Thuốc điều trị cúm A/H7N9 chỉ hiệu quả lúc nào?

Các loại virus nói chung rất khó tìm ra thuốc kháng. Riêng cúm, có loại thuốc để chữa virus cúm nói chung và không loại trừ cúm A/H7N9 nhưng việc nghiên cứu để sản xuất vắc xin phòng chống loại virus mới này không dễ.

15.6425

Cơ quan chức năng của Trung Quốc công bố, xác minh đã có loại thuốc chữa trị được virus Cúm A/H7N9 và có 1 bệnh nhân 4 tuổi - bệnh nhân nhỏ tuổi nhất đã được chữa khỏi và sức khỏe đang trong tình trạng phục hồi tốt. 

Liên quan tới vấn đề này, để tìm hiểu thêm thông tin thuốc điều trị cúm nói chung, cúm A/H7N9 nói riêng, PV Infonet đã có cuộc trao đổi với Bác sĩ Nguyễn Hồng Hà, PGĐ Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương.

BS Nguyễn Hồng Hà, Phó giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương

Thưa ông, ngày 7/4, Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Trung Quốc thông báo nước này đã phê duyệt thuốc Peramivir, một loại thuốc chống cảm cúm mới được cho là có khả năng điều trị hữu hiệu virus cúm gia cầm H7N9, ông đánh giá thế nào về thông báo này?

Đương nhiên các loại virus nói chung rất khó tìm ra thuốc kháng. Riêng cúm, có loại thuốc để chữa virus cúm nói chung. Có nhiều loại thuốc chữa cúm thông thường và một số loại thuốc đặc trị riêng. Có loại thuốc chữa cúm có khả năng tổng hợp được nhiều thành phần nên khi điều trị sẽ có tác dụng đối với nhiều loại cúm khác nhau. Tuy nhiên việc khỏi hay không còn phụ thuộc vào thể trạng của bệnh nhân và khả năng miễn dịch thuốc.

Được biết, thuốc Peramivir, tamiflu và một số loại thuốc chữa cúm khác phải được sử dụng sau 2 ngày phát hiện bệnh. Tại sao lại như vậy, thưa ông?

Chữa cúm có cái khó riêng, nếu chữa kháng virus thì phải chữa sớm mới có hiệu quả. Thường thì trong 3 ngày đầu khi phát hiện cúm mà điều trị thuốc thì hiệu quả mới nhận thấy được. 

Thông thường, khi cơ thể nhiễm một lượng virus vào người, nó ủ bệnh trong vòng vài ngày, tối đa là một tuần. Giai đoạn đầu chưa có những biểu hiện nặng. Khi xâm nhập vào cơ thể virus sẽ chui vào niêm mạc đường hô hấp, nhân lên phát triển vào màng hô hấp. Trong giai đoạn số, virus mới giải phóng vào máu tiếp xúc với niêm mạc hô hấp và phát triển ở đó hoặc hạch bạch huyết, lúc này là giai đoạn phát bệnh. 

Khi vào máu, virus mới tiếp xúc với hệ miễn dịch của cơ thể (trong 3 ngày đầu virus xâp nhập rất mạnh vào trong máu). Hệ miễn dịch trong cơ thể phản ứng với virus, tạo lượng chất trung gian hóa học rất độc có tác động đến tế bào gây ra các tổn thương. 

Như vậy giai đoạn quan trọng chính là giai đoạn đầu, cần phải chữa sớm, ngăn chặn lượng virus được giải phóng ra hạn chế được nồng độ virus. Vì vậy, thuốc sẽ có hiệu quả tốt nhất là lúc virus đang hành quân vào trong máu. Còn khi virus đã dẫn đến viêm phổi thì lúc ấy “chiến trường” nó nặng nề hơn, tạo ra các yếu tố viêm rất mạnh thì việc chữa trị ít có hiệu quả.

Như vây, làm thế nào để người dân có thể biết là mình đang bị nhiễm virus nói chung và virus cúm A H7N9 nói riêng (khi biểu hiện cúm rất giống nhau ở giai đoạn đầu) để có phương pháp điều trị sớm và hiệu quả, thưa ông?

Đúng như vậy, ở 3 ngày đầu triệu chứng của virus cúm A/H7N9 cũng giống như những loại cúm khác: bệnh nhân cũng sốt bị đau mỏi người, sốt, ho, hắt hơi, chảy nước mũi… Tuy nhiên, khi đã có tiếp xúc với gia súc, gia cầm ốm, có yếu tố phơi nhiễm khi tiếp xúc với gà, vịt, chim hay có hoạt động trong lĩnh vực giết mổ gia cầm bị bệnh thì phải nghĩ ngay đến loại cúm mới này để đi khám và điều trị sớm trước khi quá muộn.

