Cây mảnh cộng “đa năng”
Cây mảnh cộng còn gọi là cây xương khỉ, người dân Đông Nam Bộ gọi loài cây này là cây bìm bịp.
Cây mảnh cộng là loại cây nhỏ, cao tối đa khoảng 3m, mọc hoang thành bụi. Lá nguyên, cuống lá ngắn, mặt lá hơi nhẵn, màu xanh thẫm.
Theo BS. Tạ Việt Cường, Bệnh viện Nội tiết TW: Cây mảnh cộng có vị ngọt, tính bình, có tác dụng thanh can (mát gan), lợi đảm (tăng tiết mật), khử ứ, tiêu thũng, hạ sốt, giảm đau, chống viêm.
Cây mảnh cộng được sử dụng để hỗ trợ điều trị viêm gan vàng da, giảm tiết mật, đau nhức do phong thấp, gãy xương, rắn cắn, trị mụn rộp ở mép, miệng…
Chưa có kết luận về công dụng trị bệnh đái tháo đường
BS. Tạ Việt Cường cho biết: Theo tài liệu của Thái Lan, Malaysia, Philippin, các nhà nghiên cứu đang tìm hiểu về công dụng trị bệnh đái tháo đường và ung thư của cây mảnh cộng nhưng vẫn chưa có được kết luận cuối cùng. Ở các nước này, người ta sử dụng cây mảnh cộng để chữa trị các vết côn trùng cắn, rắn cắn, dùng để trị kháng viêm, giảm đau, trị bệnh lỵ…
Ở Thái Lan, cây mảnh cộng được dùng để trị rắn và bọ cạp cắn bằng cách giã nhỏ thân lá đắp lên vết cắn và sắc nước để uống. Lá tươi một nắm đun sôi trong 5 ly nước sắc còn 3 ly uống để điều trị bệnh lỵ, bệnh sốt.
Ở Indonesia dùng 1 nắm lá tươi cây bìm bịp đun sôi trong 5 ly nước sắc còn 3 ly uống để điều trị bệnh lỵ. Tại đây, người ta đã dùng khoảng 20 lá mảnh cộng tươi nấu trong 2 ly nước sắc còn 1 ly uống mỗi ngày 2 lần để trị bệnh đái tháo đường. Tuy nhiên, công dụng này chưa được khẳng định.
Ở Trung Quốc, toàn bộ thân, lá cây mảnh cộng được sử dụng để điều trị tình trạng tụ máu, thương tích, bong gân và bệnh thấp khớp. Ngoài ra còn dùng để trị chứng thiếu máu, vàng da và đắp cho mau lành xương bị gãy.
Tây y cũng đã có nhiều nghiên cứu khẳng định tác dụng của cây mảnh cộng. Theo đó, cây mảnh cộng có tác dụng kháng siêu vi, kháng khuẩn. Bên cạnh đó, các chất chiết xuất từ lá của cây mảnh cộng còn được sử dụng như một loại thuốc kháng viêm. Các nghiên cứu cho thấy cây mảnh cộng có khả năng chống nọc độc Antivenom từ rắn, ong, bò cạp rất hiệu quả.
Một số bài thuốc chữa bệnh khác từ cây mảnh cộng - Hỗ trợ điều trị viêm gan mạn tính: Toàn cây xương khỉ khô 30g, râu ngô 20g, lá vọng cách 12g, trần bì 12g, sâm đại hành 16g. Tất cả rửa sạch, cho vào ấm đổ với 1.000ml nước, đun sôi nhỏ lửa 30 phút; chia 3 lần uống trong ngày. 15 ngày một liệu trình. - Chữa lở miệng: Lá xương khỉ tươi 60g, rửa sạch, để ráo, thêm chút nước sạch, giã nát, lọc lấy nước, ngậm và nuốt dần trong ngày. - Khớp xương sưng đau: Cây xương khỉ 30g, rễ và thân cây gối hạc 20g, toàn cây trâu cổ 20g, tầm gửi cây dâu tằm 20g; thêm 1.200ml, sắc lấy 300ml; chia 3 lần uống sau bữa ăn trong ngày; dùng liên tục 15 ngày. |
Theo chuyên đề
Sức khỏe gia đình (NXB Y học)