Định nghĩa
Những người có rối loạn nhân cách schizotypal thường được mô tả như là lẻ hay lập dị, và thường có rất ít, nếu có, quan hệ gần gũi. Họ thường không hiểu làm thế nào mối quan hệ hình thức, dẫn đến lo lắng nghiêm trọng và có xu hướng xoay vào trong trong các tình huống xã hội.
Trong rối loạn nhân cách schizotypal, người ta cũng thể hiện những hành vi kỳ lạ, phản ứng không thích hợp với tín hiệu xã hội và giữ niềm tin đặc biệt.
Schizotypal Rối loạn nhân cách thường bắt đầu ở tuổi trưởng thành sớm và có khả năng chịu đựng, mặc dù các triệu chứng có thể cải thiện với độ tuổi. Thuốc và điều trị cũng có thể giúp đỡ.
Các triệu chứng
Những người có tính cách schizotypal cổ điển thì dễ bị cô đơn. Họ cảm thấy rất lo lắng trong các tình huống xã hội, nhưng chúng có thể đổ lỗi cho thất bại xã hội của họ trên những người khác. Họ xem mình như người ngoài hành tinh hoặc vô gia cư, và cô lập này gây đau khi họ tránh được các mối quan hệ và thế giới bên ngoài.
Những người có tính cách schizotypal có thể nói huyên thuyên kỳ quặc và không ngừng trong cuộc hội thoại. Họ có thể ăn mặc theo những cách riêng biệt và có những cách rất lạ nhìn thế giới xung quanh. Thường thì họ tin vào những ý tưởng khác thường, chẳng hạn như các quyền hạn của ESP hoặc ý thức thứ sáu. Đôi khi, họ tin rằng họ có thể ảnh hưởng kỳ diệu của suy nghĩ, hành động và cảm xúc.
Trong thanh niên, các dấu hiệu của nhân cách schizotypal có thể bắt đầu như một sự quan tâm tăng lên trong hoạt động đơn độc hoặc cấp cao lo lắng xã hội. Có thể là một hạn chế trong trường học hoặc xuất hiện xã hội, và kết quả thường trở thành đối tượng của hành vi bắt nạt hay trêu chọc.
Các triệu chứng rối loạn nhân cách Schizotypal bao gồm:
Không đúng nghĩa của sự kiện, bao gồm cả cảm giác rằng các sự kiện bên ngoài có ý nghĩa cá nhân.
Đặc biệt suy nghĩ, niềm tin hay hành vi.
Niềm tin vào quyền hạn đặc biệt, như thần giao cách cảm.
Nhận thức thay đổi, trong một số trường hợp cơ thể ảo tưởng, bao gồm đau ảo hoặc biến dạng khác theo ý nghĩa của cảm ứng.
Không biết nguyên nhân bài phát biểu, chẳng hạn như các mẫu lỏng hoặc mơ hồ nói hay xu hướng đi ra trên tiếp tuyến.
Đáng nghi hay hoang tưởng ý tưởng.
Nghèo cảm xúc hoặc phản ứng cảm xúc không phù hợp.
Thiếu người thân ngoài của gia đình ngay lập tức.
Liên tục và quá nhiều lo âu xã hội không thủ tiêu với thời gian.
Schizotypal rối loạn nhân cách có thể dễ dàng bị nhầm lẫn với tâm thần phân liệt, một bệnh tâm thần nặng, trong đó những người bị mất tất cả liên hệ với thực tế (tâm thần). Trong khi những người có tính cách schizotypal có thể bị loạn thần tập ngắn với ảo tưởng hoặc ảo giác, không phải là thường xuyên hay cường độ cao như trong tâm thần phân liệt.
Một khác biệt chính giữa rối loạn nhân cách và tâm thần phân liệt schizotypal là người với các rối loạn nhân cách thường có thể được thực hiện nhận thức được sự khác biệt giữa các ý tưởng méo mó của họ và thực tế. Những người bị tâm thần phân liệt thường không thể được đong đưa từ ảo tưởng của họ.
