Cổng thông tin điện tử Bệnh viện Bưu điện đưa tin, u xơ TTL là nguyên nhân thường gặp nhất gây hội chứng tắc đường niệu dưới bàng quang. Niệu đạo tuyến tiền liệt gấp 2-3 lần so với bình thường, các thớ cơ phì đại, bị các tương bào và tế bào lympho xâm nhiễm.
Vùng tam giác bàng quang dễ bị phì đại và chèn ép làm hẹp đoạn niệu quản chui qua bàng quang. Điều này làm trở ngại cho dòng nước tiểu từ niệu quản xuống, làm tăng áp lực trong lòng niệu quản và đến giai đoạn không bù trừ, tác dụng “van “ của lỗ niệu quản mất đi. Sự trào ngược nước tiểu từ bàng quang lên niệu quản và đài bể thận, gây thận ứ nước, viêm thận-bể thận, suy thận và hỏng thận.
Triệu chứng u xơ tuyến tiền liệt
- Giai đoạn 1: Bệnh nhân đi tiểu khó, với các biểu hiện như nước tiểu ra chậm, dòng nước tiểu nhỏ và yếu, ngắt quãng, đi tiểu xong còn nhỏ giọt, thời gian đi tiểu kéo dài. Đồng thời, do sự kích thích của cơ bàng quang phì đại, bệnh nhân có chứng đi tiểu vội, buồn đi tiểu là phải đi ngay, đi nhiều lần trong ngày và đêm, đặc biệt về gần sáng.
- Giai đoạn 2: Các triệu chứng sẽ tăng lên như: Đi tiểu xong bệnh nhân vẫn còn cảm giác đái không hết và một lúc sau lại phải đi tiểu. Những hiện tượng này làm bệnh nhân lo lắng, đặc biệt sự ứ đọng nước tiểu thường kèm theo các dấu hiệu nhiễm khuẩn với các biểu hiện đi tiểu buốt, nước tiểu đục.
- Giai đoạn 3: Là giai đoạn các triệu chứng toàn thân xuất hiện rầm rộ như thiếu máu, buồn nôn, ăn kém, buồn ngủ, mệt mỏi, phù, tăng HA,… đó là biểu hiện của suy thận do tắc đường niệu.Những biến chứng thường gặp là bí đái hoàn toàn, làm bệnh nhân đau quặn dữ dội vùng bụng dưới, bí đái không hoàn toàn là bệnh nhâ đái được nhưng nước tiểu còn ứ đọng trong bàng quang trên 100ml; túi thừa bàng quang; sỏi bàng quang, đái ra máu; nhiễm khuẩn tiết niệu; suy thận do viêm thận bể thận.
Chẩn đoán u xơ tuyến tiền liệt
Kiểm tra và thăm khám về lâm sàng, làm các xét nghiệm trên hồng cầu và bạch cầu, vi khuẩn trong nước tiểu, định hướng ure trong máu.
Chụp X-quang, soi niệu đạo và bàng quang. Siêu âm là phương pháp chuẩn đoán tốt nhất và nhanh nhất.
Thăm trực tràng (sờ tuyến tiền liệt qua trực tràng) có thể phát hiện tuyến tiền liệt khi đã to đáng kể. Phương pháp này phụ thuộc vào kỹ năng bác sĩ.
Thông thường, xét nghiệm máu được dùng để loại trừ ung thư tuyến tiền liệt: tăng cao PSA (kháng nguyên đặc hiệu tiền liệt tuyến) là dấu hiệu chỉ thị ung thư.
Chú ý, việc thăm trực tràng có thể làm tăng PSA trong máu ngay cả những bệnh nhân không bị ung thư. Do đó, bác sĩ thường lấy máu trước khi thăm trực tràng. Ở người bình thường, PSA nhỏ hơn 4 mg/ml. Nếu PSA trên 10 mg/ml thì có khả năng bị ung thư hơn là u xơ.
Siêu âm y tế vùng tinh hoàn, tuyến tiền liệt và thận cũng thường được làm để loại trừ ung thư và thận ứ nước. Kỹ thuật siêu âm cho phép xác định kích thước và khối lượng của tuyến tiền liệt. Tuyến tiền liệt thông thường có thể tích khoảng 20 mililít.
Bệnh được phát hiện càng sớm thì điều trị càng có cơ hội hiệu quả hơn.
Điều trị u xơ tuyến tiền liệt
Sức khỏe và đời sống cho biết, những người không bị ảnh hưởng nhiều bởi các triệu chứng của UXTLT thì thường không điều trị nhưng phải được kiểm tra định kỳ để xem tình trạng bệnh có trở nên xấu đi hay không, đặc biệt cần xét nghiệm PSA để xem có bị ung thư tuyến tiền liệt hay không mà xử trí kịp thời.
- Điều trị nội khoa: với những người có triệu chứng rối loạn về tiểu tiện ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày thì trước mắt phải điều trị nội khoa.
Các thuốc được sử dụng phổ biến nhất hiện nay là thuộc nhúm ức chế alpha 1 có tác dụng làm giãn cơ trơn thành mạch, tuyến tiền liệt và cổ bàng quang giúp làm giảm bớt tình trạng tắc nghẽn niệu đạo do phì đại tuyến tiền liệt ví dụ alfuzosin (Xatral), terazosin (Hytrin), doxazosin, prazosin và tamsulosin. Các thuốc ức chế alpha 1 không làm “tiêu” bướu mà chỉ giúp tiểu dễ do cổ bàng quang và niệu đạo dễ mở rộng khi đi tiểu.
Thuốc này cũng làm giãn một số cơ vòng khác trong cơ thể và gây tác dụng phụ như giảm huyết áp. Chưa có thuốc nào được chứng minh là làm bướu nhỏ đi. Ngoài ra còn một số thuốc khác như các thuốc kháng androgen như ức chế men 5-alpha-reductase nh finasteride (Proscar) và dutasteride thường được dùng phối hợp với thuốc trên để làm giảm triệu chứng.
Tác dụng phụ của thuốc bao gồm giảm ham muốn tình dục, các vấn đề về cương dương hay phóng tinh.
- Điều trị bằng ngoại khoa hầu như là để giảm triệu chứng. Hiện nay phổ biến nhất là áp dụng phương pháp cắt bỏ tuyến tiền liệt bằng nội soi qua đường niệu đạo. Khi tiền liệt tuyến quá to, không sử dụng được phương pháp cắt nội soi thì phải mổ bóc UXTTL.
Trà Mi
Theo GĐVN