Bất kỳ ai cũng đều mong mỏi tìm được bí quyết nuôi dạy trẻ để giúp con cái của mình vượt qua được khó khăn, học hành tốt và có một tương lai tươi sáng trong nghề nghiệp. Các nghiên cứu tâm lý vừa chỉ ra một số kinh nghiệm mà cha mẹ sử dụng để nuôi dạy và giúp trẻ em phát triển tốt. Dưới đây là 7 bí quyết nuôi dạy trẻ thành công mà các nhà khoa học đưa ra cho cha mẹ:
Ảnh minh họa 
Đặt kỳ vọng cao cho trẻ
Trong cuộc khảo sát quốc gia trên 6.600 đứa trẻ sinh năm 2001 của Đại học California, Los Angeles , Giáo sư Neal Halfon và các đồng nghiệp đã chỉ ra rằng mong muốn của cha mẹ có ảnh hưởng lớn đến thành tựu của con trẻ sau này.
Neal Halfon cho biết cha mẹ thường hướng cho con cái thi vào đại học để có một tương lai tốt chứ không phải chạy theo thu nhập hay đam mê vật chất. Một bài kiểm tra tiêu chuẩn được tiến hành cho ra kết quả: 57% trẻ em có dù năng lực thấp vẫn mong muốn tham gia học đại học vì kỳ vọng của cha mẹ. Phát hiện này có vẻ đi ngược với hiệu ứng tâm lý Pygmalion cho rằng những kỳ vọng mà người ta đặt ra cho người khác chỉ để phục vụ sự ích kỷ cá nhân. Tuy nhiên, đối với trẻ em thì khác, chúng cần được kỳ vọng để sống tốt.
Có điều kiện kinh tế xã hội tốt
Thật đáng buồn khi 1/5 trẻ em ở Mỹ lớn lên trong nghèo khó, điều này giới hạn khả năng phát triển của trẻ. Theo nhà nghiên cứu Sean Reardon của Đại học Stanford, khoảng cách thành tích giữa trẻ em có điều kiện sống thấp so với trẻ em có điều kiện sống cao là rất lớn.
Tác giả Dan Pink của cuốn “Drive” cũng nhấn mạnh rằng, điểm thi SAT của trẻ em sẽ tịnh tiến khi thu nhập của các bậc cha mẹ càng cao. Ông cho rằng tình trạng kinh tế xã hội là những gì thúc đẩy thành tựu giáo dục phát triển và là bí quyết nuôi dạy trẻ tốt nhất.
Cha mẹ có trình độ học vấn cao
Trong một nghiên cứu năm 2014 của Đại học Michigan, nhà tâm lý học Sandra Tang đã chỉ ra rằng những người tốt nghiệp phổ thông hoặc đại học có khả năng nuôi dạy trẻ tốt hơn. Khảo sát trên 14.000 đứa trẻ từ năm 1998 đến năm 2007 cho kết quả rằng trẻ em sinh ra từ những bà mẹ trẻ ở độ tuổi 18 hoặc nhỏ hơn thì thường ít có khả năng học xong trung học hay bước vào đại học.
Nhà tâm lý học Eric Dubow của truờng Đại Học Bowling Green State qua nghiên cứu trên 856 đứa trẻ ở New York cho biết dựa vào trình độ học vấn của cha mẹ khi đứa trẻ lên 8 tuổi có thể dự đoán được đáng kể thành công trong giáo dục và nghề nghiệp của trẻ 40 năm sau đó.
Cung cấp kỹ năng học vấn sớm cho trẻ
Một cuộc nghiên cứu trên 35.000 trẻ em mẫu giáo ở khắp các nước Mỹ, Canada, Hoa Kỳ cho thấy rằng việc học toán sớm giúp trẻ em có lợi thế lớn trong tương lai. Nhà nghiên cứu Greg Duncan của Đại học Northwestern cho biết tầm quan trọng của việc phát triển kỹ năng toán học sớm như nhận biết các con số, số thứ tự và khái niệm toán học giúp trẻ phát triển trí não tốt. Nó không những giúp trẻ có khả năng đạt được thành tựu toán học mà còn giúp dự đoán được thành tựu khác trong tương lai.
Quan tâm chăm sóc đời sống tinh thần cho trẻ
Một nghiên cứu năm 2014 trên 243 người sinh ra trong cảnh nghèo khó cho thấy những đứa trẻ nhận được sự quan tâm chăm sóc tinh tế thường đạt điểm cao trong các bài kiểm tra thời thơ ấu, có mối quan hệ lành mạnh và đạt thành tựu học tập tốt khi 30 tuổi.
Tờ PsyBlog chỉ ra rằng cha mẹ nên quan tâm đến tâm lý của trẻ, đáp ứng kịp thời và thích hợp những nhu cầu tâm lý trẻ thơ và tạo ra một môi trường an toàn để trẻ có thể yên tâm khám phá thế giới. Nhà tâm lý học Lee Raby của Đại học Minnesota cũng chia sẻ thêm rằng cha mẹ nên đầu tư sớm vào mối quan hệ với con cái, như vậy sẽ đem đến kết quả lâu dài.
Tránh tiếp xúc nhiều với trẻ khi đang căng thẳng
Theo một nghiên cứu mới của Brigid Schulte đăng trên tờ The Washington Post, thời gian mà những bà mẹ bỏ ra để chơi với trẻ từ 3 đến 11 tuổi không thể dự đoán được hành vi, niềm vui hay thành tựu của trẻ
Kei Nomaguchi, đồng tác giả nghiên cứu đến từ Đại học Bowling Green State cho biết, khi cha mẹ đang trong trạng thái căng thẳng vì công việc và cố gắng ở bên cạnh con trẻ thì sẽ gây ảnh hưởng xấu đến các bé. Đây là hiện tượng tâm lý lây lan cảm xúc. Nghiên cứu cho thấy tình trạng mệt mỏi và thất vọng ở cha mẹ có thể lan truyền cho trẻ em.
Dạy trẻ cách tư duy tăng trưởng
Trong nhiều thập kỷ, nhà tâm lý học Carol Dweck của Đại học Stanford đã phám phá ra rằng trẻ em và người lớn suy nghĩ về thành công theo hai hướng khác nhau. Điều quan trọng là phân biệt được cách thức mà ý chí gây ảnh hướng đến năng lực của chúng ta. ĐIều này có tác động mạnh mẽ đến trẻ em. Nếu những đứa trẻ được cho là có trí thông minh bẩm sinh, chúng sẽ có tư duy cố định. Ngược lại những đứa trẻ thành công nhờ sự nổ lực, thì nên dạy chúng tư duy tăng trưởng.
Dweck đã làm 1 thí nghiệm đối với trẻ em 4 tuổi bằng cách cho các bé lựa chọn câu đố ghép hình dễ hoặc khó để chơi. Kết quả cho thấy những đứa trẻ tư duy cố định sẽ chọn lựa câu đố đơn giản dễ dàng. Trái lại những bé có tư duy tăng trưởng thì chọn lựa câu đố khó vì chúng thấy đây là cơ hội để học hỏi. Từ đây có thể rút ra thêm một bí quyết nuôi dạy trẻ đó là khi chúng ta khen ngợi những đứa trẻ, đừng tán dương vì chúng thông minh, mà hãy khen ngợi vì chúng đã nổ lực và chăm chỉ làm việc.
Bích Duyên (Theo Business Inside)