Tranh thêu chữ thập xuất hiện ở Việt Nam từ năm 2005 và đến năm 2008 nó bắt đầu phát triển và tạo thành cơn sốt. Những chủ cửa hàng bán tranh thêu cho biết, tranh thêu chữ thập chủ yếu được nhập từ Trung Quốc.
Rất nhiều chị em phụ nữ đang “phát sốt” bởi trào lưu thêu tranh chữ thập này. Từ các bạn học sinh, sinh viên cho tới các bà nội trợ, người bán hàng đều bị sức hút của loại tranh này hấp dẫn. Và khi đã “mê”, họ sẵn sàng gác hết lại một số công việc không quan trọng để cả ngày được mặc sức thêu thùa mà không biết rằng việc mua các loại mẫu tranh thêu không rõ nguồn gốc xuất xứ có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của mình.
Nhằm đáp ứng cơn sốt của các chị em, các cửa hàng bày bán mẫu thêu tranh chữ thập mọc lên ngày càng nhiều. Tùy vào kích cỡ của bức tranh mà giá thành khác nhau. Mỗi bức tranh chữ thập khi được bán sẽ kèm một số lượng chỉ thêu được tính toán sao cho vừa đủ để hoàn thiện bức tranh. Để đáp ứng cho những chị em thêu quá tốn chỉ, đa số các cửa hàng còn bán riêng chỉ thêu.
 |
| Nguy cơ tiềm ẩn từ vải, chỉ thêu và màu của tranh thêu. |
Đi kèm với tranh là các bảng chỉ thêu màu sắc đa dạng, tùy vào cách bố trí màu sắc mà bức tranh sẽ có số chỉ màu phù hợp. Thông thường, chỉ thêu tranh chữ thập có khỏang hơn 400 mã mầu chỉ với các màu sắc đậm nhạt khác nhau. Có loại chỉ sợ dài 1.3m được bán với giá 900 đồng/tép; có loại kích thước 8m, giá 5.000 – 6.000 đồng/tép; có cửa hàng lớn đổ buôn với giá 100.000 đồng/hộp/12 tép và giá bán lẻ là 8.500 đồng/tép.
Một số cửa hàng còn đưa ra chương trình khuyến mãi tặng kèm nhiều món quà hấp dẫn như: bút chấm cho tranh trắng, kéo cắt chỉ gỡ chỉ, phun kim tuyến miễn phí, đóng khung tranh giá ưu đãi… hoặc cung cấp chỉ thêu dưới 2 hình thức: chỉ bán theo bộ (đóng thành tép nhỏ, trong hộp), chỉ bán theo kilogam (cuộn – khách hàng có thể mua tới hàng tạ).
Có hai loại vải chính dùng để thêu chữ thập là vải aida và vải evenweave (vải thô). Phổ biến hơn hẳn là vải aida. Về chất liệu aida cũng có nhiều loại: aida bằng nhựa còn gọi là plastic canvas (PC), aida bằng vải cotton (Delight. Tùy từng cửa hàng mà mức giá vải cũng chênh lệch khác nhau.
Thế nhưng, đa số các tranh thêu chữ thập lưu thông trên thị trường Việt Nam chưa có chứng nhận tiêu chuẩn chất lượng. Theo ThS Trần Thị Thu Dung- Giám đốc Trung tâm thí nghiệm dệt-may (Viện Dệt-May), các amin thơm gây ung thư có thể giải phóng ra từ thuốc nhuộm azo là các chất bị cấm có trong vải. Còn formandehyde cũng được xem là chất có nguy cơ gây ung thư, dị ứng cho người sử dụng.
Cả hai chất này đều được Bộ Công Thương quy định là phải kiểm tra đối với các mặt hàng dệt-may theo thông tư số 32/ 2009/TT – BCT. Theo đó, các sản phẩm dệt-may được sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh trên thị trường Việt Nam đều phải thực hiện việc kiểm tra chất lượng trước khi lưu thông trên thị trường.
Ngoài ra bà Dung cũng nhấn mạnh chỉ thêu tranh ngoài thị trường cũng có thể gây mất an toàn cho người tiêu dùng. Bởi khi thêu, người sử dụng tiếp xúc với vải, chỉ thêu rất lâu. Thậm chí có những người còn mút, vuốt chỉ thêu để xâu kim, hay sử dụng tranh thêu vào các đồ dùng gia đình như gối, chăn, khăn...
Do đó, việc chị em thường xuyên tiếp xúc với chỉ thêu, mút chỉ khi thêu sẽ ẩn chứa nhiều nguy cơ không tốt cho sức khỏe. Các chuyên gia khuyến cáo, khi thêu, chị em nên cẩn thận, không nên mút hay vuốt chỉ khi thêu. Thêu tranh xong nên rửa tay bằng xà phòng trước khi bắt đầu một công việc khác.