 |
|
Ảnh: Hoàng Hà. |
Sau khi việc phát hiện hoóc môn tăng trưởng nhóm beta agonists (như Clenbuterol, Salbutamol), vốn bị cấm dùng trong chăn nuôi, ở nhiều mẫu thịt tại TP HCM, vào tháng 7, Cục Chăn nuôi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, yêu cầu kiểm tra chất này trong thức ăn chăn nuôi trên cả nước. Kết quả được công bố ngày 5/12 cho thấy, hơn 11% số doanh nghiệp chế biến thức ăn chăn nuôi có mẫu sản phẩm chứa beta agonists.
Tiến sĩ Lã Văn Kính, Phó viện trưởng Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp miền nam, cho biết, Viện cũng lấy 428 mẫu thức ăn chăn nuôi để phân tích và phát hiện 11% có dương tính với beta agonists, hầu hết là thức ăn cho lợn, một số cho gà. Đối với thức ăn cho lợn, một số nước chỉ phát hiện thấy ở hoóc môn tăng trưởng cho lợn thịt giai đoạn vỗ béo. Còn ở Việt Nam, chất này được phát hiện trong thức ăn của tất cả các loại lợn, từ lợn con sau cai sữa đến lợn nái. Loại được dùng nhiều nhất là Clenbuterol và Salbutamol, hàm lượng khá cao.
Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp miền nam cũng lấy ngẫu nhiên ngoài chợ TP HCM 2 mẫu thận và 3 mẫu thịt lợn để xét nghiệm. Kết quả, 1 mẫu thận có tồn dư Clenbuterol cao gấp 60 lần tiêu chuẩn quốc tế đối với thận bò, ngựa; 1 một mẫu thịt có hàm lượng Salbutamol cao hơn chuẩn quốc tế cho thịt bò, ngựa 3 lần. Sở dĩ phải so sánh với chuẩn quốc tế về hàm lượng beta agonist cho bò ngựa vì chuẩn cho thịt và thận lợn là 0 ppm, nghĩa là chất này không được phép tồn dư trong thịt lợn.
Cuối tháng 8, viện cũng phân tích mẫu máu của 86 con lợn tại một lò mổ ở TP HCM, kết quả là gần 20% dương tính với beta agonists, hàm lượng rất cao. Do có mối tương quan tỷ lệ thuận rất chặt chẽ giữa hàm lượng hoóc môn trong máu trước khi giết mổ và trong thịt nên ông Lã Văn Kính khẳng định, những con lợn trên chắc chắn có beta agonist trong thịt.
Mặc dù phát hiện beta agonists trong thức ăn chăn nuôi nhưng các chuyên gia cho rằng, nhiều khả năng chất này có sẵn trong nguyên liệu (các loại vitamin khoáng chất, men tiêu hóa, chất kích thích tăng trọng...) chứ không phải nhà sản xuất thức ăn chăn nuôi cố ý cho vào. Theo tiến sĩ Lã Văn Kính, có thể các nhà cung cấp nguyên liệu này muốn tạo ấn tượng là sản phẩm của họ hiệu quả cao. Ngoài ra, nhiều chủ trại chăn nuôi lợn trực tiếp trộn hoóc môn (xuất xứ chủ yếu từ Trung Quốc, một số từ Thái Lan, Malaysia) vào thức ăn.
Hoóc môn beta agonist có hại gì?
Beta agonists có tác dụng làm giảm lượng mỡ, tăng lượng nạc ở gia súc, gia cầm. Lợn dùng chất này lớn nhanh hơn, mông vai nở hơn, nạc nhiều, màu sắc đỏ đẹp và bán được giá hơn. Do đó, trước đây nó được dùng trong chăn nuôi để kích thích tăng trưởng.
Tuy nhiên, những năm gần đây, nhiều vụ ngộ độc và tai biến do ăn thịt chứa beta agonists được phát hiện. Năm 1995, ở Italy có 16 người ngộ độc sau khi ăn thịt bò chứa Clenbuterol. Trước đó, ở Pháp có 22 bệnh nhân bị run cơ bắp, đau đầu, tim đập nhanh trong cùng một ngày sau khi ăn thịt bê chứa chất này. Trung Quốc cũng đã có hàng nghìn người dân ngộ độc vì beta agonists. Do đó, chất này đã bị cấm sử dụng để chăn nuôi trên thế giới và ở Việt Nam.
Các nghiên cứu cho thấy, hoóc môn trên gây chứng tim đập nhanh, tăng huyết áp, rung cơ, đau cơ, đau đầu, hồi hộp, lo lắng, ảnh hưởng xấu đến sự trao đổi chất...
H.H.