Cả hai rối loạn, cùng với các rối loạn nhân cách phân lập, thuộc về những gì thường được gọi là phổ tâm thần phân liệt. Schizotypal rơi vào giữa quang phổ, với rối loạn nhân cách phân lập ở đầu và tâm thần phân liệt nhẹ ở đầu nghiêm trọng hơn.
Đến gặp bác sĩ khi
Bởi vì nhân cách có xu hướng trở thành cố thủ những người lớn tuổi, tốt nhất để chữa trị cho chứng rối loạn nhân cách sớm nhất có thể.
Những người có tính cách schizotypal có khả năng tìm kiếm sự giúp đỡ chỉ có sự thúc đẩy bạn bè hoặc người thân. Nếu nghi ngờ một người hay gia đình có thể có các rối loạn, nên kiếm những dấu hiệu nhất định. Nhẹ nhàng có thể cho thấy rằng người tìm kiếm sự chăm sóc y tế, bắt đầu với một bác sĩ chăm sóc chính hoặc cung cấp dịch vụ sức khỏe tâm thần.
Nguyên nhân
Tính cách là sự kết hợp của những suy nghĩ, cảm xúc và hành vi làm cho duy nhất. Đó là cách xem, hiểu và liên quan đến thế giới bên ngoài, cũng như làm thế nào nhìn thấy chính mình. Tính cách hình thành trong thời thơ ấu, thông qua tương tác của các khuynh hướng di truyền và yếu tố môi trường.
Khi ai cảm thấy kinh niên hoặc cư xử một cách không thích hợp, người đó có rối loạn nhân cách.
Trong phát triển bình thường, trẻ em học theo thời gian để giải thích những tín hiệu chính xác xã hội và đáp ứng một cách thích hợp. Đối với những người có tính cách schizotypal, điều sai trái trong quá trình này, dẫn đến niềm tin vô lý, huyền diệu suy nghĩ và hoang tưởng. Chính xác những gì đi sai là không biết đến, nhưng nó có thể là một hoặc nhiều yếu tố - chẳng hạn như trẻ em bỏ bê, lạm dụng hoặc căng thẳng - vấn đề gây ra với cách các chức năng não.
Yếu tố nguy cơ
Các yếu tố có vẻ như làm tăng nguy cơ rối loạn nhân cách schizotypal bao gồm:
Có một thân nhân, những người có rối loạn nhân tâm thần phân liệt hoặc schizotypal.
Trải qua bỏ bê hay lạm dụng trong thời thơ ấu.
Gặp chấn thương trong thời thơ ấu.
Có một tình cảm tách ra cha mẹ.
Các biến chứng
Những người có rối loạn nhân cách schizotypal có nguy cơ gia tăng:
Tâm thần phân liệt.
Trầm cảm.
Rối loạn lo âu, đặc trưng bởi lo lắng kéo dài hoặc lo lắng.
Các xét nghiệm và chẩn đoán
Các bác sĩ chẩn đoán rối loạn nhân cách dựa trên một cuộc phỏng vấn kỹ lưỡng về các triệu chứng cũng như lịch sử cá nhân và y tế. Một cuộc kiểm tra thể chất sẽ giúp loại bỏ các điều kiện khác, và một nhà cung cấp sức khỏe tâm thần có thể sẽ được tư vấn để đánh giá thêm.
Đối với chẩn đoán rối loạn nhân cách schizotypal, ít nhất năm trong các tiêu chuẩn sau đây phải được đáp ứng, theo các tiêu chí nêu ra trong hướng dẫn sử dụng chẩn đoán và thống kê các rối loạn tâm thần (DSM), được công bố bởi Hiệp hội Tâm thần Mỹ:
Không đúng cách diễn giải các sự kiện, trong đó có một cảm giác rằng cái gì đó vô thưởng vô phạt có một ý nghĩa trực tiếp cá nhân.
Niềm tin kỳ cục hay tư duy huyền diệu không phù hợp với chuẩn mực văn hóa.
Không bình thường nhận thức, bao gồm cả ảo tưởng.
Suy nghĩ kỳ cục và các mẫu bài phát biểu.
Đáng nghi hay hoang tưởng suy nghĩ, chẳng hạn như niềm tin rằng một ai đó "ra để có được chúng".
Nghèo cảm xúc, cách biệt xuất hiện và cô lập.