Thưa ông, đã có bệnh nhân chữa khỏi, nói đúng hơn là sức khỏe đang hồi phục tốt. Như vậy, loại thuốc mà Trung Quốc công bố thực sự có tác dụng trong việc chữa trị H7N9?

Chúng ta chỉ biết rằng đây là thuốc kháng virus cúm trong đó có cả chủng H5, trong quá trình điều trị có tác dụng với H7N9 thì trước mắt tạm coi là thuốc để điều trị cúm này khi chưa phát hiện ra loại thuốc đặc trị khác. Để đưa ra một loại thuốc điều trị chính xác bệnh phải có nghiên cứu kỹ lưỡng và phải có một lượng bệnh nhân lớn hơn, điều trị sớm hơn mới đánh giá được thuốc đó thực sự có hiệu quả hay không.

Về mặt kinh nghiệm chúng ta phải chọn đó là giải pháp nào điều trị nếu mình nghi ngờ phát hiện sớm. Không phải trường hợp nào nhiễm là đều chết. Cháu bé được phục hồi có thể khi bị nhiễm gây ra những tổn thương nhẹ, người ta hỗ trợ trong giai đoạn ấy nó tự hồi phục.

Cũng như bệnh SARS trước đây, nhiều bệnh nhân nhiễm nặng khi có thuốc hỗ trợ họ sẽ vượt qua giai đoạn nguy hiểm, qua giai đoạn ấy cơ thể tự hồi phục. Rõ ràng là khi đó không có thuốc chữa SARS, không có thuốc điều trị đặc hiệu nhưng khi hỗ trợ bệnh nhân vượt qua giai đoạn nguy kịch tự cơ thể hồi phục được. Cơ thể sinh đủ lượng miễn dịch cưỡng chế được mầm bệnh thì tự nó sẽ khỏi.

Các loại thuốc điều trị cúm nói chung và cúm H5N1, H7N9 được sử dụng theo hình thức nào, thưa ông?

Thuốc sử dụng theo hình thức uống trực tiếp.

Như vây, khi phát hiện bệnh, có thuốc chữa trị người dân có thể mua về để sử dụng như thuốc thông thường, thưa ông?

Khi phát hiện cúm, nếu thấy nghi ngờ gặp ngay bác sĩ chuyên khoa có kinh nghiệm chuẩn đoán sẽ có phác đồ điều trị tốt nhất và có sự theo dõi chặt chẽ của bác sĩ. Thuốc không được tự điều trị tại nhà vì bệnh có thể kháng thuốc và cũng không thể sản xuất thuốc đại trà để sử dụng như vậy được.

Thưa ông, tại sao cùng nhiễm virus H7N9 mà mức độ nặng nhẹ của từng bệnh nhân khác nhau và khi được điều trị thì sự phục hồi cùng không giống nhau?

Điều đó là đương nhiên, vì các cá thể khác nhau sẽ có phản ứng đáp ứng khác nhau. Người nhiễm virus nhiều người nhiễm ít, độc lực nhiều hay độc lực ít, phản ứng lại của từng người là khác nhau.

Mặc dù virus cúm A/H7N9 chưa vào nước ta nhưng ông có dự đoán gì về diễn biến của dịch bệnh này và bệnh viện đã chuẩn bị những gì để ứng phó với với nó?

Việc tiếp nhận thông tin thường xuyên là rất cần thiết, người dân phải biết tự bảo vệ mình. Trung Quốc đã xuất hiện dịch tại nhiều vùng, nhiều tỉnh, nguy cơ Việt Nam bị nhiễm virus này là không thể tránh khỏi. Chúng ta có nhiều điểm tương đồng với Trung Quốc về khí hậu, đường biên giới dài, hơn nữa quá trình buôn bán, giao thương lại diễn ra nhiều và nạn nhập lậu gia cầm phổ biến…

Bên cạnh đó, một nguy cơ nữa đáng lo là xuất hiện dịch ngay trong chính đất nước chúng ta do thói quen chăn nuôi không đảm bảo và khí hậu thuật lợi cho sự phát triển của các mầm bệnh.

Hiện nay, Bệnh viện đã có mẫu bệnh phẩm để tiến hành xét nghiệm và chuẩn đoán. Cơ sở vật chất, kỹ thuật và nguồn nhân lực đã được bệnh viện chuẩn bị sẵn sàng cho việc phòng, chống và điều trị khi có dịch bệnh và khi dịch bệnh lây lan mạnh.

Xin cảm ơn ông!

Lan Nguyễn

0--1

Liên hệ xóa tin: [email protected]