Dự phòng cho sức khỏe mai sau!

MekoStem - Ngân hàng tế bào gốc (TBG) đầu tiên ở Việt Nam được Bộ Y tế cấp giấy phép hoạt động đã khai trương ngày 15/2 tại TPHCM. Đây là giải pháp đặc biệt về nguồn tế bào để chữa bệnh trong tương lai. DNSG đã có cuộc trò chuyện với TS.BS Lê Văn Đông, Phó chủ nhiệm Bộ môn Miễn dịch học, Học viện Quân y, đồng thời là người phụ trách kỹ thuật của Ngân hàng TBG MekoStem.

15.592

Thưa Tiến sĩ, tại sao ông và các cộng sự lại có ý tưởng xây dựng ngân hàng TBG dây rốn?

Bảo quản TBG bằng nitơ lỏng âm 96oC
- Dây rốn trẻ sơ sinh có chứa nhiều loại TBG cả trong máu dây rốn và màng bao dây rốn với số lượng phong phú. Các tế bào này nếu được thu thập, tách ra và bảo quản để cho chúng vẫn là tế bào sống thì sau này có thể lấy ra để chữa nhiều bệnh nan y cho chính em bé có dây rốn đó, các thành viên trong gia đình và ai đó trong cộng đồng có các chỉ số xét nghiệm phù hợp. Vì thế nếu thành lập được một ngân hàng lưu giữ các tế bào này sẽ là một biện pháp đặc biệt, tựa như một dạng “bảo hiểm sinh học”, giúp bảo đảm tương lai sức khỏe cho các em bé mới sinh cũng như cung cấp nguồn TBG để điều trị cho các bệnh nhân đang có chỉ định và chờ có TBG để chữa bệnh. Đây là lý do chính thúc đẩy chúng tôi thực hiện dự án này.

Bên cạnh đó, về phương diện kỹ thuật, các TBG dây rốn cũng có những ưu điểm hơn so với các loại TBG khác như TBG phôi và TBG từ tủy xương hay máu ngoại vi, đó là các vấn đề đạo đức, độ an toàn, thuận lợi về kỹ thuật cũng như đặc điểm của tế bào. Thu thập dây rốn không ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé vì nó được lấy sau khi đã “mẹ tròn con vuông”. Về số lượng tế bào thì lượng TBG trong máu của một dây rốn đủ để điều trị cho một bệnh nhân là trẻ em; một dây rốn đường kính 1cm, dài 55cm cung cấp khoảng 330cm2 màng bao quanh nó (tương đương khổ giấy A5) và trong 3 tuần nuôi cấy sẽ thu được khoảng 6 tỉ TBG dùng điều trị. Các TBG sau khi được phân lập sẽ qua xử lý đặc biệt để hạ nhiệt độ xuống âm 80oC sau đó bảo quản liên tục trong nitơ lỏng ở nhiệt độ âm 196oC, đây là các tế bào đã có đầy đủ các xét nghiệm từ trước, có thể lấy ra sử dụng bất kỳ khi nào.

Phương thức vận hành của MekoStem và những ai có thể tham gia gửi “vốn” ở ngân hàng này?

- Thành lập ngân hàng TBG dây rốn MekoStem, chúng tôi muốn tạo ra và duy trì một nguồn các tế bào để chữa bệnh cho cộng đồng, nghiên cứu khoa học, đào tạo và không mang tính thương mại. Khẩu hiệu hoạt động của chúng tôi là “Vì sức khỏe của con bạn, gia đình bạn và cộng đồng”, chúng tôi tiếp nhận dây rốn của hai nhóm đối tượng để tách và lưu giữ TBG. Nhóm thứ nhất là những dây rốn do cha mẹ các bé mới sinh ra có nhu cầu lưu giữ riêng cho họ và đồng ý trả chi phí cho việc thu thập, xét nghiệm phân tích, xử lý và bảo quản TBG, hình thành các TBG có chủ sở hữu. Nhóm thứ hai là những dây rốn do các bà mẹ tình nguyện hiến dây rốn của con mình để chúng tôi tách TBG, hình thành ngân hàng TBG công cộng dùng để nghiên cứu khoa học và chữa bệnh cho bất kỳ bệnh nhân nào trong cộng đồng có chỉ tiêu xét nghiệm phù hợp.

Tất cả các bà mẹ đang mang thai đều có thể đăng ký để gửi hoặc hiến tặng dây rốn của con mình tại MekoStem ngay khi mang thai hoặc trước khi sinh 1 tuần để làm các xét nghiệm đảm bảo đứa trẻ không có bệnh tật. Chi phí cho từng ca có sự khác nhau về số lượng và yêu cầu của người gửi. Nếu người gửi chỉ gửi màng rốn thì chi phí là 750USD, nếu giữ thêm máu cuống rốn, bánh nhau thì khoảng 1.200USD.

Vậy có những trường hợp nào không nên lưu trữ?

- Tất nhiên là có, chúng tôi không nhận thu thập, xử lý và lưu trữ TBG dây rốn của trẻ sơ sinh khi người mẹ có thai đó ở độ tuổi dưới 18; các bà mẹ từng bị mắc bệnh hoặc kiểm tra dương tính với các loại vi rút viêm gan B, C, HIV, HTLV1 và các bệnh lây lan qua đường tình dục trong đó có giang mai; vợ hoặc chồng hoặc cả hai đã từng hoạt động mại dâm; trong vòng một năm vợ hoặc chồng có quan hệ tình dục với người hoạt động mại dâm hoặc bị hãm hiếp; người mẹ bị bất kỳ biến chứng hay bị mắc bệnh trong thời gian mang thai cũng như khi sinh nở; chúng tôi không nhận các dây rốn hiến từ các bà mẹ bị bất kỳ bệnh ung thư nào, hoặc các bệnh về máu và hệ miễn dịch như thiếu máu, suy tủy, bệnh về huyết sắc tố...

Xin cảm ơn Tiến sĩ
 

BÙI HƯƠNG
0--1

Liên hệ xóa tin: [email protected]