Kỳ quặc, lập dị hoặc hành vi hay sự xuất hiện đặc biệt.
Thiếu thân hay tâm tình khác với người thân.
Lo âu xã hội quá mức mà không làm giảm bớt với sự quen.
Ngoài ra, để được chẩn đoán mắc chứng rối loạn nhân cách schizotypal, một người phải không bao giờ có đáp ứng các tiêu chuẩn cho bất kỳ rối loạn tâm thần phân liệt khác.
Để phân biệt rối loạn nhân cách schizotypal từ tâm thần phân liệt, các bác sĩ tìm sự hiện diện của rối loạn tâm thần và trải nghiệm với các ảo giác hay ảo tưởng.
Phương pháp điều trị và thuốc
Điều trị rối loạn nhân cách schizotypal thường bao gồm một sự kết hợp của thuốc và một hoặc nhiều loại điều trị:
Thuốc. Không có thuốc điều trị cụ thể cho các rối loạn nhân cách schizotypal. Tuy nhiên, các bác sĩ có thể kê toa thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc an thần để giúp làm giảm các điều kiện liên quan, chẳng hạn như trầm cảm, lo âu hoặc rối loạn tâm trạng khác. Ví dụ, thuốc theo toa thuốc như risperidone (Risperdal) và) olanzapine (Zyprexa có thể giúp làm giảm suy nghĩ bị bóp méo.
Tâm lý trị liệu. Xây dựng một mối quan hệ tin cậy với một liệu pháp có thể giúp những người bị rối loạn nhân cách schizotypal bắt đầu tin tưởng mối quan hệ giữa các cá nhân khác.
Hành vi trị liệu. Những người có tính cách schizotypal thường cần học kỹ năng xã hội và hành vi cụ thể. Trong liệu pháp hành vi, chúng có thể được dạy để đáp ứng với những tín hiệu xã hội với những từ thích hợp, giai điệu của giọng nói hoặc biểu hiện trên khuôn mặt.
Liệu pháp nhận thức. Điều này, loại trị liệu có thể giúp đỡ những người có rối loạn nhân cách schizotypal xác định và thay đổi mô hình tư tưởng bị bóp méo. Ví dụ, loại điều trị có thể giúp một người bị rối loạn nhân cách schizotypal phát hiện ra và thay đổi - ý tưởng nhầm lẫn về những gì diễn ra trong những trao đổi giữa các cá nhân.
Gia đình điều trị. Điều trị có thể có hiệu quả hơn khi các thành viên gia đình tham gia. Tìm kiếm tư vấn chuyên nghiệp như là một nhóm có thể giúp giảm bớt hoặc tình cảm khoảng cách chiến đấu trong nhà. Gia đình trị liệu cũng có thể cung cấp những người bị ảnh hưởng một cấu trúc hỗ trợ và thúc đẩy trong tinh thần.
Phòng chống
Cho đến gần đây, các bác sĩ thường tin rằng khi một chứng rối loạn nhân cách đã phát triển, nó sẽ kéo dài trong suốt cuộc đời. Tuy nhiên, nghĩ rằng các triệu chứng của bệnh như rối loạn nhân cách schizotypal có thể cải thiện theo thời gian. Các yếu tố xuất hiện nhiều khả năng làm giảm các triệu chứng của rối loạn này bao gồm các mối quan hệ tích cực với bè và gia đình cũng như ý thức về thành tích trong công việc, trường học và trong hoạt động ngoại khóa.
Những kinh nghiệm này có thể tạo ra một tác dụng bảo vệ bằng cách bồi dưỡng - trong số những đặc điểm tích cực khác - tự tin, niềm tin vào khả năng của mình để vượt qua khó khăn và cảm giác hỗ trợ xã hội. Ngoài ra, sớm can thiệp như các chương trình bồi dưỡng thanh niên là thành tích cá nhân và các mối quan hệ cộng đồng mạnh mẽ có thể giúp ngăn ngừa rối loạn nhân cách ở trẻ em có nguy cơ cao. Trước đó các loại can thiệp đạt được một đứa trẻ trong bất kỳ tình huống thử thách, thì tốt hơn là cơ hội làm tốt của mình.
Thành viên Dieutri.vn