Chim cút là loài chim di cư chỉ nặng 110 - 130g, có nhiều ở đồng cỏ vùng trung du và đồng bằng. Ngày nay, chim cút được nuôi để làm thực phẩm và có giá trị kinh tế cao.
Theo Đông y, chim cút cho vị thuốc thuần điểu, thịt chim chứa nhiều protit, lipit và muối khoáng. Chim cút vị ngọt, tính bình, vào các kinh tỳ vị, đại tràng, có tác dụng bổ hư ích khí, thanh lợi thấp nhiệt. Trứng chim có nhiều chất lecithin hơn các trứng khác có tác dụng bổ ngũ tạng, bổ trung ích khí.
Một số bài thuốc thường dùng
Bài 1: Dưỡng bệnh, bồi bổ sau sinh: Trứng chim cút 3 quả, đại táo 10 quả, đảng sâm 15g, đương quy 12g. Tất cả các vị thuốc rửa sạch, cho vào ấm đổ ngập nước, trứng chim luộc, bóc vỏ cho vào hầm nhừ cùng vị thuốc. Ngày ăn 1 lần, 7 ngày một liệu trình. Hoặc có thể lấy chim cút 1 con, làm sạch, ướp gia vị ninh nhừ cùng gạo tẻ 100g đãi sạch. Ngày ăn 1 lần, ăn liền 1 tuần.
Chim cút hầm đỗ trọng, sơn dược.
Bài 2: Hỗ trợ điều trị viêm phế quản mạn tính: Chim cút 1 con, đậu ván trắng 150g, gừng tươi 3 lát. Chim cút làm sạch, ướp đường, rượu, thêm gia vị vừa miệng ninh nhừ cùng đậu ván trắng, gần được cho thêm gừng tươi. Ăn ngày 2 lần, 5 ngày 1 liệu trình.
Bài 3: Điều hòa kinh nguyệt, tăng cường khí huyết: Trứng chim cút 3 quả, ích mẫu 40g. Trứng luộc bóc vỏ đem ninh nhừ với ích mẫu. Ngày ăn 2 lần, 10 ngày một liệu trình.
Bài 4: Trẻ em suy dinh dưỡng, người thể trạng suy nhược: Trứng chim cút 1 - 2 quả. Gạo tẻ 150g hầm nhừ chín đập trứng thêm gia vị vừa ăn. Nên ăn vào buổi sáng. Cách ngày ăn 1 lần, 10 ngày một liệu trình.
Bài 5: Hỗ trợ điều trị phong thấp, thoái hoá khớp, đau lưng mỏi gối, mệt mỏi: Chim cút 2 con làm sạch ướp gia vị cho vừa, đỗ trọng 15g, kỷ tử 30g, hầm nhừ lấy nước thuốc hầm với chim cút cho nhừ, chia 2 lần ăn trong ngày. Cách ngày ăn 1 lần, 10 ngày một liệu trình.
Trứng chim cút hầm táo tàu.
Bài 6: Suy nhược cơ thể ở người già. Chim cút 1 con, cật lợn 100g, đậu đỏ 60g, gạo tẻ 150g. Chim cút làm sạch ướp gia vị, cật lợn rửa sạch thái nhỏ. Tất cả ninh nhừ thành cháo, thêm gia vị chia ngày 2 lần, ăn lúc còn nóng, cách ngày ăn một lần, 10 ngày một liệu trình.
Chú ý: Người đang bị cảm sốt, nhiều đờm không nên dùng chim cút.
Bác sĩ Trần Thị Hải