Ung thư: Đón đầu hay rượt đuổi?

Hiện nay, ung thư vẫn là căn bệnh chưa có thuốc chủng ngừa, trừ ung thư cổ tử cung. Bên cạnh yếu tố di truyền, cơ tạng, bệnh lý đòn bẩy như viêm gan, loét dạ dày… ung thư rõ ràng là chuyện không của riêng ai. Câu hỏi thực tế chính là làm sao cầm chân ung thư trong vòng kiểm soát?

Nhiều phương pháp điều trị ung thư mới đang được áp dụng tại Việt Nam.

Những luận chứng điều trị mới

Nếu thầy thuốc chuyên khoa Ung bướu trước đây vài thập niên chỉ tập trung vào giải pháp dao kéo trên bàn mổ, vào sức đốt của chiếc máy xạ trị, vào tác dụng diệt bào của hóa chất tổng hợp để “bướu đâu chữa đó” thì nhà điều trị thời nay đã thay đổi quan điểm từ khi phát hiện vài điểm vô cùng quan trọng cho mục tiêu phòng bệnh ung thư. Đó là:

1. Không thể nào loại trừ mầm bệnh ung thư từ môi trường ô nhiễm, từ phế phẩm của rối loạn biến dưỡng, của thặng dư nội tiết tố. Tế bào ung thư vì thế chực chờ trong mỗi cơ thể. Tuy vậy ung bướu ác tính chỉ có thể thành hình khi tế bào ung thư tập trung được số lượng nào đó.

2. Trong tình huống đằng nào cũng phải sống chung với lũ, nguyên tắc ngăn chặn ung thư là làm sao một mặt giới hạn các yếu tố tạo điều kiện cho tế bào ung thư phát tán như stress, rượu bia, thuốc lá… Mặt khác, cần liên tục phân tán lực lượng của tế bào ung thư để tuy có đó nhưng không đủ để thành khối u.

3. Quan trọng hàng đầu là biện pháp mài thật nhọn khả năng phát hiện và truy sát của thực bào và bạch cầu để lực lượng này tỉa ngay tế bào ung thư khi còn trong trứng nước.

Điều trị kết hợp với hoạt chất sinh học

Hiệu quả của liệu pháp chống ung thư, từ thao tác ngoại khoa bước qua hóa trị cho đến xạ trị, rõ ràng đã hơn xưa rất nhiều nhờ tiến bộ nhảy vọt trong kỹ thuật chẩn đoán và phương tiện điều trị. Thống kê của ngành y trong thập niên gần đây cho thấy tỉ lệ sống còn sau khi được điều trị bằng liệu pháp đặc hiệu đang và chắc chắn sẽ tiếp tục được cải thiện.

Điều đáng nói là tỉ lệ tử vong vì ung thư rõ ràng không đồng nhất nếu so sánh nơi này với nơi khác, tùy thuộc mức độ bệnh lý trước đó, loại ung bướu, cơ tạng của bệnh nhân, thời điểm phát hiện bệnh cũng như kinh nghiệm điều trị của thầy thuốc. Bên cạnh đó, yếu tố quyết định chính là liệu pháp hỗ trợ trong giai đoạn hậu ung thư. Nhiều công trình thống kê ở châu Âu kéo dài hàng chục năm với cả trăm ngàn đối tượng, chuyên gia ngành ung bướu đã khẳng định là bệnh nhân không chỉ sống còn, không chỉ sống lâu, mà sống với chất lượng cuộc sống như mong muốn, nếu nạn nhân của ung thư được tiếp tục theo dõi định kỳ để thầy thuốc can thiệp đúng lúc. Hay hơn nữa nếu bệnh nhân được thường xuyên hỗ trợ sức đề kháng bằng hoạt chất sinh học có công năng bảo vệ cấu trúc của tế bào trước tia tử ngoại trong ánh nắng gay gắt, trước độc chất sinh ung thư trong phụ gia của thực phẩm công nghệ, trong môi trường ô nhiễm vì khói thuốc lá, khói xăng dầu, chất thải kỹ nghệ…. Chẳng hạn, polyphenol trong cây thuốc chọn lọc, betaglucan trong các loại nấm nên thuốc, khoáng tố vi lượng cần thiết cho hoạt động của hệ miễn dịch. Kết quả nghiên cứu đối chứng cho thấy điều trị ung thư kết hợp với hoạt chất sinh học có hiệu quả nhanh hơn và thời gian trị liệu ngắn hơn, nguy cơ di căn trong giai đoạn hậu ung thư rõ ràng cũng ít hơn.

Giải pháp tăng cường sức đề kháng

Sức đề kháng của người bệnh, ngay cả trong trường hợp được chữa chạy hiệu quả, khó tránh không bị xói mòn vì bệnh, vì sợ bệnh, vì phản ứng phụ của thuốc, vì tác hại khó tránh của hóa - xạ trị. Thời gian hậu ung thư vì thế là thời điểm vô cùng nhạy cảm không chỉ vì đòn đánh nguội, đánh lén của tế bào ác tính. Đó là cơ hội để nhiều bệnh chứng nghiêm trọng khác thừa nước đục thả câu. Đó cũng chính là lý do tại sao thầy thuốc coi trọng quan điểm điều trị toàn diện, đặt mục tiêu tăng cường sức đề kháng trong giai đoạn hậu ung thư ngang hàng với liệu pháp đặc hiệu.

BS LƯƠNG LỄ HOÀNG Trung tâm Oxy Cao áp, TP.HCM