đối với những người ở độ tuổi 50 và 60 họ đã tiếp xúc rất nhiều với ánh nắng mặt trời khi còn trẻ, một chẩn đoán cho thấy melanoma là biểu hiện của đột biến gen đến các tế bào hắc tố, các tế bào sản xuất sắc tố da melanin của họ, tiến sĩ Lamb cho biết.
Melanoma là dạng nguy hiểm nhất của ung thư da…
Mặc dù ung thư tế bào cơ sở và tế bào biểu mô thường gặp hơn melanoma, nhưng những người mắc loại ung thư này lại có tỷ lệ sống sót cao hơn. Theo tạp chí American Academy of Dermatology (AAD), cứ mỗi giờ lại có một người Mỹ chết vì melanoma. Vào năm 2014, ước tính có hơn 9.700 trường hợp tử vong ở Hoa Kỳ bắt nguồn từ căn bệnh melanoma.
… nhưng có thể điều trị được khi phát hiện sớm
'Melanoma được phát hiện càng sớm thì khả năng sống sót của bạn càng cao hơn', tiến sĩ Lamb nói. 'Nó liên quan một cách trực tiếp và tương quan với nhau'. Những người bị melanoma được phát hiện và điều trị kịp thời trước khi nó lây lan đến các hạch bạch huyết (melanoma giai đoạn III) có tỷ lệ sống sót trên 5 năm là 98%, theo AAD. Tiến sĩ Lamb nói rằng chúng ta có thể nhìn thấy con số cao hơn các trường hợp bị melanoma vì bác sĩ có thể chẩn đoán khối u ác tính giai đoạn sớm, hoặc melanoma giai đoạn tại chỗ, trong đó có sự thay đổi có thể nhìn thấy trên bề mặt da nhưng ung thư chưa phát triển trong lớp biểu bì. Hiệp hội Ung thư Mỹ khuyến cáo nên tổ chức các đợt kiểm tra ung thư da hàng năm để phát hiện melanoma càng sớm càng tốt.
Bệnh không chỉ tấn công những người ưa ánh nắng mặt trời hoặc sử dụng giường tắm nắng
Người có tiền sử gia đình mắc bệnh melanoma dễ mắc căn bệnh này hơn những người khác. Các báo cáo đã chỉ ra rằng nếu cha mẹ, anh, chị em của bạn mắc căn bệnh này lần đầu tiên thì nó làm tăng nguy cơ từ 10 - 15% khả năng mắc căn bệnh này của bạn, tiến sĩ Lamb nói. Đó là lý do tại sao việc biết lịch sử ung thư da của bạn là rất quan trọng. 'Ung thư da có xu hướng tập trung lại với nhau', bà cho biết. 'Bạn cần biết rằng nếu bà nội của bạn đã 80 tuổi hoặc anh trai của bạn đã 50 tuổi mà không bị melanoma thì đó chính là một sự khác biệt lớn'.
Lan Lan (Health)